پاسخهای خوانندگان بسیار جالب و خلاقانه بود. به همین دلیل این مجله پاسخها و فعالیتهای خوانندگان نوجوان خود را در شماره بعدی چاپ کرد تا بقیه هم از آن استفاده کنند.
«روچی جین» از هندوستان: «من یک برنامه بازیافت مواد طبیعی (کمپوست) با کمک کرمها در محل زندگیام به راه انداختهام. ما مخزن یا محفظهای را که دیگر به درد نمیخورد، انتخاب میکنیم، درونش حفرهای ایجاد میکنیم، چند کرم خاکی از آنجا به داخل مخزن میاندازیم و آنها را در بین خانهها توزیع میکنیم که هر روز مقدار زیادی زباله تر آشپزخانه دارند. آنها زبالههای تر خود را داخل این مخزنها میریزند و کرمهای کوچک با تغذیه و تجزیه آنها عمل کمپوست یا تهیه کود طبیعی را انجام میدهند. در پایان ماه این مخزنها را جمع آوری میکنیم، از کمپوست آن برای کود باغچههای محله استفاده میکنیم و یا آنها را به گلخانهها میفروشیم. استفاده از این کودهای طبیعی نیاز به کودهای صنعتی را که با استفاده از سوختهای فسیلی تولید میشود و گاز دیاکسید کربن تولید میکنند، از بین میبرد و بازیافت زبالههای طبیعی هم از تولید گاز متان حاصل از گندیدن آنها جلوگیری میکند.»
«کلار ایستون» از استرالیا:« برای راضی کردن نوجوانان به حفاظت از کره زمین، آنها باید تجربههای مستقیمی از طبیعت به دست بیاورند، برای همین هم من گروههایی از نوجوانان را برای پیادهروی به مناطق طبیعی میبرم. ما در آنجا اردو میزنیم، بازدیدکنندگان بدون استفاده از برق، زندگی میکنند و غذاهایی میخورند که از مزارع اطراف و به صورت کاملاَ طبیعی و بدون استفاده از کودهای شیمیایی تهیه میشود. بودن افراد در طبیعت
خلق و خوی آنها را تغییر میدهد و علاقه آنها را به حفاظت از طبیعت بیشتر میکندو بهتر میتوانند به دنبال کارهایی بروند که دی اکسید کربن کمتری تولید کند.»
«ریک جاکومین» از کشور آفریقایی توگو: «من عضو یک سازمان جوانان دوستدار محیطزیست شدهام که استفاده از اجاق گازهای خورشیدی را تبلیغ میکند. ساخت آنها بسیار راحت است و با استفاده از مقوا و آلومینیوم میتوان آنها را تولید کرد. در منطقهای که من زندگی میکنم اکنون خیلی از زنان برای جوشاندن آب و پختن غذا از این اجاقهای خورشیدی استفاده میکنند. این کار باعث میشود تا درختان کمتری برای تهیه هیزم قطع شوند و گاز دی اکسید کربن بر اثر سوزاندن چوبها تولید نشود. از آنجا که خود این زنان مربیانی برای دیگران شدهاند و آنها را به استفاده از این اجاقها تشویق میکنند، جایگاه اجتماعی خیلی خوبی هم پیدا کردهاند. حتی رئیس قبیلهشان هم از آنها در باره محیط زیست مشورت میگیرد.»
«دیمیتری تاسمالی» از ترکیه: «دانشآموزان دبیرستان ما معمولا با دبیرستانهای دیگر نشستهایی را تشکیل میدهند تا با هم راهحلهایی برای مشکلات محیط زیست پیدا کنند. گروه ما روی مسئله گرم شدن کره زمین کار میکند و قصد دارد تا در مدرسههای دولتی ترکیه درختکاری کند. ما با برگزاری نمایشگاهها از دانشآموزان پول جمع آوری کردهایم. سپس از سازمان جنگل داری ترکیه در باره درختکاری و درختان مناسب
هر منطقه راهنمایی گرفتهایم. تا کنون در هشت مدرسهای که هیچ درخت و فضای سبزی نداشتهاند، درخت کاشته ایم. در این کار دانشآموزان خود آن مدرسهها را هم درگیر کار میکنیم و به آنها توضیح میدهیم که درختکاری هم باعث ایجاد فضای سبز در کوتاه مدت میشود و هم در دراز مدت از گرمای زمین جلوگیری میکند.»
«میدوری کیتاهاشی» از ژاپن: «در ژاپن برای جوانان کاملا جا افتاده است که چوبهای مخصوص غذاخوری خود را مراهشان به رستوران ببرند و از چوبهای یک بار مصرف استفاده نکنند. بیش از 09 درصد این چوبهای غذاخوری یک بار مصرف در ژاپن از درختان جنگلهای چین تولید میشود. کشور چین در حال حاضر با مشکلات جدی جنگلزدایی و بیابانزایی روبهرو است. گروه ما در مدرسه، کیسههای پارچهای مخصوص برای حمل این چوبهای غذاخوری تهیه کرده است تا این اقدام را تشویق کند. حتی رستورانها هم به کسانی که چوب خودشان را آوردهاند تخفیف میدهند. هر کس میتواند حتی با یک اقدام کوچک مانند این کار موثر باشد.»
«کارتیکیانناتارجان» ازهندوستان: «در منطقه جنوب هند که من زندگی میکنم، جشنوارهای به نام «پونگال» در فصل برداشت برگزار میشود. این جشنواره یکی از سنتهای مهم این منطقه است. در اولین روز آن مردم خانههای خود را تمیز میکنند و تمام وسایل اضافی و دورریختنی خود را در آتش میسوزانند.با این کار گاز دی اکسید کربن تولید میشود. بعضی وقت ها کیسههای پلاستیکی و تایرهای ماشین را هم در آتش میاندازند که باز هم باعث ایجاد گازهای سمی میشود. من و بقیه دانشآموزان مدرسهمان برنامهای در شهرمان پیاده کردیم و خطرهای این کار را برای مردم توضیح دادیم . از آنها خواستیم به جای این کار وسایل خود را بازیافت کنند و یا استفاده جدیدی برای آنها تعریف کنند. آنها به خوبی به این برنامه ما پاسخ دادند و شهرداری هم به ما در جمع آوری زبالههای خطرناک کمک کرد. »
* کارشناس محیط زیست