مقاوم‌سازی خانه‌ها در اولویت مدیران شهری| یادداشتی از دکتر گیتی اعتماد، معمار

چراکه احساس می‌کنند مورد توجه مسئولان هستند و قرار است به درخواست‌ها و مشکلات آنان توجه و لااقل بخشی از نیازهای شهری‌شان برطرف شود.حضور شهردار تهران در مناطق و محله‌ها نیز چنین آثاری برای شهروندان دارد، اما لازم است مسئولان شهری در کنار این بازدیدها که بیشتر اوقات با اطلاع‌رسانی انجام می‌شود، به‌صورت پنهانی و بدون برنامه‌ریزی قبلی، گشتی در محله‌ها زده و بهتر و دقیق‌تر مشکلات محله‌ها و مردم را رصد کنند، چراکه ممکن است این دیدارها با ازدحام جمعیت و تعدد بازدیدها همراه شود و نکات ریز، اما مهم از دیدها پنهان بماند. لازمه رسیدن به هدف در چنین طرح‌هایی، انجام مطالعات اجتماعی است و مسئولان پیش از حضور در محله‌ها، با آسیب‌شناسی و کارشناسی موضوعات بهتر می‌توانند به نتیجه برسند. خوشبختانه مطالعات اجتماعی زیادی هم تاکنون درباره محله‌ها و مناطق پایتخت انجام شده که در شهرداری تهران وجود دارد. مسئولان باید از آنها استفاده کنند و با اراده جمعی ‌برای حل مشکلات از جمله بی‌عدالتی‌های اجتماعی و از بین بردن فساد قدم بردارند.
اکنون یکی از معضلات مهم جنوب تهران مساحت زیاد بافت فرسوده است که در زمان وقوع زلزله خسارت‌های مالی و جانی زیادی به بار خواهد آورد. طرح‌های زیادی هم تاکنون برای حل این مشکل اجرا شده، ولی متأسفانه خیلی از آنها کارساز نبوده‌اند. به هرحال در این بخش از پایتخت از جمله مناطق ۱۰ و ۱۷ بناهای کم مساحت زیادی وجود دارد که باید تجمیع و نوسازی شوند، اما از آنجا که خیلی از ساکنان تمایلی به همخانه شدن با همسایه‌های خود ندارند و احساس می‌کنند آزادی‌های آنها ممکن است محدود شود، تمایلی به این کار نشان نمی‌دهند.
در چنین شرایطی مقاوم‌سازی بناها موضوع مهمی است و تجربه ما در شهرستان بروجرد نشان داد که مقاوم‌سازی ساختمان‌ها باعث کاهش تلفات می‌شود. برای اجرای این طرح هم ‌باید از ارائه وام به مالکان خودداری کرد، چراکه خودم شاهد بوده‌ام خانواده‌ای مبلغ وام خود را به جای مقاوم‌سازی ساختمان صرف خرید جهیزیه کرده است. باید صندوقی تشکیل داد و وام‌های بدون بهره‌ را در آن واریز کرد. سپس گروه‌های مردم‌نهاد یا سازنده‌ها، هزینه‌های مورد نیاز برای مقاوم‌سازی بنای شهروندان را از آن برداشت کنند. برای اجرای این کار هم نیاز به تخلیه ساختمان‌ها نیست و مقاوم‌سازی با حضور ساکنان در منازل خودشان میسر و به‌صورت مرحله‌ای قابل انجام است. با این اقدام می‌توان به اشتغالزایی محله‌ای هم دست یافت، یعنی از افراد جویای کار همان محله‌ها برای مقاوم‌سازی خانه‌ها استفاده کرد.