همشهری آنلاین - مجید جباری : بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۸، میانگین جمعیت سالمندان کشور ۶.۱ درصد است که این رقم در تهران برای جمعیت ۶۵ سال و بالاتر، چیزی در حدود ۸ درصد را نشان می‌دهد. به این ترتیب، تهران ۱.۹ درصد پیرتر از میانگین کشوری است و با داشتن بیش از یک میلیون سالمند، در بالای جدول پیرترین شهرهای ایران قرار می‌گیرد. از سوی دیگر بررسی جمعیت تهران از ۶ دهه پیش تاکنون نیز از رشد جمعیت سالمندان در پایتخت حکایت دارد و کارشناسان بر این باروند که در صورت ادامه این روند، تهران در ۲ دهه آینده ۳ برابر سالخورده‌تر می‌شود. با اینکه در سال‌های اخیر هشدارهای مربوط به سالخوردگی تهران بارها از سوی مقامات و رسانه‌ها اعلام شده اما به هر حال مدیران و برنامه ریزان شهری هنوز هم در زمینه مناسب سازی مسیرها و گذرهای شهری نتوانسته‌اند رضایت سالمندان، معلولان و اقشار خاص را برای تردد آسان و بی دردسر در فضاهای عمومی جلب کنند.
پروژه‌ها بدون مناسب‌سازی اجرا نشوند
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه توجه به مناسب سازی معابر و دسترسی‌های شهر باید در اولویت مدیریت شهری باشد، گفت: «هیچ پروژه‌ای نباید اجرا شود مگر اینکه به پیوست آن، حقوق گروه‌های هدف (سالمندان و معلولان) رعایت شود.»
مهدی عباسی در گفت‌وگو با همشهری آنلاین توضیح داد: «همچنین ساختمان‌هایی که در شهر ساخته می‌شوند باید الزامات خدماتی و رفاهی سالمندان و معلولان در آن رعایت شده باشد. البته بخشی از این اقدامات در شهر در حال اجراست و بخشی هم که انجام نشده و در آن عقب ماندگی‌هایی احساس می‌شود، باید مورد توجه ویژه‌تری قرار بگیرد. البته هم شورای شهر و هم شهرداری این موضوع را در اولویت قرار داده و شاهد آن هم پیش بینی احکام، تکالیف و ردیف‌هایی است که در بودجه سال جاری تعیین شده است.»
این عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: «مناسب سازی معابر و مسیرهای شهری اولویت ما در شورای شهر است و پیگیر آن هستیم؛ فقط باید این رویکرد را تقویت کنیم.»
مدیران خودشان را جای سالمندان بگذارند
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران گفت: «یکی دیگر از راهکارها این است که مناسب سازی محورها و گذرهای اصلی که شناسایی شده‌اند، در دستور کار قرار بگیرند. در برخی معابر می‌بینیم برخی از گذرهای فرعی مورد توجه قرار گرفته اما همچنان گذرهای اصلی مورد غفلت است؛ یا گذرهای اصلی هنوز کامل نشده، بعضا به گذرهای فرعی توجه شده است. بنابراین با توجه به کمبود منابع، اختصاص منابع به گذرهای اصلی و دسترسی‌های شهر برای معلولان و سالمندان و مناسب‌سازی این دسترسی‌ها و معابر، می‌تواند بخشی از این مشکل را برطرف کند.»
عباسی ادامه داد: «به عقیده من، مدیران شهری باید از نگاه یک سالمند، معلول و اقشارخاص در شهر حضور یابند تا بتوانند الزامات و نیازهای شهر را شناسایی کنند. خودشان را یک روز به عنوان یک معلول یا سالمند در نظر بگیرند و در شهر تردد کنند تا متوجه نقاط ضعف شهر شهر بشوند. مدیران بایدخودشان را جای معلولان فرض کنند و ببیننند که در طول روز یک معلول یا سالمند چه نیازهایی برای تردد در شهر دارد و از چه خدماتی باید بهره ببرد. در این صورت اگر مدیر شهری چنین رویکردی داشته باشند، به باور من، دغدغه لازم برای مناسب سازی در شهر شکل می‌گیرد.»
هزینه بالای مناسب‌سازی پیاده‌روها
آنطور که حامدسلیمی سرپرست اداره‌کل معماری و ساختمان شهرداری تهران درباره مناسب سازی معابر و فضاهای شهری پایتخت می‌گوید: «طرح مناسب سازی مقرر است در دو گروه معابر اصلی (حدود ۱۵۰۰ کیلومتر طول معبر، معادل حدود ۳۰۰۰ کیلومتر پیاده‌رو) و معابر فرعی (حدود ۳۵۰۰ کیلومتر طول معبر معادل حدود ۷۰۰۰ کیلومتر پیاده‌رو) صورت گیرد که این اقدامات به بیش از ۱۳ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد. البته اولویت بندی اقدامات معابر اصلی در ۹ فاز و معابر فرعی در ۱۲ فاز انجام شده و به تناسب تامین بودجه امکان اجرای یک یا چند فاز در هر سال وجود دارد.»
اینفوگرافیک زیر، جمعیت سالخوردگان به تفکیک مناطق ۲۲گانه پایتخت را نشان می‌دهد و ضرورت مناسب‌سازی گذرها، خیابان‌ها و فضاهای عمومی شهر و همچنین توسعه زیرساخت‌های رفاهی و خدماتی به سالمندان و معلولان را در این مناطق را یادآوری می‌کند. براین اساس، مناطق ۶، ۷ و یک به‌ترتیب در رتبه اول تا سوم پیرترین مناطق تهران قرار دارند و از طرف دیگر، مناطق ۱۹، ۲۲ و ۴ به‌ترتیب جزو ۳منطقه جوان تهران هستند. با این حساب در فهرست مناطق ۲۲ گانه تهران، منطقه۶ پیرترین و منطقه۱۹ جوان‌ترین مناطق تهران به‌شمار می‌آیند.
نظر شما