دوشنبه ۲۱ بهمن ۱۳۸۷ - ۰۵:۵۴
۰ نفر

علیرضا ثنایی: هشدار این روزهای کمیته بین‌المللی صلیب سرخ درباره وقوع فاجعه انسانی در شمال شرقی سریلانکا- جایی که نیروهای دولتی به‌شدت سرگرم نبرد با گروه ببرهای تامیل یا به تعبیر دولت این کشور شورشیان و جدایی‌طلبان سریلانکا هستند- از کشتار و آوارگی دیگری در این منطقه از جهان خبر می‌دهد.

این خبر در سایه اخبار مربوط به آغاز ریاست‌جمهوری آمریکا و قبل از آن فاجعه غزه، چندان مورد توجه رسانه‌ها و نهادهای بین‌المللی دنیا قرار نگرفت اما این به آن معنا نیست که اهمیت این فاجعه نادیده گرفته‌شود. دولت سریلانکا با این حمله نشان داده که قصد نابودی کامل ببرهای تامیل را دارد. شاید هدف کلمبو از این نابودی آن است که جایگاه تازه‌ای در آسیا برای خود فراهم کند.

حملات ماه‌های اخیر ارتش سریلانکا به مواضع گروه ببرهای تامیل و درگیری‌های شدید با این گروه و در ادامه آن پیشروی و تصرف منطقه کیلینوچی- مرکز سیاسی و پایتخت خودخوانده تامیل‌ها- در چند روز گذشته، از عزم کلمبو برای پایان 3 دهه جنگ داخلی در این کشور حکایت دارد.

تامیل‌ها که به گفته وینایاگومورالیتاران - فرمانده سابق امور نظامی ببرهای تامیل- در کلمبو، پایتخت سریلانکا به سلاح‌های قاچاق‌شده اوکراینی مسلح بودند، با از دست‌دادن مولای تیوو - واقع در شمال شرقی این کشور و آخرین شهر تحت کنترل آنها  که از آن به‌عنوان انبار تسلیحات حملات خود علیه ارتش سریلانکا استفاده می‌کردند- اینک به گوشه رینگ رانده شده‌اند. این موضوع وقتی جدی‌تر می‌شود که همزمان در صحنه منطقه‌ای، پارناب موکارجی، وزیر امور خارجه هند در دیدار با ماهیندا راجاپاکسه، رئیس‌جمهور سریلانکا تاکید می‌کند که دهلی نو از ببرهای تامیل هیچ حمایتی نمی‌کند.

هند به سبب اقلیت 60 میلیونی خود در ایالت تامیل نادو و قرابت تاریخی با سریلانکا، همواره به‌عنوان وزنه متعادل‌کننده در دوره‌های سرکوب ببرهای تامیل، عمل می‌کرد اما از زمان ترور
راجیو گاندی به دست ببرهای تامیل، این گروه را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داده است. با این اوصاف به‌نظر می‌رسد ببرهای تامیل، تنها‌تر از همیشه دیگرغرش نخواهند کرد.

وخامت اوضاع در مناطق درگیری به حدی است که غیرنظامیان به‌دلیل درگیری‌های شدید نمی‌توانند حتی کشته‌های خود را به بیمارستان منتقل کنند. با وجود کشته شدن شمار قابل توجهی از گروه ببرهای تامیل از جمله 2 تن از فرماندهان ارشد این گروه، ولوپیلای پرابها کاران، رهبر 54 ساله تامیل‌ها همچنان فرماندهی ببرهای تامیل را برعهده دارد و منطقه را ترک نکرده است.در 3 دهه جنگ داخلی سریلانکا، حدود 70 هزار نفر کشته شده‌اند و هزاران نفر دیگر نیز از اواخر سال 2005 که دور جدید خشونت‌ها در سریلانکا آغاز شد، ‌جان خود را از دست داده‌اند.

ببرهای تامیل از کجا می‌آیند؟

سریلانکا  8 استان و 25 شهر بزرگ دارد و پایتخت آن کلمبو است.
نژاد سینهالی مهم‌ترین نژاد سریلانکا محسوب می‌شود و حدود 74 درصد جمعیت 20 میلیونی این کشور را تشکیل می‌دهد. تامیلی‌ها 18 درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند و حدود 80 درصد باقیمانده نیز مسلمانان مورو هستند.

این کشور در سال 1948 از انگلیس مستقل شد. تامیل‌ها هنگام استقلال در حالی که بنابر اعلام اغلب منابع حدود 25 درصد جمعیت سریلانکا را تشکیل می‌دادند، تشکیل دولت مستقل را مطرح کردند. آنان مستنداتی در کتاب‌های تاریخی یافته بودند که براساس آن، تامیل‌ها در گذشته دور دارای سرزمینی مستقل به نام ایلام بوده‌اند. با این حال اقدام مسلحانه جدی برای تحقق این آرمان سال‌ها بعد آغاز شد.

 سلیمان باندرانایکه  از رهبران جنبش عدم‌تعهد، در سال 1969 در صدر حزب آزادی قدرت را در این کشور به دست گرفت و در نخستین اقدام، زبان سینهالی را زبان رسمی کشور اعلام کرد که این عمل سبب بیزاری و ناراحتی تامیل‌زبان‌ها شد.در دهه 1970، جوانان تامیلی حملات تروریستی خود را علیه مواضع  و طرفداران حکومت، شروع کردند. درگیری‌ها بعد از حملات خشونت آمیز ضد‌تامیلی دولت تبدیل به جنگ داخلی شد و بسیار شدت گرفت و هیچ اقدامی نتوانست این آتش مناقشه را که پیش از آن آغاز شده بود فرو بنشاند. در سال‌های 1987 تا 1990، ارتش هند جهت عقدقرارداد صلح به جزیره دعوت شد و صلح نامه‌ای میان هندی‌ها و دولت سریلانکا به امضا رسید. براساس این قرارداد، مقرر شد خودمختاری بیشتری به نواحی تامیل‌نشین داده شود.

