در کشورهای در حال توسعه و فقیر، حاملگی و زایمان، دومین عامل مرگ بانوان ( بعد از بیماری ایدز) در سنین جوانی و زایایی است.
2 - 5 علت اصلی، بیش از 70درصد مرگ مادران را در سطح جهانی سبب می‌شوند که شامل خونریزی شدید، عفونت‌ها، مشکلات فشار خون (در مسمومیت‌های زایمان)، جلوگیری از حاملگی و سقط جنین غیرایمن می‌شوند. خونریزی پس از وضع حمل اگر سریعا به آن توجه نشده و جلوی آن گرفته نشود می‌تواند در عرض دو ساعت باعث مرگ یک مادر سالم شود.
3 - طی سال، بیش از 136 میلیون مادر، فرزند خود را به دنیا می‌آورند. پس از زایمان، در حدود 20 میلیون از این مادران دچار بیماری‌های مرتبط با حاملگی می‌شوند. فهرست این بیماری‌ها طولانی و مختلف بوده و شامل تب، کم خونی، فیستول، نازایی و افسردگی می‌شود. در اغلب موارد، این مادران بیمار دچارکم محلی و بی‌توجهی همسران، خانواده و جامعه خود می‌شوند.
4 - حدود 14 میلیون مادری که در طی سال زایمان می‌کنند، بین 15 تا 19 سال سن دارند و تخمین زده می‌شود که این تعداد 10درصد تمام زایمان‌ها در تمام دنیا باشد. در کشورهای در حال توسعه در حدود 90 درصد زایمان‌ها در سنین نوجوانی رخ می‌دهد. در بیشتر کشورها، احتمال خطر مرگ در بین مادران نوجوان، دو برابر بیشتر از سایر زنان باردار است.
5 - وضعیت سلامت مادران، آینه تمام نمای فاصله میان فقر و ثروت است. فقط یک درصد مرگ مادران در کشورهای ثروتمند و با درآمد بالا رخ می‌دهد. به این آمار توجه کنید؛ میزان احتمال مرگ مادران به‌دلیل عوارض زایمان یا حاملگی، یک نفر به هفت بانو در کشور نیجر، در مقایسه با یک به 4800 بانو در کشور ایرلند است.
6 - بیشتر موارد مرگ مادران درصورت وجود کادر ماهر و آموزش دیده در هنگام زایمان و دسترسی به امکانات بهداشتی درمانی اورژانسی و فوری زایمان قابل پیشگیری است. در مناطق صحرای آفریقا که میزان مرگ مادران بالاترین حد است، فقط 40درصد بانوان تحت مراقبت‌های حاملگی بوده و زایمان آنها توسط پزشکان، ماما‌ها و پرستاران آموزش دیده انجام می‌شود.
7 - در کشورهای در حال توسعه، درصد بانوانی که حداقل 4 معاینه پزشکی در طول حاملگی و تا قبل از زایمان داشته‌اند از کمتر از 10درصد تا بیش از 90درصد متفاوت است. زنان فقیر به‌ویژه در مناطق روستایی دسترسی به معاینه و اقدامات درمانی اضطراری ندارند.
8 - سالانه در کشورهای در حال توسعه، حدود 18 میلیون سقط جنین غیرایمن رخ داده که باعث مرگ 70هزار مادر می‌شود. اگر اطلاعات و آموزش کافی به خانواده‌ها داده شود و نیز امکانات پیشگیری از حاملگی مهیا بوده و توسط مردم نیز مورد استفاده قرارگیرد، بیشتر این موارد مرگ قابل پیشگیری است.
9 - یکی از اهداف پیشرفت هزاره سازمان بهداشت جهانی (WHO)، کاهش مرگ مادران به میزان سه چهارم و در فاصله سال‌های 1990 تا 2015 است. البته پیشرفت به سمت این هدف آهسته است. تا سال 2005 میزان مرگ مادران تا 5درصد، از 400 تا 430 مورد مرگ به ازای هر 100هزار مورد تولد زنده کاهش یافت. نکته مهم این است که در منطقه صحرای آفریقا پیشرفتی به‌دست نیامد، جایی که میزان خطر مرگ مادران در بالاترین حد است.
10 - مهم‌ترین مانع برای پیشرفت به سمت سلامت بهتر مادران، فقر کادر آموزش دیده بهداشتی درمانی است. کمبود کادر بهداشتی درمانی آموزش دیده و با کیفیت در سطح جهانی وجود دارد. تا سال 2015 به 330هزار مامای دیگر نیاز است تا مراقبت‌های مادران حین حاملگی و زایمان را پوشش دهند.
WHO.int
