بدیهی است اگر این نوع برنامهها برای مدیران شبکهها و برنامه سازان قابل پیشبینی باشند – که هستند - لاجرم باید از خیلی پیشتر و از زمانی مناسب برای تهیه و تولید آنها برنامهریزی شود و اگر این امکان به عمل برسد، دیگر دلیلی وجود نخواهد داشت که مخاطب، کلیشهای درباره این دسته از برنامهها در ذهن داشته باشد و بتواند نوع و جنس آنها را پیشبینی کند! بنابراین باید خلأ بزرگی در این میان باشد که بیشک به مدیران و برنامه سازان تلویزیون مربوط میشود.
بهنظر میرسد این خلأ بیش از هر چیز به نبود راهبرد در برنامهریزی، تهیه و تولید برنامههای تلویزیونی مربوط میشود.
بدیهی است که در هر سال قمری یک ماه رمضان و یک ماه محرم و مناسبتهای مشخص وجود دارد و این مناسبتها هر سال تکرار میشوند و هر سال هم باید برای این مناسبتها برنامههای متناسب و ویژه به مخاطبان تلویزیون ارائه شود اما متأسفانه تا به حال، دیدهایم که در تمامی این مناسبتها همه تصمیمگیریها و برنامهریزیها در آخرین فرصتها صورت گرفته یا دست کم در زمانی نامناسب به اطلاع برنامه سازان رسیده که چه باید بکنند در نتیجه همواره برنامههای مناسبتی تلویزیون از شتابزدگی، مخدوش میشوند و همواره نیز مخاطبان سیما در این باره از حق تماشای برنامههایی با کیفیت و درخور محروم شدهاند.
صد البته که در این موارد هم استثنا وجود داشته اما این استثنا نتیجه تلاش و زحمات برنامه سازان حرفهای و کاردانی است که آثاری شایسته مخاطبشان تهیه و تدارک دیدهاند.
متأسفانه آنچه از مدیران و برنامهریزان تلویزیون شاهد بودهایم، نشانی از داشتن راهبرد برای مناسبتها و برنامههای مناسبتی، ندارند. تلویزیون با ویژگیهای منحصر به فردش در عالم رسانهها، میتواند علاوه بر ارائه خوراک فرهنگی مناسب، نقش یک جریان ساز را بازی کند و در این باره هم از امکانات بالقوهاش بهره ببرد.
در مناسبتهای مختلف که از جمله مهمترین آنها همین ماه محرم و ایام شهادت سالار شهیدان امام حسین(ع) و ماه مبارک رمضان است، اتفاقات ویژهای در کل فضای جامعه ما رخ میدهد. این اتفاقات به قدری تاثیرگذارند که شکل زندگی اجتماعی افراد را تغییر میدهند و شرایط متفاوتی را برایشان فراهم میکنند.
آیا برای تلویزیون مقدور نیست از این شرایط ویژه بهره ببرد؟ تلویزیون نه تنها این امکان را دارد که در این مناسبتها دست به کاری فراتر از سریالسازی و پخش زنده برنامههای سوگواری بزند، بلکه میتواند جریان تغییرات اجتماعی و تحولاتی را که در این مناسبتها برای مردم رخ میدهد، هدایت کند هدایت این جریانها و ساخت برنامههایی متنوع و مناسب نیاز به ایده پردازی دارد و برای ایده پردازی باید فرصت کافی در اختیار افراد خلاق و آگاه قرار گیرد و متأسفانه فرصت چیزی بوده که در اغلب موارد مدیران تلویزیون مدیریت و بهرهمندی از آن، ناتوان جلوه کردهاند.
همچنین تلویزیون ما بخشی دارد به نام مرکز تحقیق و توسعه. مهمترین مسئولیت این مرکز، خلاقیت و نوآوری و ارائه راهکارهای بدیع در تولید انواع متنوع برنامههای تلویزیونی است. اما این مرکز هم در مورد برنامههای مناسبتی حرف تازهای برای ارائه نداشته است. این محرم هم میگذرد و دیگر زمانی برای اتفاقی تازه در اختیار نیست اما در تقویم سال بعد و سالهای بعد هم، ماه محرم هست و خواهد بود!