اعلام آمار گردشگران نوروزی از یک سو، اعلام مشکلات صنعت گردشگری از سوی دیگر، فصل مشترک تمام گفت‌وگوها و اظهارنظرها در آستانه فصل بهار است.
« سال گذشته، 72میلیون نفر سفر نوروزی داشتیم. این آمارگیری براساس ورود به استان بوده است ولی اگر بخواهیم شهر به شهر آمار بگیریم که قاعدتا باید همین‌طور حساب کنیم، چندصدمیلیون سفر خواهد شد.»
این اظهار نظر رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، بار دیگر بازار اظهارنظرها در مورد نحوه آمارگیری از گردشگران را داغ کرده است. محمدرضا رضوانی، مدرس دانشگاه تهران در این زمینه می‌گوید: آمار مسافران عبوری که از مبادی ورودی و خروجی شهرها گرفته می‌شود، برای حوزه ترافیک مناسب است و برای گردشگری فایده خاصی ندارد.
وی با بیان اینکه این نوع آمارگیری فقط متوجه ترافیک بصری است که چه تعداد به یک شهر وارد یا از آن خارج می‌شوند، اظهار می‌دارد: اکنون به‌نظر می‌رسد که اعلام آمار گردشگری در نوروز، حالت رقابتی پیدا کرده است و تلاش می‌شود که آمارهای بالاتری را اعلام کنند که این نه فایده‌ای دارد و نه تأثیری در روند گردشگری خواهد گذاشت.
اثبات درستی نظر این استاد دانشگاه کار سختی به‌نظر نمی‌رسد. خیلی از مسافران وارد شده به یک شهر ممکن است، فقط عبوری باشند و اصلا در شهری به‌جز مقصد نهایی‌شان اقامت نکنند و از آثار و جاذبه‌های تاریخی شهرهای دیگر دیدن نکنند.
این افراد نمی‌توانند جزو گردشگران آن شهرها محسوب شوند و طبیعتا اگر قرار باشد از آمارهای به دست آمده برای برنامه‌ریزی‌های آینده استفاده شود چنین آمار نادرست و بی‌دقتی نمی‌توانند گرهی از مشکلات موجود باز کنند.
البته دکتر رضوانی تنها کارشناسی نیست که به شیوه آمارگیری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری انتقاد دارد.
«متأسفانه شاهد آن هستیم که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آمار دقیقی را منتشر نمی‌کند، البته این مشکل پیش از این هم در سازمان بود و ما نمی‌توانستیم آمار صحیحی را برای صنعت گردشگری در کشور تولید کنیم. »
محمدرضا فرزین، مدرس دانشگاه علامه طباطبایی با بیان این مطلب، ادامه می‌دهد: «در بخش گردشگری داخلی نیز نظام صحیحی برای گرفتن آمار گردشگران نداریم. این نظام به‌هم‌ریخته آماری، متأسفانه در یکی دو سال اخیر تشدید شده و هیچ اقدام جدی برای اصلاح آن انجام نشده است.»
به اعتقاد این مدرس دانشگاه، مشکل آمار، مشکل پیچیده‌ای نیست و اگر یک عزم و شناخت دقیق از اهمیت موضوع وجود داشته باشد، مشکل آماری در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قابل حل است: «شیوه‌های آمارگیری مرسوم در دیگر نقاط دنیا کاملا درباره ایران عملی‌اند و سیستم پیچیده‌ای نیست. مشکل این است که دانش آمارگیری در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری وجود ندارد. دانش آمارگیری در دنیا بسیار کهنه و قدیمی است و همه کشورها این آمار را تولید می‌کنند.»
اظهارات این کارشناسان در حالی است که چندی پیش قائم‌مقام ستاد تسهیلات سفرهای دائمی کشور از تهیه دستورالعمل آمارگیری یکسان گردشگران نوروزی و ابلاغ فرم مشترک آن به همه استان‌ها و ستاد‌های تسهیلات سفر در کشور خبر داد.
محمد ابراهیم لاریجانی با بیان اینکه در نوروز 1388 آمار مسافران اقامت‌کننده در استان‌ها، آمار تخصصی گردشگری نوروزی خواهد بود، اظهار داشت: «امسال برای جلوگیری از بیان آمارهای متفاوت، یک دستورالعمل یکسان براساس نظر‌سنجی‌ها‌ی صورت‌گرفته از استان‌ها تعیین و در نهایت، یک فرم مشخص برای اعلام آمار گردشگران نوروزی تهیه شد.
در این فرم آمارگیری، آمار مسافران ورودی به استان‌ها اعم از مسافران عبوری و اقامت‌کننده و همچنین میزان مسافران اقامت‌کننده به‌طور تفکیکی و در مکان‌های مشخص اقامتی اعلام می‌شود.»
به گفته قائم‌مقام ستاد تسهیلات سفرهای دائمی کشور در پایان نوروز 2 آمار گردشگری نوروزی شامل مسافران ورودی به استان‌ها و مسافران اقامت‌کننده، جمع‌آوری و اعلام می‌شود و مبنای آمار تخصصی گردشگران نوروزی، میزان مسافران اقامت‌کننده در استان‌ها خواهد بود.
حال، باید منتظر بمانیم و ببینیم آیا در پایان نوروز امسال آمار دقیقی از تعداد گردشگران نوروزی خواهیم داشت؟ و از آن مهم‌تر، آیا این آمار دردی از صنعت گردشگری ما دوا می‌کند و در برنامه‌ریزی بهتر برای سال‌های آینده به کار می‌آید؟
