به گزارش همشهری آنلاین، همه چیز بر می‌گردد به ۸۰۰-۷۰۰ سال پیش؛ زمانی که میمون ابن عون کاتب تصمیم می‌گیرد، قلعه‌ای بنا کند. آن زمان این قلعه در اطراف شهر قزوین ساخته می‌شود اما به مرور زمان با گسترده شدن شهر، محل قرار گرفتن قلعه میمون در جنوب شهر قزوین واقع می‌شود.
به همین خاطر بعضی از مردم شهر قزوین تصور می‌کنند شهر از این قلعه شروع شده و جان گرفته؛ «این تصور اشتباه است چرا که قدمت خود شهر قزوین به ۱۲۰۰ سال پیش باز می‌گردد، در حالی که عمر این قلعه خیلی کمتر از این حرف‌ها است.» فائزه یوسفی، مسوول اطلاع‌رسانی گردشگری قزوین در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید که در گذشته به قلعه میمون، مهمان قلعه هم می‌گفتند؛ قلعه‌ای که از دو طبقه تشکیل شده است.
قلعه‌ای برای زندانی شدن
قلعه میمون مساحتی در حدود ۱۳۰۰ متر دارد و دارای اتاق و برج دیده‌بانی است. به گفته فائزه یوسفی، این قلعه هشت برج دیده‌بانی داشته که در حال حاضر دو تا از آنها باقی‌مانده است؛ «این دو طبقه با دهلیزهای عمود بر هم ساخته شده و گنبد میانی قلعه میمون ریخته است.»
قلعه میمون یا مهمان قلعه، قلعه‌ای است که از خشت و گل ساخته شده؛ «طبقه اول این قلعه از راهروها و سالن‌های شبیه صلیب تشکیل شده و شما می‌توانید از طریق راهروهای موجود در غرب قلعه به طبقه دوم آن بروید.»
البته هنوز قلعه مرمت نشده است و در طول این سال‌ها در حدود ۵۰ درصد آن از بین رفته و از آنجا که قلعه میمون خشتی و گلی است، امکان بازدید از آن وجود ندارد چرا که امکان دارد قسمت‌هایی از این بنای تاریخی با رفت و آمدهای زیاد از بین برود.
قلعه میمون در طول سالیان دراز برای مردم اعجاب‌انگیز بوده است. مثلا خیلی از اهالی قدیمی قزوین اعتقاد دارند که این قلعه، زمانی تنها کارایی‌اش برای زندانی کردن افراد بوده و تصور مردم این است که زندانی شدن در چنین قلعه‌ای، در طول ماه‌ها و سال‌ها اتفاق وحشتناکی بوده که تحملش خارج از توان افراد بوده است. البته از این حرف و حدیث‌ها راجع به قلعه میمون زیاد است. مثلا یکی از این روایت‌ها، شایعه راه‌های زیرزمینی آن است که برای فرار پادشاهان و فرماندهان و افراد مطرح در زمان وقوع خطر بوده است.
از هارون‌الرشید تا میمون کاتب
«بعضی از مردم معتقدند در طبقه زیرین این قلعه راهروهایی بوده برای فرار. مثلا بعضی‌ها می‌گفتند این مسیرها به مسجد جامع شهر راه داشته یا جاهای دیگر. اما این تفکر اشتباه است، چرا که در بررسی‌های کارشناسان معلوم شده این کانال‌های زیرزمینی مسیری بوده‌اند برای دستیابی اهالی قلعه به آب انبارهایی که در شهر وجود داشته و کارایی دیگری نداشته.»
«در آن زمان، قنات‌های زیادی در شهر بوده و از آنجا که آن زمان قلعه خارج از شهر قزوین بوده، این زیرزمین‌ها مسیرهای راحتی بوده‌اند برای ورود به آب انبارها.» جالب است بدانید این کانال‌ها ۱۲ تا ۱۴ متر پایین‌تر از زمین کنده شده‌اند که این موضوع برای کارشناسان هم جالب بوده است. البته این تنها روایتی نیست که راجع به این قلعه وجود دارد. بعضی دیگر درباره اسم این قلعه داستان جالبی را تعریف می‌کنند.
مثلا عده‌ای معتقدند این قلعه برمی‌گردد به دوره بنی‌عباس. یعنی زمانی که هارون‌الرشید به خراسان سفر کرد و از آنجا وارد قزوین شد و در این سفر ماجراجویانه خود دستور داد که مسجدی را در شهر بسازند و دور تا دور آن را دیوار بکشند.
این اتفاق‌ها می‌افتد و بعد از هارون‌الرشید، شخصی به نام مبارک ترک که می‌گویند این فرد یکی از غلامان آزاد شده توسط مامون بوده، در قزوین قلعه‌ای می‌سازد و این قلعه به مبارک قلعه معروف می‌شود. از آنجا که مبارک و میمون معانی مشابهی را داشتند به مرور زمان این قلعه به میمون قلعه معروف می‌شود؛ «اینها هیچ کدام صحت ندارد چرا که دوره هارون‌الرشید به سالیان خیلی قبل‌تر برمی‌گردد.
یعنی قبل از پیدایش این قلعه. در حالی که با توجه به سفال‌هایی که از این قلعه در زمان کاوش‌ها استخراج شده می‌توان فهمید که قلعه میمون به دوران آل بویه برمی‌گردد و زمان فرماندهی سرداری که به میمون ابن عون کاتب معروف بوده.» با همه روایت‌هایی که راجع به این قلعه وجود دارد، در حال حاضر چیز زیادی از آن باقی نمانده جز چند اتاق، کانال‌های زیرزمینی، برج دیده‌بانی و دیوارهایی که اگر مرمت نشوند، فرو خواهند ریخت.
نظر شما