آیا توسعه‌یافتگی تنها به معنای کشف پدیده‌های جدید و یا پیشرفت تکنولوژی است؟ بعد از جنگ جهانی دوم این عنوان به کشورهایی اختصاص یافت که در پی استفاده از فنون و یا ابزارهای جدید برای فعالیت‌های خود بودند و در واقع در پی توسعه تفکر نسبت به تجدید نظر در نوع مدیریت‌های گذشته خود اقدام می‌کردند.
اگر تا آن زمان برای هر مشکل تنها دو راه در نظر گرفته می‌شد از آن پس این کشورها با ترکیب راه‌های موجود سعی در خلق راهکارهای نوین کردند و این یعنی قدرت تطبیق و ترکیب مفاهیم مرتبط و ایجاد ساختاری جدید و متمایز.استفاده بهینه از منابع انسانی و مالی و البته خلاقیت در کار، رمز موفقیت این کشورهاست. اکنون که ما نیز در مسیر توسعه‌یافتگی هستیم باید در نظر داشته باشیم که تعریف ما از روش‌های انجام کار باید دگرگون شود. بهره‌گیری از نهضت تعاون یکی از این دگرگونی‌هاست که این مقاله به آن می‌پردازد.
تعاونی‌ها نقش مهمی در کاهش فقر در کشورهای توسعه‌یافته ایفا کرده‌اند. با کمی تامل در سیر صعودی تعاونی‌های اعتباری این کشورها به خوبی الگوهای توسعه آنها را درمی‌یابیم. گزارش زیر نقش این تعاونی‌ها را در کشورهای توسعه یافته به خوبی شرح می‌دهد. تمرکز این اتحادیه‌های اعتباری در مناطقی که بیشترین فقیر را داراست و سعی در توسعه‌یافتگی آنها، نشانه از تاثیر مطلوب تعاونی‌های اعتباری در کاهش فاصله طبقاتی بین قشر فقیر و غنی جوامع است.
در سال 1985 کنفرانس بین‌المللی کار توصیه‌نامه شماره 193 را مورد تصویب قرار داد که در آن توسعه و پیشرفت تعاونی‌ها باید به عنوان یکی از ستون‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی
درنظر گرفته شود.
مورد ویژه‌ای که در این توصیه‌نامه به آن اشاره شده : نقش تعاونی‌های اعتباری در پاسخگویی به نیازهای اعضای جامعه از جمله گروه‌های نابسامان است تا بتوانند با مشارکت اقتصادی ظرفیت‌های اجتماعی را کسب کنند. همچنین افزایش مشارکت زنان در نهضت تعاون در کلیه سطوح از دیگر مباحث مطروحه در این توصیه‌نامه است.
در سال 2004 سازمان بین‌المللی کار و اتحادیه بین‌الملل تعاون طرح مبارزه برای خروج از فقر را دستورالعمل سیاست‌های کاری سال عنوان کردند که در آن به توسعه مدل تعاونی بنگاه‌های اقتصادی به عنوان ابزاری در دست مردم برای کمک به خودشان اشاره شد.
در این مبارزه مبانی جدیدی در چارچوب توسعه ارائه شد که در جهت توسعه فعالیت‌های تعاونی‌های اعتباری بود و مجوزی برای هرگونه خدمات‌دهی در راستای رفاه حال مردم محسوب می‌شد به طوری که با این مبانی جدید فعالیت‌های تعاونی‌های اعتباری فقط به مبادله پول محدود نمی‌شد.
اتحادیه اروپا در سال 2003 حمایت خود را از نهضت تعاون از طریق توسعه تشکل‌های تعاونی اروپا به عنوان حکم قانونی اعلام کرد.
این انقلاب اعتباری باعث شد تعاونی‌های اعتباری در یک دوره تقریبا 20 ساله در بیش از 100 کشور گسترش یابند و در بخش‌های مختلف اقتصادی مانند بانکداری، بیمه، کشاورزی، مسکن، ماهیگیری، آب و برق، بهداشت و صدها امر اجتماعی دیگر به اعضای خود خدمت کنند تا نیازها و اهداف اقتصادی و اجتماعی‌شان را از طریق ایجاد بنگاه‌های اقتصادی خودگردان که در مالکیت اعضا هستند و به ایجاد شغل و درآمد می‌انجامد برآورده کنند.
تعاونی‌های اعتباری برخلاف انواع شرکت‌های بخش خصوصی به ارزش و اصولی متعهد هستند که بر مسئولیت اجتماعی و توسعه اجتماعی تاکید می‌کند.
تعاونی‌ها با ایجاد، بهبود و حفظ درآمد و فرصت‌های شغلی از طریق جمع‌آوری منابع محدود اقتصادی اعضا را یاری می‌رسانند تا در تشکیل بنگاه‌های اقتصادی مشارکت داشته باشند. این اشتراک در تولید، سود سهام، کاهش قیمت و خطرپذیری است که ضریب اطمینانی برای فعالیت‌های اقتصادی محسوب می‌شود. تعاونی‌های اعتباری برای افرادی که نمی‌توانند از خدمات بانک‌های سنتی و بیمه‌ها بهره‌مند شوند نقش احیاگر دارند.
