به گزارش همشهری آنلاین به نقل از نیویورک‌تایمز متخصصان سرطان در آمریکا ابراز نگرانی می‌کنند که داروهایی که به‌عنوان جایگزین برای سیسپلاتین و کاربوپلاتین، دو داروی حیاتی شیمی‌درمانی کمیاب ارائه می‌شوند، در درمان برخی از انواع سرطان تأثیربخشی کمتری دارند و در برخی از موارد سمی‌تر هستند. به گفته آنها این کمبود داروهای شیمی‌درمانی به‌خصوص آینده بیماران دچار سرطان‌های تخمدان، بیضه، پستان، ریه و سر و گردن را دچار تهدید کرده است.
از طرف دیگر نشانه‌ای به چشم نمی‌خورد که این کمبود به‌زودی پایان یابد. کارخانه‌ای که زمانی تولیدکننده عمده این داروهای مطلوب‌تر بود سال پیش تعطیل شد و هنوز بازگشایی نشده است و ذخیره دارویی آن تمام شده است.
کاستن از محدودیت‌ها بر داروهای وارداتی از چین در این ماه تا حدودی راحتی خیال ایجاد کرده است، اما پزشکان می‌گویند هنوز این واردات به حدی نرسیده است که اغلب کمبودها را برطرف کند. برخی از شرکت‌هایی که این داروها را می‌فروشند پیش‌بینی می‌کنند که کمبود داروهای ضد سرطان در تمام طول پاییز یا حتی بعد از آن ادامه یابد.
برخی از پزشکان برای حل مشکل فواصل میان تزریق داروهای شیمی‌درمانی را افزوده‌اند و دوز تجویزی داروها را کاسته‌اند. برخی دیگر نیز به راهبرد ابتدا جراحی و بعد شیمی‌درمانی روی آورده‌اند به این امید که کمبودها در آینده نزدیک برطرف شود.
کمبود باعث تجویز نکردن دارو برای برخی بیماران سرطانی شده است
یکی از گروه‌های اصلی مراقبت سرطان آمریکا یعنی انجمن سرطان‌شناسی بالینی آمریکا اکنون به پزشکان مشورت می‌دهند که چگونه مقادیر کم داروها را به بیماران تزریق کنند تا همچنان امید علاج وجود داشته باشد و چگونه در بیمارانی که بیماری عود کرده یا به‌طور گسترده منتشرشده دارند، تجویز این داروها را کنار بگذارند.
دو داروی اصلی شیمی‌درمانی یعنی سیسپلاتین و کاربوپلاتین به‌عنوان داروهای خط اول در آمیزه‌های داروهای ضد سرطان برای کوچک کردن یا حذف تومورهای سرطانی به کار می‌روند، اکنون در آمریکا کمیاب شده‌اند. چندین داروی ضد سرطان دیگر نیز در آمریکا به‌طور رسمی دچار کمبود اعلام شده‌اند و کمبود غیررسمی صدها داروی دیگر ازجمله آنتی‌بیوتیک‌ها و سرم‌های استریل قابل تزریق وجود دارد. بااین‌وجود، پزشکان پیش‌بینی می‌کنند کمبود داروهای قوی شیمی‌درمانی بیشترین آسیب را به بیماران بزند.
سیسپلاتین و کاربوپلاتین داروهای ارزان‌قیمتی هستند و قیمت آنها به ترتیب ۱۵ و ۲۳ دلار برای هر ویال است. اما تولید این داروها به منبع قابل‌اعتماد پلاتین، فلز مورد استفاده در تولید آنها و یک کارخانه استریل و کنترل‌های ویژه برای حفاظت کارگران در برابر اثرات سمی این داروها نیاز دارد.
کمبود اخیر این داروهای بسیار مورد استفاده در هنگامی رخ داد که شرکت تولیدکننده آنها شرکت داروسازی اینتاس پس از بازرسی از قبل اعلام‌نشده ماموران سازمان غذا و داروی آمریکا از کارخانه‌اش در شهر حیدرآباد هند، تولید آنها را از ماه دسامبر (آذر) متوقف کرد. گزارش بعدی سازمان غذا و داروی آمریکا حاکی از آن بود که کارکنان این شرکت داروسازی در هنگام ورود بازرسان مشغول پاره کردن و ریختن اسید بر روی سوابق کنترل کیفیت داروهای تولیدی بودند و به «آبشاری از نارسایی‌ها» را در این کارخانه اشاره کرده بود.
پس از این تعطیلی بود که کمبود این داروهای حیاتی به خصوص احساس شد. یک نظرخواهی از مراکز درمان دانشگاهی «شبکه ملی فراگیر سرطان» نشان داد که ۹۳ درصد از ۲۷ مرکزی که به آن پاسخ داده‌اند، دچار کمبود سیسپلاتین شده‌اند. در نتیجه ۳۶ درصد از این مراکز از تغییر درمان‌های بیماران، توسل به دوزهای پایین‌تر داروها و افزایش فواصل تجویز داروها خبر داده‌اند.
کمبود دارو به مبتلایان به برخی از سرطان‌ها بیشتر آسیب می‌زند
بیماران دچار سرطان تخمدان به خصوص تحت تاثیر این داروهای شیمی‌درمانی قرار می‌گیرند که به خاطر نقش اصلی داروهای حاوی پلاتین در درمان این بیماری در چند دهه اخیر است. بدون این داروها، میزان بقای یک بیمار دچار سرطان گسترده تخمدان از حدود ۳۰ درصد به زیر ۱۰ درصد افت می‌کند.
بیماران دچار سرطان بیضه در این وضعیت آینده وخیمی پیدا می‌کنند، چرا که سیسپلاتین یک داروی علاجبخش شناخته‌شده حتی در موارد پیشرفته این سرطان بوده است.
کمبود داروهای ضد سرطان پزشکان را در شبکه متخصصان سرطان فلوریدا وادار کرده است که این داروها را فقط به بیمارانی بدهند که بخت علاج شدن دارند یا در کارآزمایی‌های بالینی شرکت داده شده‌اند. همچنین پزشکان دریافتند که قیمت برخی از فراورده‌های ضد سرطان به شدت افزایش یافته است که ظاهرا مربوط به گرانفروشی در شرایط کمبود آنها بو- اما به هر حال آنها داروها را می‌خریدند.
اما تا ماه مه (اردیبهشت) این شبکه درمانی برای ۱۲ روز بدون کاربوپلاتین و برای هشت روز بدون سیسپلاتین ماند.
داروهای ضد سرطان چینی وارد می‌شوند
سازمان غذا و داروی آمریکای برای رفع مشکل به آزمایش تحت نظارت و وارد کردن محموله‌هایی از داروهای پلاتین‌دار تولیدشده در کارخانه شرکت اینتاس در هند اقدام کرده است که قبل از تعطیلی آن تولید شده بودند، اما این ذخیره دارویی هم به پایان رسیده است.
این سازمان همچنین به طور موقت اجازه ورود داروی سیسپلاتین تولید شرکت Quilo مستقر در چین را به آمریکا داد. اما ظاهرا میزان داروهای ورودی برای رفع کمبودها و برقراری مجدد تجویز این داروها به بیماران دچار سرطان پیشرفته یا عودکننده کافی نیست.
داروهایی نسبتا قدیمی اما بسیار موثر در برخی از سرطان‌ها
بررسی‌ها در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ نشان دادند که داروهای پلاتین‌دار نسبت به داروهای موجود در آن هنگام اثر درمانی بسیار بهتری دراند و به خصوص در ترکیب با داروهای دیگر بهترین نتایج را باعث می‌شوند. و میزان پاسخ درمانی در مبتلایان به سرطان‌های تخمدان و سروگردن را دو برابر می‌کنند. استفاده از همین داروهای پلاتین‌دار بود که باعث شد میزان بقای پنج ساله بیماران دچار سرطان بیضه از حدود ۱۰ درصد به ۹۵ درصد برسد.
با اینکه درمان‌های جدیدتر بر مبنای ایمنی‌درمانی پیامدها را برای بیماران دچار برخی از انواع سرطان سرطان پوستی ملانوم بهتر کرده‌اند، اما متخصصان سرطان این داروها را در آمیزه‌هایی با داروهای پلاتین‌دار همراه می‌کنند تا عمر بیماران را طولانی‌تر و بخت زنده ماندن آنها را بیشتر کنند.
بیشتر بخوانید:
نظر شما