دلایل خشکی پوست که نمی‏‌دانید | آبرسان‌های خارجی بهترند یا ایرانی؟ | تیروئید بر کم آبی پوست تاثیرگذار است؟ | اگر هنوز وازلین مصرف می‌کنید بخوانید

همشهری آنلاین - مریم ورشو: اگر پوست شما دچار پوسته و ترک شده است به خشکی پوست مبتلا هستید. خشکی و کم آبی پوست دلایل مختلف دارد، اما ممکن است شما جزو آن دسته از افرادی باشید که به‌صورت ژنتیکی پوست خشکی دارید. گاهی استفاده از آبرسان و مرطوب‌کننده مناسب برای درمان خشکی و کم‌آبی پوست کمک کننده هستند.

• بهترین روش های آبرسانی و مراقبت از پوست بدن
• چه موقع باید از کرم آبرسان استفاده کنیم؟

«سید مسعود داوودی» متخصص پوست، مو و زیبایی در این باره گفت: کم آبی پوست را که تحت عنوان خشکی پوست می‌شناسیم به این واقعیت برمی‌گردد که سلول‌های طبیعی پوست بیمار نمی‌توانند آب معمولی را در پوست خود حفظ کنند و در واقع آب از طریق این نوع پوست‌ها تبخیر می‌شود.

وی ادامه داد: گاهی این آب به خاطر تراوش از قسمت‌های زیرین پوست به سطح می‌رسد و از این طریق تبخیر و در نتیجه خشکی پوست اتفاق می‌افتد. در موارد خفیف به عنوان نمونه وقتی شخص استحمام می‌کند بعد از شست‌وشو احساس کشیدگی یا سوزش و خارش در پوست می‌کند. 

این متخصص پوست، مو و زیبایی به موارد شدیدتر خشکی پوست نیز اشاره کرد و افزود: در موارد شدید حتی خشکی پوست به طرز واضحی قابل مشاهده است که معمولا به صورت شوره‌های خشک مانندی دیده می‌شوند؛ پوست ریزی به شکل کرکی که در سنجد یا سبوس گندم می‌بینیم، اتفاق می‌افتد. در حالت شدیدتر پوست شبیه گل‌های خشک شده و ترک خورده در بیابان‌ها است.

داوودی ادامه داد: بنابراین گاهی رعایت نکردن اصول صحیح شست و شو موقع استحمام در کنار افزایش سن خشکی پوست را به دنبال دارد، این در حالی است که حتی برخی کودکان هم به‌طور ذاتی پوستشان خشک است.

وی به بیماری‌هایی که خشکی پوست را به دنبال دارند نیز اشاره کرد و گفت: گاهی خشکی پوست به دلیل انواع بیماری ایجاد می‌شود. مثلا افرادی که در زمینه هورمونی به ویژه در زمینه تیروئید مشکلاتی دارند، ممکن است دچار خشکی پوست شوند.  برخی نیز مشکلات زمینه‌ای پوست دارند که موجب التهاب پوست می‌شود؛ مانند افرادی که اگزمای اگزمای سرشتی یا درماتیت آتوپیک و بیماری پسوریازیس دارند. این افراد حتی اگر التهاب پوستی‌شان برطرف شود بازهم پوست‌شان خشک است.

تاثیر ژنتیک بر پوست

این متخصص پوست، مو و زیبایی گفت: اما در این میان بحث ژنتیک هم در خشکی پوست اهمیت بالایی دارد. بافت طبیعی پوست برخی افراد به دلیل ازدواج‌های فامیلی و مشکلات ژنتیکی تغییر شکل پیدا می‌کند که می‌توان این تغییر شکل را  از نظر خشکی به پوست درخت یا فلس ماهی و حیوانات دوزیست تشبیه کرد. این بیماری‌های ژنتیکی نیز انواع و اقسام دارد که خشکی شدید پوست نمونه بارز آن است. 

داوودی در پاسخ به این سوال که خشکی پوست چه تفاوتی با کم آبی پوست دارد؛ گفت: کم آبی همان خشکی پوست است. در خشکی پوست چربی طبیعی پوست کم است. وقتی این چربی کم باشد آب از لایه محافظی که روی پوست است بهتر تبخیر می‌شود. پس خشکی پوست و کم آبی پوست دوچیز دنبال هم هستند نه جدا.

آیا کمتر نوشیدن آب ربطی به خشکی پوست دارد؟ | تاثیر رطوبت هوا بر پوست

وی درباره اینکه آیا خوردن آب به مقدار زیاد می‌تواند کم آبی پوست را جبران کند نیز گفت: خوردن بیش از حد آب نمی‌تواند کمکی به خشکی پوست کند، حتی خوردن چربی بیش از حد. وجود چربی در پوست ذاتی است و با خوردن آب، غذا و نوشیدنی مشکلش حل نمی‌شود. ولی کسانی که دچار کمبود شدید آب هستند به واسطه تعریق این میزان آب کمتر و سبب خشکی پوست می‌شود. یعنی دنباله کمبود آب بدن می‌تواند خشکی پوست باشد.

