اسکناس هزار تومانی فعلی، قدرت خریدی معادل 25 ریال سال 1350 را دارد، به همین علت چاپ و عرضه اسکناس با قدرت بیشتر، لازم است.
ضرب سکه‌های درشت‌تر نیز دیگر راه‌حل مورد تاکید است. زمانی که ارزش فلز سکه بیشتر از ارزش اسمی آن می‌شود، نشانگر آن است که باید سکه‌های با ارزش اسمی بالاتر را ضرب کرد.
اخیراً مشاهده شده که به دلیل بالاتر بودن ارزش فلز سکه از ارزش اسمی آن، عده‌ای فرصت‌طلب در حال ذوب کردن حدود 4 تن سکه بودند که البته مأموران آن را ضبط کردند. به همین علت ضرب سکه‌های با ارزش درشت‌تر نیز ضروری است.
یک ابهام مهم این است که گفته می‌شود چاپ و انتشار سکه‌ها یا اسکناس‌های درشت‌تر عامل تورم می‌شود که مطلب نادرستی است، زیرا اسکناس درشت‌تر وسیله مبادله‌ای است که معاملات درشت‌تر را تسهیل می‌کند و ربطی به تورم ندارد.
البته بانک مرکزی در راه‌حلی کوتاه‌مدت اقدام به انتشار ایران‌چک‌های جدید کرده که اقدام مناسبی است، اما شایسته است که هرچه سریع‌تر اسکناس‌های درشت با توان خرید بالاتر چاپ و منتشر شود. ایران‌چک‌های جدید نه اسکناس و نه چک‌پول است اگر چه کار خوب بانک مرکزی در این‌باره، مهار پول در گردش در نظام بانکی است.
انتشار چک‌پول‌های مختلف در گذشته ابزار مهار بانک مرکزی را به‌شدت تضعیف کرده بود اما اکنون این بانک می‌داند چه مقدار اسکناس در گردش هست و برای اجرای سیاست‌های پولی می‌تواند محاسبه داشته باشد؛ اگر چه ابزار بسیار ضعیفی برای جلوگیری از تورم است.
توسعه خدمات الکترونیک بانکی دیگر راهکار است. اکنون در کشور از دستگاه‌های خودپرداز بانک‌ها آنچنان که شایسته است استفاده نمی‌شود و بیشترین استفاده مردم از آن، دریافت پول است که آن هم مشکلاتی دارد.
گاهی مردم برای دریافت پول از این دستگاه‌ها چندبار اقدام می‌کنند و معلوم نیست چرا بانک‌ها، سقف پرداختی این دستگاه‌ها را یکباره نمی‌پردازند تا از استهلاک خودپردازها و اتلاف وقت مردم جلوگیری شود.
خودپردازها در کشور‌های اروپایی 2 یا 4 قطعه اسکناس به مردم عرضه می‌کنند زیرا به‌علت ارزش بالای اسکناس نیاز مردم را تامین می‌کنند اما در کشور ما اینگونه نیست، ضمن آنکه این دستگاه‌ها به‌ویژه در روز‌های تعطیل پول کافی عرضه نمی‌کنند.
با وجود این، خودپردازها در کشور‌های اروپایی دیگر سامانه نوینی محسوب نمی‌شوند و در آنجا شعبه‌های مجازی تأسیس شده است.
به همین علت نظام بانکداری کشور ما هم باید در زمینه بانکداری الکترونیک بیشتر فعالیت کند؛ گر چه بانک‌های خصوصی در این زمینه بهتر کار کرده‌اند.
اکنون بانکداری الکترونیک در دنیا به‌نحو گسترده‌ای به مردم خدمات می‌دهد و در وقت مردم و کاهش هزینه‌های بانک‌ها صرفه‌جویی می‌کند، درحالی‌که اکنون وقت بسیاری از شعبات بانک‌های کشورمان به‌علت گرفتن قبوض برق، گاز، آب و تلفن تلف می‌شود.
* رئیس مؤسسه عالی بانکداری
