همشهری آنلاین_ سحر جعفریان: بانوی هنرمندی که کارآفرین و مبدع عروسک های جورابی است. ربیعی در ۱۱ سالگی، با تشویق و حمایت مادر، نخستین عروسکش را طراحی کرد و دوخت. عروسکی با صورتی خندان و دامنی پرچین که «مریم گلی» نامش نهاد. گفت و گوی ما با آزاده ربیعی، ۴۷ ساله، ساکن محله تهرانسر و کارآفرین برتر ۱۴۰۰ و مدرس دانشگاه فرهنگ و هنر را بخوانید.
لباس شبیه آرتیست ها
ربیعی، ریشه علاقه به هنر در خود را هنر خیاطی مادرش و نیز قصه گویی های شبانه مادربزرگش، می داند و می گوید: «خیلی قبل تر از آنکه مادرم در محله و میان اقوام به خیاطی هنرمند و باسلیقه، شهرت یابد، با پارچه های اضافه برای من و خواهر و برادرانم، لباس هایی زیبا می دوخت. لباس هایی که دیگران در تعریف و تمجید از آنها، می گفتند «شبیه لباسِ آرتیست هاست. ما هم می خواهیم». رونق کار مادرم در کنار شنیدن قصه های مادربزرگ (پدری ام)، باعث شد تا به ایده طراحی عروسکِ شخصیت های اصلی همان قصه ها که خیلی دوست شان داشتم، فکر کنم. نخستین عروسک (مریم گلی) را که دوختم، دختر همسایه، چند روز مثل ابر بهار اشک ریخت تا مادرش را راضی کند و بیاید سفارش دوخت یکی عین همان عروسک را به من بدهد!»
هنر ایرانی با اجناس ایرانی
این بانوی هنرمند، با هیجانی کودکانه، خاطراتش را مرور می‌کند و ادامه می‌دهد: «خوش اقبال بودم که علاقه و هدفم را در کودکی، شناسایی کردم اما اتفاقات مختلف و پیش بینی نشده زندگی، مانع از آن شد تا به صورت پیوسته به آنها بپردازم. البته در این وقفه چندین ساله، به هنرهای گوناگون دیگر از جمله قلاب بافی و فرش بافی پرداختم. هنرهایی که معتقد هستم، در نهایت من را برای رسیدن به هدف مورد علاقه‌ام آماده کرده اند. چه بسا اگر جای آن هنرها در توانمندی‌ها و مهارت‌های من خالی می‌ماند، کیفیت و خلاقیت، ویژگی هنر امروزم نمی‌شد. هنری که شاخصه اصلی آن عروسک‌ها هستند؛ عروسک‌هایی که باورتان نمی شود در این سن و سال با دیدنشان، آدرنالین خونم بالا می‌رود. طوری که مثل دختربچه ها هیجان زده می شوم و دوست دارم که خیلی زود برای آن عروسک یک قصه و بازی بسازم. گاهی حین همین طراحی بازی و قصه متوجه می‌شوم که جای یک شخصیت عروسکی دیگر، خالی است! اینجاست که دوباره دست به کار می‌شوم و عروسک جدید با شخصیتی جدید خلق می‌کنم. این رویه را از حدود سال ۱۳۸۵ به صورت حرفه ای دنبال کردم و ابتدا، برای طراحی و دوخت عروسک ها، از مواد دوریختنی و پارچه‌های اضافی استفاده می‌کردم. بتدریج، برای رونق کسب و کارهای دیگر، ترجیح دادم در ساخت عروسک‌هایم که دیگر ثبت برند هم شده بودند، فقط از مواد و اجناس ایرانی بهره بگیرم.»
طراح عروسک‌های جورابی هستم
بانوی هنرمند هم محله‌ای که این روزها به‌عنوان کارشناس هنری در بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی و آموزشی مشغول فعالیت است، می‌گوید: «در حال حاضر، نزدیک به ۱۵ سال است عروسک طراحی می‌کنم و حدود ۶ سال پیش بود که برای نخستین بار عروسک‌های جورابی را طراحی و با نام خودم در سازمان «صنایع دستی» ثبت کردم. عروسک های جورابی که هدفم از خلق آنها، ساخت بازیچه هایی بود که چهره شان حجم و شخصیت داشته باشد. پس از آن هم آموزش در آموزشگاه‌ها و سراهای محله را آغاز کردم. عضو انجمن «عروسک‌سازان» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز هستم که چندین دوره تخصصی عروسک‌گردانی گذرانده‌ام. همه اینها را از علاقه به هنری دارم که خودآموز آن را فراگرفته‌ام و خوشحال هستم که هنرجوهای بسیاری را به صورت آنلاین و حضوری آموزش داده‌ام تا هم هنری به فراموشی سپرده نشود و هم با کارآفرینی و اشتغالزایی خانگی، منبع درآمدی برای آنها ایجاد شود. همچنان که همیشه سعی کرده ام با دریافت هزینه های حداقلی از هنرجوها به نوعی آنها را حمایت کنم. گاه حتی از برخی از آنها اصلا هزینه‌ای دریافت نکردم. امیدوارم نهادها و سازمان های مربوطه نیز برای حمایت هنرمندان تلاش بیشتر کنند.»
بازیگران عروسکی
کارگاه خانگی ربیعی، اتاقی انباشته از عروسک های حجمی و جورابی مختلف با کارکترهای نام آشنا مانند «کارگاه پوآرو»، «خانم مارپل»، «چارلی چاپلین»، «رضا کیانیان» و بسیاری دیگر است. تعدادی از آنها را جابه جا می کند و ادامه می دهد: «متأسفانه در کشور ما با وجود قدمت و پیشینه‌ای که در تاریخ و فرهنگ دارد، با وجود هنرمندان بسیار، هنوز برند معتبر و قابل دفاعی در صنعت اسباب بازی و عروسک ظهور نکرده است. این صنعت نیز مانند بسیاری دیگر از صنایع به پشتبانی مادی و معنوی و همچنین نیروی متخصص نیاز دارد. با چند عروسک ساده و سرمایه‌ای موقت نمی‌توان از محصولات فرهنگی و ملی به تجارت جهانی رسید.»
نظر شما