همشهری آنلاین- فاطمه شعبانی: باز محرم، باز هم شور و هیجان جوانان، بازهم هیئت‌های عزاداری. در هیئت انجام دادن هر کاری سعادت می‌خواهد از هیئت‌داری بگیر تا جفت کردن کفش‌ها و چای ریختن و آشپزی... همه بچه هیئتی‌ها خودشان را نوکر امام حسین(ع) می‌دانند که هرجاکاری باشد برایش انجام می‌دهند به سن و سال هم ارتباطی ندارد و مهم ادای وظیفه است. به بهانه فرارسیدن ماه محرم سراغ یکی از هیئت‌های قدیمی محله شمیران نو بانام «قمر بنی‌هاشم(ع)» رفتیم که سال‌ها در مسجد ادغام شده و از سال ۱۳۴۳ دایر است.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
قصه تشکیل هیئت به سال ۱۳۴۳ برمی‌گردد؛ زمانی که تعدادی از اراکی‌های مقیم مرکز از جمله «حاج اسماعیل کریمی»، حاج «علی جان کریمی»، حاج «حسن کریمی» و حاج «عزیز» و حاج «حسن پیرحسینلو» تصمیم به تشکیل هیئت قرآنی به نام «قمر بنی‌هاشم(ع)» گرفتند. جلسات این هیئت به‌صورتی هفتگی و چرخشی در منزل یکی از اعضا با قرائت قرآن و ادعیه و پذیرایی برگزار می‌شد. ۳ سالی می‌گذرد و اعضای هیئت با پول‌هایی که در این سال‌ها جمع کرده بودند، قطعه زمین ۱۵۰ متری در کوچه دهم شرقی از برادران جعفری به قیمت ۱۷ هزار تومان خریداری می‌کنند. بعد قطعه زمین دیگری را هم در نزدیکی زمین اولی به قیمت ۸۰ هزار تومان می‌خرند و این‌طوری مساحت زمین به ۳۷۵مترمربع می‌رسد. بعد از آن چند سالی به علت نداشتن بودجه این زمین به حال خود رها می‌شود.
هیئت سینه‌زنی
حاج «اسماعیل کریمی» از مؤسسان هیئت و از اعضای هیئت امنای مسجد روزهای اولیه هیئت را خوب به خاطر دارد می‌گوید: «آن زمان حدود ۱۵۰ خــــــانوار بودیم که هیئت در خانه‌های ما می‌چرخید. برای ایام محرم در مصالح‌فروشی حاج عزیز پیرحسینلو(که ساختمان سرپوشیده‌ای در خیابان نهم شرقی بود) خیمه عزا به پا می‌کردیم. از خانه‌ها فرش و گلیم می‌آوردیم و با یک بخاری نفتی آنجا را گرم می‌کردیم و از اول محرم تا شب هفت امام(ع) برنامه داشتیم. شب تاسوعا و شب و ظهر عاشورا و شب شام غریبان هم همان جا نذری می‌پختیم. آشپزمان حاج حسن فراهانی بود. چند سالی هم بساط هیئت در مغازه‌های حاج نبی کریمی و حاج «علی شاه احمدلو» در خیابان هفتم شرقی بر قرار شد. هیئت از اول دسته سینه‌زنی بود و قبل از اینکه مسجد ساخته شود، شب‌های محرم دسته سینه‌زنی یک دوری هم به دور زمین مسجد می‌زد و به راه خود ادامه می‌داد و تا سال‌ها نوحه‌خوان هیئت حاج «اسماعیل» بود.»
نمازجماعت زیر خیمه امام حسین(ع)
سال ۵۵ پول اندکی دست هیئتی‌ها می‌آید و تصمیم می‌گیرند در زمینی که خریده بودند، مسجد بسازند. این‌طوری کلنگ ساخت مسجد به زمین زده می‌شود و مسجد در قالب ۲ اتاق معمولی، که هیچ شباهت ظاهری هم به مسجد نداشته ساخته می‌شود. شب اول آیت‌الله «کرباسی» نماز جماعت را برپا می‌کند و بعد به مدت ۱۰ شب حاج آقا «شجاعی» و بعد از آن حاج آقا «قیاسی» پیشنماز مسجد می‌شود. این برنامه‌ها تا سال ۶۲ ادامه پیدا می‌کند و در این سال با توجه به اینکه با افزایش جمعیت، مسجد گنجایش کافی نداشته، بنای مسجد را دوباره می‌سازند و قسمت جلوی مسجد که حیاط محسوب می‌شده به مسجد اضافه و به‌صورت اصولی و زیر بنایی ساخته می‌شود.
معمار مسجد حاج «خدا قلی حسینی» بوده (هنوز هم تمام کارهای عمرانی مسجد را انجام می‌دهد) و در تمام این ۵۰ سال هیئت چه در زمان ساخت و چه در زمان چرخاندن مسجد از هیچ جایی کمک مالی دریافت نکرده و فقط در زمان تجدید بنای مسجد از طرف بازار تهران حاج «اسدالله عسگر اولادی» مبلغ ۳۷۰ هزار تومان به مسجد کمک می‌کند. مسجد از گذشته تاکنون با کمک‌های مالی هم‌محله‌ای‌ها می‌چرخد. نکته جالب اینکه هرچند ساختمان هیئت تبدیل به مسجد شد و هیئت و مسجد با هم ادغام شده‌اند اما همچنان طبق قرار ۵۰ سال قبل، هیئت سیار شب‌های جمعه، در منزل اعضا برقرار است. این هیئت ۷ شهید هم تقدیم کشورمان کرده است.
حمایت از ۵۰ نیازمند
نکته‌ای که بیش از همه توجه ما را جلب می‌کند، اتاق خیریه مسجد است که از آن صدای پول خرد به گوش می‌رسد. حاج «محمد مزینانی» و حاج آقا «پاک منش» و یکی دیگر از اعضای هیئت در حال شمارش پول‌ها هستند. حاج محمد مزینانی که مسئولیت اتاق خیریه را بر عهده دارد، می‌گوید: «ما ۲ جور صندوق صدقات و نذورات داریم: فلزی و پلاستیکی که در میان هیئتی‌ها توزیع می‌کنیم و هر کس به اندازه وسع خودش صدقاتش را داخل آن می‌ریزد و و اول ماه صندوق‌ها را تحویل ما می‌دهند. حدود ۴۰ـ ۵۰ نفر از مستمندان محله را شناسایی کرده‌ایم و مسجد آنها را تحت پوشش قرار داده است. ماهانه به آنها مبلغی پرداخت می‌کنیم، البته شب‌های عید سبدهای حمایتی هم برایشان در نظر می‌گیریم. » حاج «مهدی کریمی» از اعضای هیئت هم می‌گوید: «هیئت ما هرچند هیئت اراکی‌ها است اما خوشبختانه هیئت قومیتی نیست و از قومیت‌های مختلف ساکن محله نیز در آن شرکت می‌کنند. یکی از نکات برجسته این هیئت و مسجد در این است که هرچند مسجد برای خودش به‌طور مستقل منبع درآمد ندارد و هزینه‌های مسجد توسط کمک‌های خیریه اهالی تأمین می‌شود اما یکی از ویژگی‌های دیگرش شفاف‌سازی هزینه‌ها است که عملکرد مالی و صورت وضعیت این بخش هر ۲ـ ۳ ماه در میان، روی تخته اعلانات مسجد نصب می‌شود. »
________________________________________________________
منتشر شده در همشهری محله منطقه ۴ به تاریخ ۱۳۹۳/۰۸/۰۷*
نظر شما