متخصص پوست، مو و زیبایی در پاسخ به این سوال که رطوبت و آب و هوای یک شهر و یک منطقه جغرافیایی می‌تواند در کم شدن خشکی پوست تاثیرگذار باشد، گفت: رطوبت بسیار موثر است. مانند مردمی که در منطقه شمال کشور زندگی می‌کنند ممکن است کمتر دچار خشکی پوست باشند، زیرا هرچه رطوبت هوا بالاتر باشد تبخیر آب از پوست کمتر انجام می‌شود و بنابراین رطوبت در پوست حفظ می‌شود. افرادی که در نقاط مرکزی ایران زندگی می‌کنند به ویژه در فصل پاییز و زمستان که از وسایل گرمایشی استفاده می‌کنند با هوای خشک‌تری مواجه هستند و در نتیجه برای خشکی پوست مستعدتر هستند. و این موضوع هم برای بزرگسالان و هم برای کودکان صادق است.   

داوودی ادامه داد: برای جبران این کمبود رطوبت توصیه می‌شود در این فصول از دستگاه‌های بخور استفاده شود. یا با گذاشتن ظرف آبی روی وسیله گرم کننده رطوبت را بالا ببرند. همچنین بعد از استحمام با استفاده از کرم یا روغن مناسبی روی پوست رطوبت را حفظ کنند.

مقایسه وازلین با آبرسان

وی در پاسخ به این سوال که چرا استفاده از انواع آبرسان نسبت به کرم‌های مرطوب کننده‌ای که در گذشته وجود داشت رواج یافت، گفت: گلیسیرین، کرم‌های وازلین و... در گذشته کاربرد زیادی داشتند که از نظر تقسیم بندی تحت عنوان مواد نرم کننده و چرب کننده محسوب می‌شوند. این مواد سنتی مانع تبخیر آب می‌شوند و رطوبت را در پوست حفظ می‌کنند، اما این مواد قدیمی خیلی چرب و چیلی هستند و فرض کنید اگر بخواهید چیزی بنویسید انگشت شما باقی می‌ماند. برای همین دیگر امروزه خیلی کاربرد ندارند. 

داوودی افزود: ولی محتویات موادی که تحت عنوان مواد آبرسان و مرطوب کننده تلقی می‌شوند ملکول‌هایی هستند که رطوبت را از محیط به خودشان جذاب می‌کنند و این حس را به شما می‌دهند که پوست خود را با آب مرطوب کرده باشید. بنابراین حس خیسی و رطوب مطلوبی روی پوست ایجاد می‌کنند. برعکس کرم‌های سنتی که مواد نرم کننده‌شان پوست را خیلی چرب می‌کرد. با این وجود کسانی که پوست بی‌نهایت خشک دارند و بر اثر خشکی پوستشان ترک‌دار می‌شود از همان کرم‌های خیلی چرب سود بیشتری می‌برند. زیرا محتویاتشان موادی مانند وازلین، گلیسیرین و اوره است.

متخصص پوست، مو و زیبایی درباره اینکه آیا آبرسان روند پیری پوست را کند یا جلوگیری می‌کند نیز گفت: این جور نیست که بتواند ضد پیری باشد.  پوست خشک کمی پژمرده به نظر می‌رسد. مثلا شما یک سیب را در نظر بگیرید که در فضای خشک باشد پوست آن پلاسیده به نظر خواهد رسید، اما اگر همین سیب را در داخل آب غوطه ور کنیم پوست آن تازه‌تر به نظر می‌رسد. از آنجایی که پوست خشک پژمرده و کدر به نظر می‌آید ما اگر احیانا آن را با آبرسانی کنیم پژمردگی برطرف می‌شود. پژمردگی ناشی از کم آبی پوست با پیری پوست متفاوت است، بنابراین با زدن آبرسان‌ها درست است که پوست شاداب‌تر به نظر می‌رسد اما نمی‌شود گفت درمان پیری پوست هستند. آبرسان‌ها ضد پیری نیستند.

تفاوت آبرسان‌های داخلی با خارجی

داوودی درباره کیفیت پوست آبرسان‌های داخلی افزود: تنوع خاصی در برندهای ایرانی وجود دارد که برخی از آنها پا به پای برندهای خارجی کیفیت بالایی دارند. اما اگر افرادی هم طرفدار برندهای خارجی هستند باید بدانند که با توجه به شرایط امروزه واردات برندهای خارجی ممنوع است. برخی از این کرم‌ها هم که جسته گریخته وارد می‌شوند گاهی ممکن است تاریخ گذشته باشند یا احتمال تقلبی بودن آنها هم هست. حتی زمانی که واردات این محصولات از دیگر کشورها آزاد بود کشور وارد کننده همان کرم‌ها را با کیفیت کمتری وارد می‌کرد و این محصولات کیفیت کشور مبدا را نداشتند.