شبه‌جزیره کره در شرق آسیا بین دریای ژاپن در شرق، دریای شرق چین در جنوب و دریای زرد در غرب محصور است. تا پایان جنگ جهانی دوم، کره یک کشور واحد بود. بعد از جنگ کره در سال 1953، نیمه شمالی این منطقه کره شمالی و نیمه جنوبی آن کره جنوبی نام گرفت. این دو کشور اکنون سال‌هاست که پیمان صلحی ندارند و تا همین چند سال پیش حتی خانواده‌هایی که در اثر جنگ به‌صورت ناگهانی میان دو کره تقسیم شده و میانشان جدایی افتاده بود، اجازه دیدار یکدیگر را هم نداشتند.
در دولت بیل کلینتون روند آشتی‌جویانه‌ای با کشور کمونیستی کره شمالی با هدف توقف برنامه هسته‌ای این کشور و بهبود روابط میان دو کره آغاز شد. این روند تا آنجا پیش رفت که رئیس‌جمهور کره جنوبی به دیدار همتای خود در کره شمالی رفت. در سال‌های اخیر این روند ادامه داشت و خانواده‌های کره‌ای توانستند به دیدار یکدیگر بروند. اما اکنون چند روزی است که دو کره به جنگ لفظی پرداخته‌اند و پیونگ‌یانگ همه توافق‌های صورت‌گرفته میان دو طرف در سال‌های اخیر را به‌صورت یکجانبه ملغی اعلام کرده‌است.
جمعه گذشته کره‌شمالی اعلام کرد که تمامی توافقات سیاسی و نظامی خود را با کره‌جنوبی ملغی‌شده محسوب می‌کند. یکی از این توافقات، توافقی موسوم به «توافقنامه عدم‌استفاده از خشونت» است که ملغی‌اعلام‌شدن آن از سوی کره شمالی حتی می‌تواند دو کشور را تا آستانه جنگ دوباره پیش ببرد. کره شمالی و کره جنوبی مدتهاست که درخصوص مرزهای آبی میان دو کشور در آب‌های دریای زرد دچار اختلاف هستند و آخرین درگیری جدی میان دو کشور، جنگ خونین نیروهای دریایی آنها در خلال سال‌های 1999میلادی تا 2000 بود. البته دو کشور پس از جنگ‌های خونین سال‌های 1950 تا 1953 از لحاظ حقوقی کماکان در حال جنگ به سر می‌برند و هیچ‌گونه توافقنامه صلح رسمی میان آنها امضا نشده است و تنها به آتش‌بس طولانی‌مدت بسنده کرده‌اند.
کره شمالی هنوز معتقد است که مرزهای‌آبی میان دو کشور که توسط نیروهای سازمان ملل به رهبری آمریکا ترسیم شده،باید بیشتر به سمت جنوب امتداد داشته باشند. با توجه به آنچه گفته شد ملغی‌اعلام‌شدن تمامی توافق‌های نظامی و سیاسی میان دو کشور بیم آن را به‌وجود می‌آورد که دو طرف باز هم با یکدیگر وارد جنگ و درگیری شوند.
علاوه بر این، روابط میان دو کشور از زمانی که لی‌میونگ باک در اوایل سال 2008 به ریاست‌جمهوری کره جنوبی رسید بسیار تیره شد. میونگ باک پس از آنکه به ریاست‌جمهوری رسید اعلام کرد که قصد دارد تمامی توافق‌های بین دو کره را که در سال‌های 2000 و 2007 امضا شده‌اند بازبینی کند. وی همچنین از دولت کره‌شمالی خواست تا در قبال کمک‌های اقتصادی سئول به پیونگ‌یانگ مبالغ بیشتری به سئول ارائه کند.
ماه گذشته پس از آنکه کره شمالی کنترل نظامی خود را بر مرزهای آبی میان دو کشور بیشتر کرد و برخی از شهروندان کره‌جنوبی ساکن در کره شمالی را از کشور اخراج کرد، روابط دو کشور تیره‌تر شد. با توجه به توانایی‌های هسته‌ای کره‌شمالی مجموعه اتفاقاتی که رخ داده موجب شده است تا برخی از تحلیلگران امنیت را شکننده و آسیب‌پذیر ارزیابی کنند. سؤال اینجاست که آیا دو کشور حقیقتا راه درگیری و جنگ را انتخاب کرده‌اند و آیا شانسی برای دو کشور وجود دارد تا بار دیگر بر سر میز مذاکره بنشینند و اختلافات خود را با گفت‌وگو حل کنند؟
البته کره‌شمالی انگشت انتقاد را به سوی لی‌میونگ باک دراز کرده و گفته است که کره شمالی بیش از این مایل به ادامه روابط با کره‌جنوبی نیست. در سال 1991 دو کشور توافقنامه صلح و آشتی همکاری‌های دو جانبه و مذاکره درخصوص مرزهای آبی دریای زرد را به امضا رساندند. پس از آن در سال 2007 این توافقنامه‌ها به تایید نهایی دو کشور رسید و طرفین متعهد شدند که هر دو مسئولیت وضعیت امنیتی مرزهای آبی را براساس آخرین ترسیم آن، برعهده بگیرند. پیونگ‌یانگ که در سال 1953 نیز از پذیرش مرز آبی ترسیم‌شده میان دو کشور امتناع کرده بود امروز تمامی توافقنامه‌های خود را با کره جنوبی منحل اعلام کرده است. سؤال اینجاست که پیونگ‌یانگ به چه دلیل واکنشی اینگونه نشان داده است؟
از سال 2000 که کره شمالی نشست میان دو کره را میزبانی کرد و رهبران دو کشور با یکدیگر مذاکره و گفت‌وگو کردند، دو کشور سعی کرده‌اند که خشم یکدیگر را برانگیخته نکنند اما از زمانی‌که لی میونگ باک در سال 2008 در کره جنوبی به قدرت رسید برخی از سازمان‌های غیردولتی در کره جنوبی و برخی از سازمان‌های غیردولتی بالن‌هایی حاوی برگه‌های حاوی نوشته‌هایی در انتقاد از مقامات ارشد کره‌شمالی بر فراز مناطقی از خاک کره‌شمالی به پرواز درآوردند. اگرچه کره شمالی بارها هشدار داد که این اقدامات را به‌عنوان نقض توافقنامه‌های میان دو کشور به حساب می‌آورد اما پرواز بالن‌ها متوقف نشد. از سوی دیگر کمیته اتحاد دو کره در کره شمالی گزارش‌هایی را مبنی بر برخی تحرکات و آمادگی‌های نظامی از سوی کره جنوبی در مرزهای دو کشور منتشر کرد.
در اینجا ذکر دو نکته ضروری به‌نظر می‌رسد. نخست اینکه پس از منحل‌اعلام‌شدن تمامی توافقنامه‌ها میان دو کشور از سوی کره شمالی، یکی از مقامات کره‌جنوبی اعلام کرد که این توافق‌ها با توافق هر دو طرف نهایی شده‌اند و نمی‌توان آنها را یکجانبه منحل اعلام کرد.
در واقع سئول اقدام کره شمالی را رد کرده و هیچ وقعی به آن ننهاد. بنابراین می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که کره جنوبی هیچ تمایلی ندارد که از نقطه نظر سیاسی درخصوص این توافقنامه‌ها مذاکره‌ای صورت گیرد و موضع خود را صراحتا در این باره اعلام کرده است. و اما نکته دوم این است که براساس گفته‌های قاطع وزیر دفاع کره‌جنوبی (مبنی بر اینکه مرزهای آبی بین دو کشور 50 سال پیش ترسیم شده و چنانچه کره شمالی بخواهد از این مرزها تخطی کند با پاسخ شدید کره جنوبی روبه‌رو خواهد شد) می‌توان گفت که دو کشور از نقطه نظر نظامی نیز در وضعیت بدی قرار گرفته‌اند و کره جنوبی هم هیچ علاقه‌ای ندارد که در این مرحله درخصوص ترسیم مرزهای آبی مذاکره کند.
البته برخی از تحلیلگران معتقدند که امتناع سئول از اجرا‌کردن توافقنامه‌های میان دو کشور و امتناع این کشور از دنبال‌کردن سیاست تغییر رویه و سازش با کره شمالی پس از روی‌کار‌آمدن لی‌میونگ باک، موجب شده است که کره‌شمالی روابط خود را با کره جنوبی قطع کند و سعی کند تا با باراک اوباما، رئیس‌جمهور جدید آمریکا وارد معامله شود.
در سال 1994 براساس توافقنامه‌ای که میان کره شمالی و دولت بیل کلینتون به امضا رسید این امکان به‌وجود آمد که برنامه‌های هسته‌ای نظامی کره شمالی برای سال‌ها به حال تعلیق درآید اما پس از به قدرت رسیدن جورج بوش در سال 2000 و نامیده شدن کره‌شمالی به‌عنوان یکی از محورهای شرارت و پس از حمله آمریکا به عراق، کره شمالی برنامه‌های هسته‌ای خود را از سر گرفت و از پیمان ان‌پی‌تی نیز کناره‌گیری کرد. کره شمالی که موشک‌هایش به‌راحتی می‌توانند ژاپن را نیز هدف قرار دهند در اکتبر سال 2006 نخستین آزمایش موشکی خود را انجام داد و اعلام کرد که اگر آمریکا تهدیدات خود را علیه این کشور پایان دهد، حاضر است برنامه هسته‌ای خود را کنار بگذارد.
از اینجا بود که جریان مذاکرات شش‌جانبه با شرکت کشورهای روسیه، آمریکا، چین، کره شمالی و جنوبی و ژاپن آغاز شد. این مذاکرات تا حدودی به موفقیت‌هایی منجر شد اما با توجه به روابط تیره میان کره شمالی و دو کشور ژاپن و کره جنوبی ممکن است این مذاکرات در نهایت به بن‌بست برسد.
در نتیجه می‌توان گفت که در وهله نخست، اولین تاثیر اقدام کره شمالی در منحل‌کردن تمامی توافق‌های خود با کره‌جنوبی، به ایجاد بحران در مذاکرات هسته‌ای با 5 کشور دیگر انجامیده و در نهایت کره شمالی در جبهه مقابل ایالات متحده آمریکا نیز قرار بگیرد. از سوی دیگر از نقطه‌نظری دیگر می‌توان گفت که وجود اختلاف میان کره شمالی و کره جنوبی می‌تواند حضور 20 هزار نظامی آمریکایی را در کره جنوبی توجیه کند. بعید به‌نظر می‌رسد که آمریکا بخواهد به حضور نظامیان خود در یکی از حساس‌ترین و راهبردی‌ترین مناطق دنیا پایان دهد حتی اگر این نظامیان با حمایت مالی که از پول مالیات شهروندان کره‌جنوبی به دست می‌‌آید در این کشور مستقر باشند.