بعد از آنکه نیروهای هندی جزیره را در مارس 1990 ترک کردند، پس از یک دوره کوتاه مدت آتش بس، ببرهای تامیل بار دیگر حملات خود را در شمال و شرق این کشور آغاز کردند. جنگ داخلی سریلانکا در سال‌های 2002 تا 2005 به‌دلیل گفت‌وگوهای صلح با میانجیگری نروژ فروکش کرد اما دور جدید درگیری‌ها بعد از روی کار آمدن ماهیندا راجاپاکسه در نوامبر 2005 از سر گرفته شد. در طول این سال نیز حوادث و درگیری‌های پراکنده عملاً فرایند صلح را به بن بست کشانده بود. راجا پاکسه که یک سینهالی افراطی است، هرگونه امتیاز دهی به جدایی طلبان تامیل را مردود می‌داند. با این حال وی در سال 2008 با برگزاری نشست تمامی احزاب کوشید به راه حلی سیاسی برای حل معضل تامیل‌ها دست یابد.

پیش‌تر اینگونه تلاش‌ها نیز برای جذب اجتماعی تامیل‌ها صورت گرفته بود. بر این اساس در دهه‌های 1970 و 1980 که قوانین اساسی جدیدی برای کشور نوشته شد، جذب اقلیت تامیل مورد توجه قرار گرفت و اصولی پیش‌بینی شد که حقوقی برای اقلیت‌ها قائل می‌شد.

به‌عنوان مثال زبان تامیل در کنار زبان سینهالی، زبان رسمی کشور اعلام شد و نظام حزبی و انتخاباتی به‌گونه‌ای طراحی شد که اقلیت‌های نژادی، مذهبی یا ایدئولوژیک بتوانند در مسئله سیاستگذاری و اداره کشور نماینده داشته باشند.

این سیاست‌ها بخش‌هایی از احزاب تامیل را به وفاداری به وحدت ملی و مشارکت در صحنه سیاسی کشاند اما سازمان ببرهای تامیل همچنان بر خواست خود برای تشکیل دولت مستقل تامیل در شمال و شرق کشور پایبند ماند و برای رسیدن به این آرمان، نبرد مسلحانه‌ای را آغاز کرد که به‌طور جدی از سال 1983 تاکنون ادامه دارد.سازمان ببرهای تامیل به یک شبکه جهانی مؤثر تکیه کرده و از طریق پول‌های ارسالی تامیل‌های مهاجر و همچنین قاچاق‌های گوناگون تقویت می‌شود. بیش از 30 درصد تامیل‌ها در اروپا، آمریکا و کشورهای اسکاندیناوی زندگی و اغلب آنها با پول‌های ارسالی، از آرمان استقلال طلبی حمایت می‌کنند.

سازمان ببرهای تامیل دارای 34 دفتر در کشورهای جهان به‌ویژه در کشورهای اروپایی و مشترک المنافع بود. مشهور است این گروه مالکیت شمار قابل توجهی از کشتی‌های باربری را که مشکوک به حمل سلاح و مواد‌مخدر از شرق به غرب و بالعکس است، در اختیار دارد.

موقعیت راهبردی سریلانکا و آینده ببرهای تامیل

 سریلانکا در منطقه اقیانوس هند، از موقعیت راهبردی مهمی برخوردار است که این مسئله موجب شده تا این کشور از این جهت در منطقه اقیانوس هند و همچنین در صحنه بین‌الملل مورد توجه قرار گیرد. اعلام اقیانوس هند به‌عنوان منطقه صلح که از طرف سریلانکا به سازمان ملل پیشنهاد شد، به این دلیل بود که سریلانکا می‌خواست  از بروز رقابت و مبارزه قدرت‌های بزرگ در منطقه اقیانوس هند جلوگیری شود. واقع شدن در حد وسط خطوط کشتیرانی بین‌المللی و نزدیکی به پایگاه آمریکایی دیه‌گو گارسیا از جمله عواملی است که موجب اهمیت سریلانکا از نظر سوق الجیشی شده است.

یکی از مناطق سریلانکا که به‌علت ویژگی‌های خود به موقعیت راهبردی این کشور شکل ویژه‌ای بخشیده، بندر ترینکو مالی، واقع در ساحل شرقی سریلانکا است. این بندر که یکی از مهم‌ترین و بزرگترین بنادر دنیاست، به لحاظ برخورداری از عمق زیاد و صخره‌های فراوان و نزدیکی به پایگاه دیه‌گو گارسیا در راهبرد جدید بین‌المللی به‌تدریج نقش تازه‌ای برای خود کسب می‌کند.

اینک در حالی که ارتش سریلانکا آخرین سنگرها و مخفیگاه‌های ببرهای تامیل را در شمال شرقی جزیره می‌کاود، و 2 هزار جنگجوی تامیل را در جنگلی به مساحت 300‌کیلومتر مربع ردیابی می‌کند، پرسش این است که آیا کلمبو در جست‌وجوی موقعیت راهبردی متفاوتی در شرق آسیاست؟ فارغ از پاسخگویی به این پرسش باید بدانیم که بین 150 تا 300 هزار غیرنظامی بیگناه در میانه این آتش گرفتار شده‌اند.

کد خبر 74959

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار آسیا و اقیانوسیه

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز