در فرهنگ دینی ما جهاد به معنای کوشش همه جانبه در راه خدا برای نجات خلق خدا از ظلم، اسارت، استقرار خداپرستی و تسلط نظام عادل اجتماعی بر زندگی انسانهاست.
در عصر ارتباطات و عصری که جهان مجازی بهعنوان آخرین دستاورد آن به شمار میآید، استفاده از فضای اتاقهای گفتوگوی اینترنتی، پخش اطلاعات و یافتههای شخصیتهای علمی و پژوهشی از طریق وبلاگها و سایتهای اینترنتی، ایجاد انجمنهای گفتوگو و نشر آموزههای دینی از طریق کتابهای الکترونیک و تشکیل کتابخانههای مجازی و برخورد با شایعات و خبرپراکنیهای دشمنان از مهمترین وظایف مسلمانان در اقصی نقاط جهان، دفاع و جنگ در فضای سایبر با اینگونه فعالیتهاست که میتوان آن را جهاد مجازی، جهاد الکترونیکی و جهاد اینترنتی نامید.
جهاد مجازی میتواند در جایی با پالایش و هک کردن همراه باشد. سازمانهای مردمی و نهاد دینی باید جریان جهاد مجازی را هدایت کنند. بنابراین، برای انجام جهاد در این عرصه لازم است در نخستین قدم مسلمانان به فراهمسازی و تکمیل زیرساختهای اطلاعاتی و ارتباطاتی بپردازند تا از جهت فنی در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات خودکفا باشند.
استفاده از شبکههای الکترونیکی برای تخریب یا از کار انداختن اطلاعات دیجیتال و غیرعملیاتیکردن زیرساختهای اطلاعاتی دشمن در فضای مجازی، برای ایجاد رعب در دل دشمنان ضروری بهنظر میرسد؛ وقتی به اهمیت حقیقی این موضوع پی میبریم که به یاد داشته باشیم تاکنون آمریکا عامل بیشترین حملات در فضای سایبر بوده است.
اقدامات سیا و صهیونیستها در حمله به سایتهای اسلامی و سایتهای رسمی دولتهای عرب به بهانه مبارزه با تروریسم نمونه آشکار یک جنگ جدی در فضای مجازی است. با فعال شدن پایگاههای اینترنتی مسلمانان اصولگرا در چند سال اخیر هک کردن پایگاههای اینترنتی در غرب گسترش یافته است.
هک شدن پایگاههای اینترنتی وزارت دفاع آمریکا و ارتش رژیم صهیونیستی نمونههایی از این دست است. مسلمانان- خصوصا در ایران و لبنان- دستاوردهای خوبی در این زمینه داشتهاند.
در فاز دوم جهاد مجازی لازم است با ایجاد و گسترش سایتهای غربشناسی، فرهنگ غرب را نقد کنیم و از این طریق غرب را با چالشهای مختلف مواجه سازیم. با استفاده از کلیه نیروها بهخصوص اندیشمندان منتقد غربی ضمن تبیین مبانی آنان افکار عمومی ملتها را به مخالفت با سیاستهای دولتهای غربی هدایت کنیم.
بنابراین تولید نرم افزارهای دینی، حضور در سایتهای مختلف اینترنتی به زبانهای گوناگون، تشکیل انجمنهای مختلف اسلامی الکترونیکی، راهاندازی وبلاگهای دینی و پاسخگویی به نیازهای کاربران از اهم وظایف جهاد مجازی است. در جهاد واقعی، حرکت جهادی مقطعی است، ولی جهاد مجازی مقطعی نبوده و طولی است.
مثل مبارزه قهرمان و ضدقهرمان است. اگر ما غافل بشویم بر ما غلبه میکنند. امروزه دشمن ما با استفاده ابزاری از فضای مجازی برای هجوم و یورش به جهان اسلام استفاده میکند. در راستای این هجوم الکترونیک و مجازی دشمن، ما هم باید به سلاح روز توجه بیشتری داشته باشیم و به جهاد مجازی یا جهاد الکترونیک بپردازیم و تنها تفاوت جهاد مجازی با جهاد سنتی فقط در شکل آن است که آن هم در فضای الکترونیک و سایبر صورت میگیرد.
* عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی