همشهری آنلاین - بهاره خسروی :عبارتی هست که در آن می‌گویند پاریس را با کافه‌هایش می‌شناسند و تهران را با چنارهایش. بسیاری از تهران به‌عنوان چنارستان یاد می‌کردند. در واقعاین درخت کم‌توقع از نخستین ساکنان قریه‌ای بود که بعدها تبدیل به یک ابرشهر شد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
به گفته نصرالله حدادی، تهران‌شناس، درخت‌های تهران 2 دسته بودند. دسته نخست درختان تابستانی مانند چنار و دسته دیگر درخت‌های زمستانی همچون کاج و سرو. اساساً در تهران درخت را به‌صورت اقلیمی و بومی می‌کاشته‌اند و رعایت تناسب درخت با اقلیم نکته‌ای بسیار مهم بود. در تهران قدیم چنارهای زیادی کاشته می‌شد. چون این درخت علاوه بر قلمه، پاجوش هم می‌گیرد و درخت بسیار مقاومی است و اگر سالی 2 یا 3 بار هم به آن آب برسد، باقی می‌ماند. این درخت همچنین به‌دلیل برگ‌های فراوان در تصفیه هوا مؤثر است.
درخت چنار علاوه بر احترام و محبوبیتی که به‌عنوان نماد شکرگزاری در میان تهرانی‌ها داشت، سایه‌سار خوبی برای محافظت در مقابل تابش اشعه خورشید محسوب می‌شد. به همین دلیل، پایتخت‌نشینان علاقه فراوانی به کاشت درخت چنار در بخش شرقی حیاط خانه‌شان داشتند. نصرالله حدادی در این‌باره تعریف می‌کند: «مردم تهران به نشاندن نهال باور داشتند. آن را منشأ برکات زیادی می‌دانستند. حیاط همه خانه‌ها پر بود از درخت‌های مثمر و غیرمثمر. میان این درخت‌ها چنار به دلیل منیع‌الطبع بودن و زود پاجوش خوردنش محبوبیت ویژه‌ای بین تهرانی‌ها داشت. سر هر کوی و برزنی این درخت نشانده می‌شد. برگ‌های چنار پنجه‌ای شکل است و شاخه‌های آن به سمت بالا کشیده می‌شود. به همین دلیل این درخت برای تهرانی‌ها نمادی از نیایش بود. علاوه بر این،سایه‌سار درخت چنار که رشد عمودی مطلوبی دارد،در تابستان مانع تابش نور مستقیم آفتاب به خانه می‌شد و در پاییز هم نور را به خانه راه می‌داد.»
حدادی همچنین به کاشت چنار در امامزاده‌ها و تکایا اشاره می‌کند: «در گذشته مردم اغلب برای سیاحت و زیارت به اماکن متبرکه و آستان امامزادگان می‌رفتند وچون بیشتر آرامستان‌ها در دل امامزاده‌ها بود به نحوی آنها با یک تیر چند نشان می‌زدند و زیارت را با سیاحت همراه می‌کردند. با این زمینه فرهنگی، کاشت درخت در تهران برای تأمین رفاه آنها به‌ویژه در دل امامزاده‌ها یا در نزدیکی تکایا و حسینیه‌هامرسوم بود و از سوی دیگر،شرایط اقلیمی و جغرافیایی‌تهران نیز با طبع درخت چنار سازگار بود.»
نظر شما