جالب است که بدانیم اتحادیه‌های اعتباری در حال حاضر به 120 میلیون عضو در 87 کشور جهان خدمات ارائه می‌دهند و به افزایش درآمد اعضا، تامین امنیت و بهداشت و تهیه سرپناه برای خانواده‌های آنان کمک می‌کنند. اتحادیه اعتباری داگلاس به منظور توانمندسازی افراد بسیار فقیر که منابع کافی برای عضویت در اتحادیه اعتباری را ندارند وام پذیرش پرداخت می‌کند و با این کار اعضای فقیر جامعه را با انجمن‌های اعتباری مانند شورای جهانی اتحادیه اعتباری مرتبط ساخته و آنها را از مزایای این اتحادیه بهره‌مند می‌سازد. بیمه یکی از مهمترین خدمات مالی است که می‌تواند آسیب‌پذیری فقرا در مقابل شوک‌های اقتصادی از طریق حفاظت از دارایی‌های آنان را کاهش دهد. تعاونی‌ها نشان داده‌اند که می‌توانند ساز و کاری مناسب برای ارائه بیمه‌های خود به فقرا برای مبارزه با بیماری، سرقت، خشونت و بلایای طبیعی باشند.
آنها همچنین در اطلاع‌رسانی و آموزش کارگران فقیر به ویژه در بخش غیررسمی اقتصاد در زمینه ارزش و اهمیت بیمه نقش بسزایی دارند.یک تعاونی اعتباری در کلمبیا موسوم به Equedad به بیش از 3/3 میلیون نفر به عنوان عضو و مشتری خدمات ارائه می‌دهد. واقعیت این است که کشورهایی مثل بنگلادش، اندونزی و مالزی در کانون تلاش‌های نهضت تعاونی‌ها هستند. مداخله تعاونی‌های اعتباری به عنوان عرضه‌کننده در بخش‌های مختلف اقتصادی نمایانگر مشارکت محسوس آنها در تحقق اهداف متعدد و توسعه هزاره است. به نظر شما تعاونی اعتباری که در تمام نیازها و مشکلات یک خانواده حضور فعال دارد چگونه تعاونی‌ای می‌تواند باشد؟!
امروزه تعاونی‌های اعتباری خود را متولی همه امور مردم می‌دانند. تلاش برای افزایش سطح آگاهی و سواد بین کودکان، کاهش نرخ مرگ و میر، مبارزه با ایدز و سایر بیماری‌ها و تسهیل دسترسی به آب آشامیدنی سالم و خانه مناسب و صدها خدمات دیگری که اتحادیه‌های اعتباری ارائه می‌دهند نشان از اهمیت و لزوم پدیده تعاون دارد.
در کنیا اتحادیه‌های اعتباری با اعطای وام اضطراری به افرادی که از بیماری ایدز رنج می‌برند هزینه‌های درمان آنها را تامین می‌کنند.
امروزه فعالیت تعاونی‌های اعتباری از این نیز فراتر رفته و حتی در تهیه امکانات اولیه مردم نیز سیاستگذاری می‌کنند. اگرچه بخشی از جمعیت جهان که دسترسی به آب آشامیدنی سالم دارند از 71 درصد در سال 1990 به 79درصد در سال 2002 افزایش یافته است،اما هنوز هم حدود یک میلیارد نفر به‌ویژه در مناطق روستایی و حومه‌های شهرها از دسترسی به آب سالم محرومند. یک تعاونی اعتباری در بولیوی در تهیه آب آشامیدنی مدلی سودمند برای فراهم آوردن آب آشامیدنی سالم برای فقرا تهیه کرده است.
این تعاونی آب را با هزینه کم در دسترس کارگران قرار می‌دهد. پژوهشی که توسط اقتصاددانان دانشگاه بیرمنگام انجام شد نشان داد که در عصر حاضر دیگر مردم به اتحادیه‌های اعتباری صرفا به عنوان بنگاه‌های اقتصادی نگاه نمی‌کنند و نه تنها توقع برآورده شدن نیازهای مالی را دارند بلکه خواستار بهره‌مند شدن از خدمات اجتماعی و رفاهی نیز هستند.در ایالات متحده آمریکا تعداد قابل توجهی از اتحادیه‌های اعتباری در برق‌رسانی روستایی به 34 میلیون نفر در کشورهای در حال توسعه از جمله بنگلادش، بولیوی، هند و نیکاراگوئه مشارکت می‌کنند.
آنچه عنوان نهضت تعاونی به خود گرفته همین سیر صعودی قابلیت تعاونی‌ها در فعالیت‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی است. اکنون تعاونی‌ها فعالیت خود را به عنوان گروه‌های غیررسمی اقتصادی آغاز کرده‌اند و به تدریج به سمت تبدیل شدن به سازمان‌هایی قابل اعتماد حرکت می‌کنند و سپس به طور رسمی ثبت شده و دارای هویت رسمی شده و به شبکه اقتصاد رسمی متصل می‌شوند. اکنون اتحادیه‌های اعتباری بنگلادش به جایی رسیده‌اند که سرمایه‌داران کشورهای عربی خواستار خرید سهام این تعاونی‌ها شده‌اند. خدمات اعتباری توسط تعاونی‌های اعتباری روزبه‌روز در حال رشد و توسعه است. ما در کجای این نمودار روبه‌رشد اتحادیه‌های جهانی هستیم، مطلبی است که نیاز به بررسی و تفحص کارشناسانه دارد.
