بی‌شک همه ما خاطرات و حس مشترکی با نغمه و تصنیف ملی «مرغ سحر» داریم، اما نمی‌دانیم که این نوای روحبخش از دل یک نوای  آیینی بیرون آمده و به دست ما رسیده. پیش از آنکه تصنیف مرغ سحر با کلام ملک شعرای بهار و  تنظیم مرتضی نی‌داود ساخته و منتشر شود این نوا در پیشخوانی یکی از مجالس تعزیه اجرا می‌شد.

تعزيه

به گزارش همشهری آنلاین، تابستان سال ۸۹ بود که «اردشیر صالح پور» نویسنده، پژوهشگر، کارگردان و مدرس تئاتر  با انتشار آلبوم پیشخوانی تعزیه، حقایقی را درباره یکی از معرف ترین و دل انگیزترین نغمه‌های ایرانی روشن کرد .

 اردشیر صالح پور در پژوهش‌هایی خود هنگام جمع‌آوری نواهای پیشخوانی با یکی از نواهایی برخورد می‌کند که بنیان اولیه تصنیف مرغ سحر بود.

وقتی این پژوهشگر هنرهایی نمایشی مجموعه پیشخوانی‌های مجالس تعزیه را در آلبومی منتشر می‌کرد، پیشخوانی « باز ماه ماتم آمد» را هم  به این مجموعه افزود و درباره آن توضیحاتی داد و گفت این نوا در مجالس مربوط به حلول ماه محرم خوانده می‌شد.

صالح پور درباره توضیح داده است: پیشخوانی به عنوان بخش نخستین و آوازی مجالس تعزیه، به شکل نوحه ، ترانه و یا تصنیف امروزی تنظیم شده که در مدت زمان سه تا ۱۰ دقیقه توسط خواننده به صورت تک خوانی و یا جمع خوانی در دستگاهی اجرا می‌شود.

صالح پور با بیان اینکه تا قبل از تاریخ ۱۳۰۰ هجری شمسی، ترانه ای در کشور وجود نداشته است افزوده است :آغاز دوره تجدد بعد از انقلاب مشروطیت ، ورود گرامافون و تاسیس رادیو در ایران سبب شکل گیری ترانه به جای آواز شد.

وی با بیان اینکه آلبوم پیشخوانی در تعزیه پژوهشی در نغمات آوازی شبیه خوانی است بیان کرده است: این پژوهش جرعه‌ای از اقیانوس بیکران پیشخوانی در تعزیه است که در آن، یکصد پیشخوانی مربوط به شهرهای تهران ، اصفهان ، کاشان ، تفرش و قزوین وجود دارد.

به گفته وی، در این مجموعه چهار ساعته، پیشخوانی استادانی چون رضا حیدری ، مرتضی صفاریان ، محمود معینی، احمد عزیزی، مجتبی حیدری، قاسم تسبیحی و مهدی طائفی ضبط شده است.

صالح پور معتقد است: نمونه‌های گردآوری شده در این آلبوم نشان‌دهنده غنی بودن هنر تعزیه و نیز دین موسیقی ایرانی به این هنر است.

این پژوهشگر در گفت و گو با همشهری آنلاین اظهار کرد:  از تعزیه به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر حفظ موسیقی ایرانی یاد می‌شود و می‌توان گفت تعزیه حافظه موسیقی ایرانی است.

صالح‌پور همچنین از تالیف کتابی در باره شکل گیری و تاریخچه تصنیف مرغ سحر توسط یکی از دوستان پژوهشگرم در دست تالیف است که همه جزئیات در آن به نگارش در می‌آید.

کد خبر 695353

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 2
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 1
  • بهنام DK ۱۳:۴۲ - ۱۴۰۱/۰۵/۱۲
    0 1
    آهنگ را خراب کردید…..
  • DE ۰۱:۵۵ - ۱۴۰۱/۰۵/۱۳
    0 0
    جالب بود، یک اصول و روش متفاوت ؛ تنوع طبیعیست ربط به سلیقه و خوئی دارد که از آن سرچشمه میگیرد. مانند زیبائی!