به گزارش خبرگزاری فرانسه نیمی از جایزه نوبل پزشکی 2008 نصیب فرانسوا بار-سینوسی و لوک مونتانیه، دو دانشمند کاشف ویروس نقص ایمنی اکتسابی یا ویروس ایدز (HIV) شد، که کارشان یکی از نقاط عطف دوران معاصر به حساب می‌آید.
به گفته هیات داوران نوبل هرالد زور هوسن، دانشمند آلمانی نیمه دیگر این جایزه را به خاطر حرکت بر خلاف باورهای رایج و ادعایش در مورد اینکه "ویروس پاپیلومای انسانی" (HPV) عامل سرطان گردن رحم، دومین سرطان شایع درمیان زنان، است، به دست آورد.
به گفته کمیته نوبل کشف HIV بوسیله دو دانشمند فرانسوی یکی از "عوامل زمینه‌ساز درک معاصر زیست‌شناسی این بیماری و درمان ضدویروسی آن" است.
به گفته کمیته نوبل کار این دو دانشمند "به ایجاد راه‌هایی برای تشخیص بیماران و غربالگری فراورده‌های خونی انجامید" که مانع گسترش همه‌‌گیری جهانی (پاندمی) بیماری ایدز شد.
مونتانیه جایزه‌اش را به مبتلایان به ایدز تقدیم کرد و پیش‌بینی کرد که در طول چهار سال آینده نتایج تحقیقات درباره یک "واکسن درمانی" برای این بیماری منتشر شود.
مونتانیه گفت: "فکر می‌کنم اولین واکنش من این باشد که به یاد مبتلایان به ایدز و همه افرادی بیفتم که هنوز با HIV زندگی و با آن مبارزه می‌کنند."
او گفت ممکن است در آینده درمانی برای ایدز با تولید یک واکسن "درمانی" - نه واکسن پیشگیرانه - پیدا شود و نتایج تحقیقات بر روی این واکسن در سه یا چهار سال آینده در صورتی که پشتیبانی مالی از پژوهشگران به عمل آید، منتشر خواهد شد.
ایدز - سندروم نقص ایمنی اکتسابی - در ابتدا در سال 1981 مورد توجه عمومی قرار گرفت، هنگامی که دکترهای آمریکایی متوجه مجموعه‌ای از موارد مرگ و میر غیرمعمول در میان همجنس‌گرایان جوان در کالیفرنیا و نیویورک شدند.
از آن هنگام تاکنون دست کم 25 میلیون نفر در دنیا به علت ایدز فوت کرده‌اند، و 33 میلیون نفر دیگر با این بیماری زندگی می‌کنند یا دارای HIV هستند.
گروهی در انستیتو پاستور فرانسه به سرپرستی مونتانیه که شامل خانم بار- سینوسی هم می‌شد، در ماه مه 1983 در مقاله‌ای در نشریه Science در آمریکا، یافته‌شدن یک ویروس مشکوک را در یک بیمار فوت‌شده به علت ایدز گزارش کردند.
رابرت گالو، پژوهشگر آمریکایی، با تعیین کردن این که این ویروس در واقع ایجاد کننده ایدز است. به این کشف راهگشا یاری رساند.
هر دوی مونتانیه و گالو در افتخار کشف HIV عامل ایدز شریک دانسته شدند، گرچه چندین سال در مورد پیشگامی در این کشف ادعاهای متقابل بین‌آنها رد و بدل شد و کار به مباحثه قانونی و حتی دیپلماتیک میان فرانسه و آمریکا هم کشید. کمیته داوران نوبل در بیانیه‌اش نامی از گالو به میان نیاورده است.
هانس یوئرنوال از مجمع نوبل در موسسه کارولینسکای سوئد که برنده جایزه نوبل پزشکی را تعیین می‌کند، گفت: "ما جایزه را به خاطر کشف ویروس اهدا کردیم. دو نفری که جایزه را گرفتند. فرانسوا بار - سینوسی و لوک مونتانیه بودند که ویروس را کشف کردند."
یوئرنوال با تایید اینکه گالوی آمریکایی هم در این زمینه کار مهم دیگری را انجام داده است، یادآور شد که گالو و دو دانشمند فرانسوی در حال حاضر توافق دارند که کشف ویروس ایدز در ابتدا در پاریس صورت گرفت.
مونتانیه، 76 ساله، که استاد بازنشسته ممتاز و رئیس بنیاد جهانی پژوهش و پیشگیری ایدز در پاریس است، و بار-سینوسی، 61 ساله، استاد انستیتو پاستور پاریس است.
بار - سینوسی در مصاحبه‌ای تلفنی با رادیو فرانسه از کامبوج گفت: "باید اعتراف کنم که هرگز خیالش را هم نمی‌کردم که چنین اخباری را بشنوم."
از طرف دیگر، زور هوسن آلمانی ،هم به خاطر کار بر روی بیماریی که گاهی آن را "قاتل خاموش"زنان می‌نامند - چرا که اغلب تا هنگامی که خیلی دیر شده است، ناشناخته باقی می‌ماند- جایزه نوبل گرفت. [دومین سرطان زنانه؛ اولین قاتل مخفی]
کمیته داوران در این باره اعلام کرد: "کشف او به شناسایی تاریخچه طبیعی عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و درک سازوکارهای سرطان‌زایی ناشی از این ویروس و تولید واکسن‌های پیشگیرانه بر ضد عفونت با HPV انجامید."
این بیانیه اشاره می‌کند که پنج درصد سرطان‌ها در سراسر دنیا ناشی از این ویروس است. پنجاه تا 80 درصد جمعیت جهان با این ویروس آلوده هستند، اما همه این عفونت‌ها سرطان‌زا نیستند.
زور هوسن، 72 ساله، در مصاحبه‌ای با تلویزیون آلمان در این باره گفت:"این جایزه برای من اهمیت بسیاری دارد، زیرا حوزه‌ای را به رسمیت شناخته است که به طور فزاینده‌ای دارد در خط مقدم پژوهش‌های سرطان قرار می‌گیرد، یعنی نقش عوامل عفونی در ایجاد سرطان."
امروزه نه تنها می‌توان با یک تست اسمیر ساده HPV را شناسایی کرد، بلکه دو واکسن موثر بر ضد این ویروس هم تولید شده است.
زور هوسن استاد بازنشسته ممتاز و مدیر علمی سابق مرکز پژوهش سرطان در هایدلبرگ است.
جایزه نوبل پزشکی اولین جایزه‌ای است که در فصل نوبل در هر سال، برنده یا برندگان آن اعلام می‌شود، و پس از آن به ترتیب برنگان جوایز نوبل فیزیک، شیمی، ادبیات و صلح در هفته جاری اعلام خواهند شد.
برندگان یک مدال طلا، یک دیپلم افتخار و 10 میلیون کرون سوئد (معادل 1.42 میلیون دلار یا 1.02 میلیون یورو) - که به میزان مساوی میان سه برنده جایزه تقسیم می‌شود - دریافت خواهند کرد.
اهدای رسمی جایزه در مراسمی در تاریخ 10 دسامبر (20 آذر) در استکهلم انجام خواهد شد
