به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از phys، یک مطالعه جدید نشان میدهد که غلظت ترکیبات شیمیایی بالقوه مضر در گرد و غبار جمعآوری شده از سیستمهای تصفیه هوا در ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) از غلظتهای موجود در گرد و غبار کف بسیاری از خانههای آمریکایی بیشتر است.
در این مطالعه دانشمندان نمونهای از گرد و غبار از فیلترهای هوا در ایستگاه فضایی بینالمللی را تجزیه و تحلیل کردند و سطوحی از آلایندههای آلی را یافتند که بالاتر از مقادیر متوسط یافتشده در خانههای ایالات متحده و اروپای غربی بود.
محققان دانشگاه بیرمنگام بریتانیا و همچنین مرکز تحقیقاتی گلن ناسا در ایالات متحده با انتشار نتایج خود در «Environmental Science & Technology Letters»، میگویند که یافتههای آنها میتواند راهنمایی برای طراحی و ساخت فضاپیماهای آینده باشد.
آلایندههای یافتشده در «غبار فضایی» عبارتند از: دی فنیل اترهای پلی برومینه (PBDEs)، هگزابروموسیکلودودکان (HBCDD)، بازدارندههای بٌرُمدار جدید (BFRs)، استرهای ارگانوفسفره (OPE)، هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقهای (PAH)، مواد پرفلورآل (PAH) و بیفنیلهای پلیکلره (PCB). BFR ها و OPE ها در بسیاری از کشورها برای رعایت مقررات ایمنی آتشسوزی در کاربردهای مصرفی و تجاری مانند تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی، عایقهای ساختمانی، پارچههای مبلمان و فومها استفاده میشوند.
PAH در سوختهای هیدروکربنی وجود دارد و از فرآیندهای احتراق ساطع میشود، PCB ها در درزگیرهای ساختمان و پنجره و در تجهیزات الکتریکی به عنوان سیالات دیالکتریک استفاده میشوند، در حالی که از PFAS به عنوان مواد ضد لکه برای پارچه و لباس استفاده میشود. با این حال، اثرات بالقوه آنها بر سلامت انسان منجر به ممنوعیت یا محدودیت استفاده برخی از آنها شده است.
PCBها، برخی PFAS، HBCDD و فرمولهای تجاری Penta-Octa و Deca-BDE PBDEs، تحت کنوانسیون UNEP استکهلم به عنوان آلایندههای آلی پایدار (POPs) طبقهبندی میشوند. علاوه بر این، برخی از PAH ها به عنوان مواد سرطانزا برای انسان طبقهبندی میشوند و محدودیت مصرف برای برخی OPE ها توسط آژانس مواد شیمیایی اروپا در دست بررسی است.
پروفسور استوارت هاراد از دانشگاه بیرمنگام میگوید: «یافتههای ما پیامدهایی برای ایستگاههای فضایی و زیستگاههای آینده دارد، جایی که ممکن است بتوان بسیاری از منابع آلاینده را با انتخاب دقیق مواد در مراحل اولیه طراحی و ساخت حذف کرد. در حالی که غلظت آلایندههای آلی کشف شده در گرد و غبار ایستگاه فضایی بینالمللی اغلب از مقادیر متوسط موجود در خانهها و سایر محیطهای داخلی در سراسر ایالات متحده و اروپای غربی فراتر میرود، سطوح این ترکیبات به طور کلی در محدوده موجود در زمین بود.»
محققان خاطرنشان می کنند که غلظت PBDE در نمونه گرد و غبار که در محدوده غلظتهای شناسایی شده در گرد و غبار خانههای ایالات متحده قرار دارد، ممکن است به دلیل استفاده از FRهای معدنی مانند آمونیوم دیهیدروژن فسفات در ایستگاه فضایی بینالمللی برای ساخت پارچهها و تارهای نسوز باشد. آنها بر این باورند که استفاده از اقلام تجاری در دسترس برای استفاده شخصی فضانوردان، مانند دوربینها، دستگاههای پخش MP۳، تبلتها و دستگاههای پزشکی و لباس، منابع بالقوه بسیاری از مواد شیمیایی شناساییشده هستند.
بیشتر بخوانید:
هوای داخل ایستگاه فضایی بینالمللی با ۸ تا ۱۰ بار تغییر در ساعت به طور مداوم در گردش است. در حالی که CO۲ و آلاینده گازی حذف میشود، میزان حذف مواد شیمیایی مانند BFR ها ناشناخته است. سطوح بالای تابش یونی میتواند فرسودگی مواد را تسریع کند. از جمله تجزیه کالاهای پلاستیکی به میکرو و نانوپلاستیکها که در محیط ریزگرانش در هوا معلق میشوند. این ممکن است باعث شود که غلظت و فراوانی نسبی آلایندهها در گرد و غبار ایستگاه فضایی بینالمللی به طور قابل توجهی با گرد و غبار موجود در محیطهای داخلی زمین متفاوت باشد.
دانشمندان غلظت طیف وسیعی از مواد شیمیایی هدف را در غبار جمعآوری شده از ایستگاه فضایی بینالمللی اندازهگیری کردند. در یک محیط ریزگرانشی، ذرات بر اساس الگوهای جریان سیستم تهویه در اطراف شناور میشوند و در نهایت روی سطوح و ورودی دریچههای هوا رسوب میکنند. صفحههایی که فیلترهای «HEPA» (فیلتر هوا) ایستگاه فضایی بینالمللی را میپوشانند این زبالهها را جمعآوری میکنند و برای حفظ فیلتراسیون کارآمد نیاز به نظافت هفتگی دارند.
مواد موجود در کیسههای خلاء ایستگاه فضایی بینالمللی شامل ذراتی که ذکر شد، پرزهای لباس، مو و سایر زبالههایی است که عموما به عنوان گرد و غبار کابین فضاپیما شناخته میشوند. برخی از کیسههای خلاء برای بررسی این غبار منحصر به فرد به زمین بازگردانده و نمونه کوچکی برای تجزیه و تحلیل در این مطالعه به دانشگاه بیرمنگام فرستاده شد.
نظر شما