چهارشنبه ۲۲ آبان ۱۳۸۷ - ۰۷:۳۵
۰ نفر

آزاده سهرابی: چند هفته‌ای می‌شود که پنجشنبه‌ها شاهد پخش مسابقه‌ای متفاوت از شبکه 5 سیما هستیم.

مسابقه‌ای به نام «شهروند سال» به تهیه‌کنندگی مهدی مظلومی و با اجرای سیامک انصاری. در این مسابقه عده‌ای از شهرنشینان این شهر که مدعی هستند شهروندانی مسئولیت پذیر و پایبند به اصول شهروندی هستند به این مسابقه فرا خوانده می‌شوند تا در غافلگیری‌های دوربین مخفی که این مسابقه از پیش تهیه کرده، این ادعای خود را محک بزنند. به این ترتیب که در هر برنامه از ۳ نفر متقاضی دعوت می‌شود تا در مسابقه شرکت کنند اما در این مسابقه از پرسش و پاسخ‌های معمول با امتیازهای معمول خبری نیست.

در این مسابقه از شرکت‌کننده درباره میزان پایبندی آنها در رعایت اصول ساده شهروندی و مقررات سؤال می‌شود؛ مثل اینکه چقدر به اطرافشان توجه دارند، آیا موقع رانندگی با تلفن همراه صحبت می‌کنند یا نه، آیا نسبت به نظافت محیط پیرامونشان توجه دارند یا نه و یا نسبت به سالمندان و احترام و توجه به آنها و... بعد جواب‌های شرکت‌کنندگان که عموما مثبت است با تصویری سنجیده می‌شود که هنگام ثبت نام شرکت‌کنندگان و با تمهیدات ویژه گروه تهیه، به‌صورت پنهانی، ثبت شده است و در آن تصاویر شرکت‌کننده را در موقعیت‌های ساده پرسش‌های بالا محک زده است تا شرکت‌کنندگان در نهایت با عمل خود به‌عنوان یک شهروند مسئول یا غیرمسئول امتیازی بگیرند یا از دست بدهند.

اما برای نوشتن درباره این مسابقه و بررسی کمیت و کیفیت آن از چند محور می‌توان بحث را به سرانجام رساند. می‌توان در بعد رسانه‌ای به محتوای این مسابقه و ساختار آن پرداخت و نقش رسانه را در امر آموزش‌های شهروندی و فرهنگسازی جست‌وجو کرد، یا در بعد تحلیل مفهومی چون«شهروند» - که این مسابقه سعی در بازنمایی و نقد آن در جامعه شهری امروز دارد – به فرازهای مهمی در واقعیت زندگی شهری امروز در کلانشهری مانند تهران و میزان فاصله آن با نمونه‌ای ایده آل از شهر سالم همراه با شهروند سالم رسید و یا اینکه اساسا با توجه به نام آشنای تهیه‌کننده و مجری آن صرفا آن را درمقام یک مسابقه تلویزیونی موفق یا ناموفق خواند.  به تازگی  نظر سنجی‌ای با عنوان، « از میان رسانه، خانواده و نیروی انتظامی» انجام شد. در این نظر سنجی مردم سهمی حدود 70 درصد را برای خانواده و چیزی حدود 20 درصد را برای رسانه قائل بودند. اما بگذارید همین جا با این نتیجه به‌صورت عملی مخالفت کنیم، براساس این اصل که دنیای امروز دنیای ارتباطات است و رسانه‌ها در همه جای دنیا در تمامی عرصه‌ها نقش بسیار تعیین کننده‌ای دارند.

هرچند با توجه به ساختار جامعه ایران نقش خانواده از دیرباز در تربیت افراد بسیار مؤثر است اما هرچه جلوتر می‌رویم حضور رسانه در زندگی روزمره افراد پر رنگ‌تر می‌شود. برای همین است که در اکثر کشورهای توسعه یافته رسانه‌ها تنها ابزاری برای اطلاع رسانی نیستند بلکه آنها تعیین‌کنندگان اصلی خط‌مشی جامعه‌ها به حساب می‌آیند و مدیران و سیاستگذاران از آن به بهترین نحو به نفع اهداف خود سود می‌برند. درحال حاضر شهرداری تهران که اهداف تازه‌ای را در بعد فرهنگی و اجتماعی برای این نهاد شهری جست‌وجو می‌کند بر آن شده تا از رسانه به نفع اهداف خود که آموزش شهروندان و اصول شهروندی است سود ببرد که بسیار انتخاب هوشمندانه‌ای است.

حالا دیگر چند سالی می‌شود که این جمله با گوش هایمان آشنا شده که اکثر ما شهرنشینان این شهر هستیم و نه شهروندانش، که میان این دو فاصله بسیار است. شهرداری در نقطه‌ای از کارنامه فعالیت خود تصمیم گرفت از سیمای یک سازمان صرفا خدماتی که همه توجه‌اش به کالبد شهر است( مثل پاکیزگی شهر، فضای سبز، حمل‌ونقل و ترافیک و...) به نهادی اجتماعی، خدماتی تغییر چهره دهد و علاوه بر کالبد، به عوامل انسانی که حیات واقعی شهرهستند توجه نشان دهد.

چرا که  در مدیریت شهری دنیا این نگاه جا افتاده است که تبدیل شهرنشین به شهروند، یکی از مهم‌ترین راه‌ حل‌های بحران‌های شهری است؛ حتی در مهم‌ترین فراز مشکلات پایتخت که ترافیک آن است نقطه مهمی از حل این بحران را شاید بتوان در آموزش شهروندان برای فرهنگسازی استفاده از وسایل نقلیه عمومی و شخصی یافت.اما مهم‌ترین اصل همان است که شهر، بیشتر از آنکه با ساختمان‌ها و کوچه‌ها و خیابان‌ها و پارک‌ها و مراکز فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و...آن تعریف شود و بیشتر از آنکه به‌عنوان کالبدی بی‌جان در نظر گرفته شود، پدیده‌ای فرهنگی، اجتماعی و انسانی است.

چهار رکن «شهروند سالم، خانواده سالم، محله سالم و شهر سالم» که سرلوحه فعالیت‌های فعلی معاونت فرهنگی اجتماعی شهرداری است نیز از همین جا می‌آید. از آن نقطه‌ای که لزوم باور این اصل که در حوزه‌های مختلف فردی، خانوادگی و زندگی شهری باید در کنار توسعه خدمات و... به فکر فراهم آوردن زمینه‌های لازم را برای نیل به
 شهر سالم  مهیا کنیم. توجه به مسائل فرهنگی شهر، توسعه نقش شهروندی، بالا بردن مسئولیت پذیری افراد نسبت به محیط شهری و بالا بردن میزان تعلق اجتماعی شهروندان نسبت به محیط زندگی خود می‌تواند نتیجه مطلوب مشارکت شهروندان در امر مدیریت شهر را به همراه بیاورد و در رضایت شهروندان مؤثر باشد. از سوی دیگر شهرداری به خوبی دریافته است که مادامی که شهروندان شهرنشین باشند این نهاد نیز خدماتی باقی خواهد ماند.

کد خبر 68173

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سینما

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز