بر رفع این مشکل برای عملیاتی کردن قانون کپیرایت در نرمافزارهای قرآنی تأکید کرد.
حمید شاهآبادی، مدیر عامل موسسه بنیاد علوم و معارف اسلامی در گفتگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، در ارزیابی خود از رعایت قانون حق مولف در نرمافزارهای قرآنی گفت: در حال حاضر فرهنگ رعایت حق مولف در تولیدات قرآنی جا نیفتاده و این قانون در تولیدات مکتوب بسیار ضعیفتر از موضوعات دیگر رعایت میشود.
وی ادامه داد: اصولاً کسانی که در حوزه قرآنی تألیفاتی دارند، چنین جایگاهی را برای آثار تالیفی خود قائل نیستند و این امر هم در نشر مکتوب و نرمافزاری، چندان جایگاهی ندارد و در این عرصه خلأ قانونی وجود دارد.
شاهآبادی افزود: وقتی تخلفات محدود است، عملاً ساز و کارهای حکومتی وارد عمل شده و با افراد متخلف برخورد میشود و تخلفات نمود پیدا میکند، اما وقتی تخلفی عام میشود و با فضای موجود همراه میشود کار سختتر میشود.
مدیر عامل موسسه بنیاد علوم و معارف اسلامی تصریح کرد: تولید نرمافزارهای داخلی در ایران از ابتدا با بیحرمتی و بیاحترامی نسبت به قانون حق مولف شکل گرفته و در واقع به دلیل فرهنگ غلطی که حاکم بوده، حقوق معنوی آنچنان رعایت نشده، این فضا شکل گرفته و مرزبندی هم خلیی دقیق نبوده است.
وی اضافه کرد: ما خیلی راحت بیقانونی را میپذیریم اگر آثار خارجی باشد و منشأ خارجی داشته باشد کپی آن اشکال ندارد، پس رعایت نکردن قانون کپیرایت به محصولات داخلی هم تعمیم پیدا کرده و در زمینه محصولات داخلی عملیاتی نشده است.
شکستن قفل مجازی در فرهنگ ما حرمت ندارد
شاهآبادی بیان کرد: تمام تولیدات نرمافزاری ما از همان آغاز هر چقدر هم قوانین سنگین و جدی در این مورد تصویب شده، اما عملاً به دلیل فراگیر بودن دامنه تخلفات، این کار قبحی ندارد.
وی اظهار کرد: در جامعه شکست یک قفل فیزیکی حرمت دارد و هر کس این کار را بکند، متخلف محسوب میشود، اما شکستن یک قفل مجازی در فرهنگ مجازی ما از ابتدا نه تنها حرمت نداشته بلکه بعضی اوقات هکرها موردحمایت هم واقع شدند، در چنین بستری تولید نرمافزار در کشور ما شروع شده و نضج گرفته، بنابراین با این زاویه دید و با این شروع، اتفاقاتی از این دست اجتناب ناپذیر است، در واقع اگر بخواهیم کاری انجام دهیم باید به طور ریشهای باشد.
شاهآبادی ادامه داد: اولین کار ریشهای این است که در این عرصه اطلاعرسانی عام انجام گیرد؛ یعنی شکست این قانون امری قبیح تلقی و این فرهنگسازی انجام شود.
وی یادآور شد: کاری که وزارت ارشاد به انگیزه دفاع از تولید کنندگان سینمایی در این حوزه انجام داده، توانست مؤثر واقع شود، پلیس امنیت در این حوزه شکل گرفت و با ساخت تیزهای تبلیغاتی کار اطلاعرسانی انجام شد و در نهایت وزارت ارشاد نقش کنترل و نظارت را برعهده گرفت.
مدیر موسسه بنیاد علوم و معارف اسلامی افزود: این کار نشان داد که ابتدا باید اطلاعرسانی انجام گیرد و بعداز نیروی قهریه بهره گرفت، ولی این کار در عرصه نرم افزارها انجام نشده، در حالی که کنترل نرمافزار به مراتب آسانتر از کنترل سیدیهای سینمایی است که امکان قفلگذاری روی آن وجود ندارد.
وی تصریح کرد: برای کمک به وضع موجود، اجماعی میان تولیدکنندگان نرمافزار وجود ندارد و صنفهای مختلفی که در این عرصه وجود دارند نتوانستهاند نظر واحد و یکپارچهای را مطرح کنند؛ دو تشکل در عرصه نرمافزاری وجود دارد که هیچکدام از لحاظ حقوقی قوی نیستند، اتحادیه صادرکنندگان نرمافزار و مجمع ناشران الکترونیک که شرکت سهامی خاص است عملاً کار مفیدی در این حوزه انجام ندادهاند.
شاهآبادی با اشاره به اینکه در حال حاضر بارقه امید تنها مرکز رسانههای دیجیتال وزارت ارشاد اسلامی است، گفت: این مرکز به خوبی در حال انجام فعالیت است و انتظار میرود که بتواند در این عرصه تاثیرگذار باشد.
وی با بیان اینکه در این فضا از تشکلهای موجود کاری برنمیآید، گفت: ساز و کار دولتی میتواند کاری جدی انجام دهد، اگرچه که یک بخش دولتی نمیتواند جبران کننده فعالیتهای تشکل صنفی باشد، در بقیه صنوف، صنف مفهوم دارد ولی در این عرصه نقطه اشتراک تولیدکنندگان، فقط تولیدکننده محتوای مجازی بودن است، بین سازمانی که محتوای فنی و علمی تولید میکند، با سایر موسسات تفاوت وجود دارد و این دو هم شأن نیستند.
شاهآبادی اضافه کرد: علت نبود سازماندهی در اصناف حوزه نرمافزار این است که این موسسات هیچ وجه اشتراکی جز تولید محتوای مجازی ندارند، بنابراین ارتباطی هم با هم ندارند و این ایراد بنیادی در اصناف این حوزه است و به همین دلیل عملاً صنف در این حوزه کاری نمیتواند انجام دهد