همشهری آنلاین- زکیه سعیدی: هنگام تحصیل، در حوزه فقه خواند تا نوحه‌خوانی و منبرنشینی‌اش شایسته مکتب حسین(ع) باشد. وقتی در سرودن اشعار آیینی بلاغت کلام، فصاحت سخن و لطافت طبع یافت، آوازه‌اش میان مداحان، هیئت‌داران و دوستداران اهل‌بیت(ع) پیچید. حاج «علی آهی» مداح، شاعر و پیرغلام ائمه(ع) عمری را در ستایشگری آل‌الله گذراند و دستاوردهای مادی و معنوی بسیاری برجا گذاشت.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
سرآمد ستایشگری
حاج علی آهی با اصالتی که به دهستان «آه» (شهر آبعلی فعلی) بازمی‌گردد، در پامنار، یکی از محله‌های قدیمی تهران ـ که آن سال‌ها رونق سیاسی، اقتصادی و مذهبی داشت ـ متولد شد. ده‌ساله بود که با تشویق و حمایت‌های پدر (قربانعلی آهی)، شب‌های محرم راهی هیئت شد تا با دَمِ حسینی‌اش، در مجالس مداحی کند. حاج علی، بلافاصله بعد از پایان دوره تحصیلات ابتدایی، به یادگیری علوم حوزه در کلاس درس استادان بزرگی مانند علامه سید‌رضی شیرازی و آیت‌الله سیدمحمود طالقانی و بسیاری دیگر از علمای اسلامی پرداخت.
در جوانی طبع شعرش شکوفا شد و شعرهای آیینی سرود. نوحه‌ها و اشعاری که ترجمانی از آیات قرآن، ادعیه، روایات و احادیث محسوب می‌شدند و اغلب مضمون عشق به حسین(ع) به خود می‌گرفتند. ساختار مستحکم و محتوای غنی اشعار حاج علی، خیلی زود مورد استقبال و توجه مداحان قرار گرفت و ارادت خالصانه او به ساحت سیدالشهدا(ع) و عاشقان آل‌الله، باعث شد تا او را «پرچمدار ستایشگری»، «پدر معنوی مداحان»، «شیخ المادحین» و «مداح‌الحسین» بنامند.
حاج‌علی‌آهی تا آخرین روزهای حیاتش به بیان، تبیین و تدریس دروس حوزه و فقه پرداخت.
مداحی با عشق و آگاهی
حاج علی، مداح بسیاری از هیئت‌های بزرگ و کوچک تهران در ماه‌های محرم و صفر بود. این شیخ ذاکر، فعالیت در محله‌های مرکزی شهر را به لحاظ اهمیت اقتصادی و جغرافیایی که داشتند، در اولویت می‌دانست؛ با این حال از منبرخوانی برای عزاداران عاشورایی در مناطق حاشیه‌ای پایتخت غافل نمی‌ماند و به شاگردان و مداحانی که پای درس او بودند، توصیه می‌کرد: «سفره اباعبدالله‌الحسین(ع) را هر‌جا پهن کنید و مهمان آن سفره را هم عزیز و نظرکرده بدانید تا از ثواب اشک مهمان، بهره‌مند شوید. مبادا مداح کاسبکار باشید که آن وقت ماندگار نمی‌شوید. مداح باید با عشق و آگاهی از خاندان حسین(ع) بخواند تا با کسب آبروی معنوی، ماندگار شود».
از نزدیکان و دوستان او نقل شده که حاج‌علی‌آهی بعد از اینکه بانی راه‌اندازی و مسئول خانه مداحان ایران شد، در مناسبت‌های مختلف به‌ویژه ایام اقامه عزای امام حسین(ع) به محافل و هیئت‌های پایتخت می‌رفت تا از حفظ شأنیت مداحی و منبرها، آسوده‌خاطر شود.
خیرخواهی به شیوه مکتب حسین(ع)
مداحان برجسته و معاصر بسیاری، در مکتبِ حاج علی آهی، شاگردی کرده‌اند تا علاوه بر آگاهی از علوم دینی و اعتقادی از سلوک خیرخواهی او نیز آدابی یاد بگیرند؛ سلوک و شیوه‌هایی متأثر از آموزه‌های مکتب حسینی که مهم‌ترین‌شان ساخت مسجد، کتابخانه و دارالکتاب دینی، راه‌اندازی صندوق‌های قرض‌الحسنه، مدیریت کاروان‌های اعزامی به حج و عتبات عالیات، تأسیس بنیاد دعبل خزایی، تشکیل خانه مداحان اهل‌بیت(ع) و احداث قطعه روضه‌الحسین(ع) در آرامستان بهشت زهرا(س) تهران بوده است. حاج علی همچنین ضمن پرداختن به اقدامات انقلابی در سال‌های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، به امور حمایتی و معیشتی خانواده‌های افراد مبارز نیز رسیدگی می‌کرد و در مجالس مذهبی مختلف، از وجه تشابه قیام امام حسین(ع) و قیام انقلابی مردم علیه رژیم شاهنشاهی می‌گفت.
روایت شفای یک دلسپرده
حاج علی آهی در اغلب منبرهای خود، به‌ویژه شب‌های تاسوعا، روایتی شنیدنی از دلسپردگی خالصانه جَدَش (حاج حسین آهی) به خاندان امام حسین(ع) نقل می‌کرد و چنین می‌گفت: «باید عشق‌مان به امام حسین(ع) و خاندانش، خالص و بدون منت باشد، آن وقت است که خیر و برکتِ عشق‌تان را می‌بینید. مانند جدم، حاج‌حسین که بعد از سال‌ها خدمت در دستگاه امام‌حسین(ع)، یکباره بیمار و زمینگیر شد. حتی از طبیب و طب هم چاره‌ای برنیامد. تا اینکه یک شب در عالم رؤیا، حضرت ابوالفضل(ع) را دید. حضرت، پرچمی به دست جدم داد و فرمود از جایت برخیز. خیلی زود، رؤیا تمام شد و جدم با چشمانی گریان، به اهل خانه، خبر از شفا یافتنش را داد».
۷۰ اثر مکتوب فاخر
از حاج علی آهی که اجازه تصدی در امور حسبیه و شرعیه را نیز داشت، بیش از ۷۰ اثر مکتوب فاخر که مهم‌ترین‌شان «دیوان آهی» در ۲ مجلد، مجموعه‌های «آیینه نور»، «انوار معرفت»، توصیف صنایع شعر کهن فارسی و پیرایش آن با کلک بدیع، «فلسفه قیام امام حسین(ع)»، «علم کلام»، «قافیه در شعر فارسی» و مجموعه‌ای از جزوات آموزشی با موضوع جبر و تفویض، تشبیه و تعطیل، تجسم، تجسد و نیز آشنایی با عقاید متصوفه مانند صلح کل، وحدت وجود، حلول و اتحاد و ولایت نوعی برجای مانده است.
نظر شما