هیچ جایی در این شهر نمی‌توان یافت که مسئولیت تایید یا رد نمای طراحی شده برای ساختمان‌ها را بر عهده داشته باشد، ساختمان‌ها با هر حجم و هر شکل و شمایل در خلأ ظرفیت‌های قانونی تنها براساس سلیقه یا بضاعت مالی سازندگان آن بنا می‌شود.
سال هاست شهرها بدون توجه به معماری ایرانی و اسلامی رشد می‌کنند و هنوز دانشکده‌های معماری و شهرسازی و متخصصین این حوزه به این باور نرسیده‌اند که ارتقای کیفیت شهری و معماری ساختمان‌های شهری مثل تهران با یک جهت‌گیری هدفمند، همانند اجزای یک پازل بسیار بزرگ باید در جای واقعی خود متناسب با هویت بومی و اسلامی – ایرانی آن بنشینند.
از سوی دیگر چطور می‌شود انتظار معماری بومی داشت در شرایطی که در دانشکده‌های معماری و شهرسازی الگوها و مفاهیم و مباحث غربی تدریس می‌شود. اساسا بحث کیفیت معماری ساختمان‌ها ارتباط مستقیم با مباحث دینی و اعتقادی و باورهای عمیق جوامع مختلف دارد؛ این درحالی است که در خیلی موارد با تقلید صرف و موبه‌مو از دیگر شهرهای غربی به غلط تصورکردیم در حل مشکلات شهرها فایق خواهیم آمد.
نسل‌ها‌زاده می‌شوند، شخصیت‌ها، ذهنیت‌ها و توانمندیشان در ساختمان‌هایی شکل می‌گیرد که اگر از قابلیت‌های لازم چه در حوزه فنی و تخصصی و چه بومی و فرهنگی برخوردار نباشند نمی‌توانیم امید به پرورش نسلی متعادل باریشه و سالم از نظر جسمی، روحی و روانی برای پیشرفت و تعالی جامعه داشته باشیم.یادمان نرود تا همین 50 سال پیش هر محله شهر تهران هویتی مستقل برای خود داشت.
یادمان نرود در همین دوره، تهران با وجود اینکه بزرگ‌ترین شهر کشور بود اما در آن همسایگی معنا داشت، اجتماعاتی فراتر از مرزهای هر واحد مسکونی تشکیل می‌شد که اعضای آن علاوه بر روابط گرم حاکم در چهاردیواری خانه‌هایشان، قلبشان برای همسایگانشان نیز می‌تپید و در رفع مشکلات همدیگر از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کردند، اما در شهرسازی فعلی و در نبود ظرفیت‌های قانونی لازم برای تقویت این ارزشها، طراحی‌های مورد نیاز صورت نگرفته است و کار تا آنجا پیش رفته است که نسل امروز نه تنها به سختی معنا و احساس همسایگی یا هم‌محله‌ای بودن را درک می‌کند که احساس تعلق خاطر و مسئولیت‌پذیری نسبت به محله یا شهر خود و اینکه چه اتفاقی برای همسایه دیوار به دیوارشان می‌افتد ندارد.
اما از آنجا که ایرانی‌ها همواره مردمانی احساساتی و خونگرم بوده و هستند، با تقویت معماری بومی منطبق با روحیات و ذهنیات و فرهنگ و باورها، می‌توان دوباره امید به ترمیم زخم‌هایی داشت که از این ناحیه برپیکره جامعه ما نقش بسته است.
*سخنگوی شورای شهر تهران
