همشهری آنلاین: سرطان روده این روزها به یکی از بیماری‌های شایع در میان ایرانی‌ها تبدیل شده و عجیب نیست که در میان انبوه اخباری که در مورد این بیماری منتشر می‌شوند، هر نشانه‌ای عجیبی را که در روده‌هایمان احساس می‌کنیم، به‌عنوان دلیلی برای دچار سرطان شدنشان تفسیر کنیم.
گرچه سرطان روده که با سبک زندگی نادرست، عادات غذایی نامناسب و درگیر شدن با استرس‌های هر روزه سراغ قربانیانش می‌رود، یکی از بیماری‌های شایع در میان ایرانی‌هاست؛ اما متخصصان معتقدند که هر اتفاق آزاردهنده‌ای که هنگام دفع تجربه کنیم، نشانه‌ی بیمار بودنمان نیست. اگر شما نگران تنبل شدن روده‌هایتان در ساعات خواب و زمان سفر هستید یا اینکه نفخ صبحگاهی علاوه بر نگران کردن، کلافه‌تان هم می‌کند، این مطلب را بخوانید. ما به شما می‌گوییم که کدام‌یک از واکنش‌های روده‌تان طبیعی هستند و چرا سراغتان می‌آیند.
پر بودن مثانه، بیدارتان می‌کند؟
سلول‌های عصبی روده آن‌قدر باهوش هستند که خودشان را با ساعت بدن شما تنظیم می‌کنند و وقتی که نور کم می‌شود و محیط اطرافتان تاریک می‌شود، فعالیتشان را کند می‌کنند؛ به همین دلیل اغلب مردم نیازی به خالی کردن روده‌هایشان در نیمه‌شب ندارند و پر بودن روده‌ها آن‌ها را از خواب بیدار نمی‌کند؛ اما مثانه‌ی شما مثل روده‌هایتان کار نمی‌کند.
مثانه می‌تواند حجمی از ادرار را بدون نیاز به خالی کردنش در خود جا دهد و تااندازه‌ای در این مورد مقاومت کند. به همین دلیل در همه‌ی زمان‌هایی که بخشی از ادرار وارد مثانه شده، شما به دستشویی رفتن احساس نیاز نمی‌کنید اما وقتی حجم ادرار از اندازه‌ای مشخص بیشتر می‌شود، تحمل پر بودن مثانه برایتان دشوار می‌شود. به‌طور نرمال، شما باید بتوانید بدون نیاز به خالی کردن مثانه‌تان حدود شش تا هشت ساعت در شب بخوابید اما مصرف داروهای خاص، نوشیدن مایعات قبل از خواب یا وضعیت‌های خاصی مثل بارداری ممکن است شما را هنگام نیمه‌شب از خواب بیدار و روانه توالت کنند.
اول صبح نفخ می‌کنید؟
نفخ و خارج شدن گاز از روده‌ها، اتفاقی است که اگر در زمان و مکان نامناسب سراغتان بیاید، می‌تواند باعث شرمندگی‌تان بشود. روده‌ی بزرگ در نیمه‌شب، معمولاً در وضعیت خوابیده قرار دارد اما به‌محض اینکه از خواب بیدار می‌شوید، فعالیتش را شروع می‌کند. به همین دلیل در ابتدای صبح و دقایقی بعد از بیداری، احساس می‌کنید که حجم زیادی از گاز در روده‌هایتان انبار شده که باید خالی‌شان کنید.
البته محققان می‌گویند نفخ شکم همیشه هم چیز بدی نیست و امیدوارند که با کمک گازهایی که از روده‌ها خارج می‌شوند، بتوانند به درمان برخی بیماری‌ها در آینده کمک کنند. بااین‌وجود، متخصصان می‌گویند اگر در هر ساعتی از روز نفخ شما را کلافه می‌کند و به یکی از مشکلات جدی زندگی‌تان تبدیل شده، حتماً سراغ یک متخصص بروید. از نظر آن‌ها نفخ بیش‌ازاندازه و مزاحم می‌تواند احتمال سرطانی شدن روده‌ها را بیشتر کند.
قهوه که می‌خورید، روانه‌ی توالت می‌شوید؟
شما تنها نیستید. روده‌های ۳۰ درصد آدم‌ها بعد از نوشیدن قهوه‌ی اول صبح فعال می‌شود. البته کافئینی را که با نوشیدن قهوه به بدنتان وارد می‌شود، سرزنش نکنید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اسیدیته قهوه یکی از دلایل ایجاد چنین واکنشی در روده‌هاست و باعث می‌شود که فعالیتشان بیشتر شود و سرعت پاک‌سازی‌شان بالا برود. البته محققان می‌گویند به نفعتان است که این مشکل را تحمل کنید و به خاطر سلامت روده‌هایتان هم که شده هر روز قهوه بنوشید. بررسی‌های آن‌ها نشان می‌دهد مصرف بیشتر از دو و نیم فنجان قهوه در روز می‌تواند خطر سرطان روده بزرگ و راست‌روده را تا ۵۰ درصد کمتر کند.
وقتی مدفوع می‌کنید، یخ می‌کنید؟
گرچه خالی شدن روده‌ها مهم است و به شما احساس رهایی را تزریق کند اما در جریان این اتفاق ممکن است حالات ناخوشایندی را هم تجربه کنید. پیامی که روده‌هایتان در زمان مدفوع کردن به مغز می‌فرستند، تغییرات جسمی را در بدن ایجاد می‌کند. اگر وقت مدفوع کردن روی بدنتان عرق نشست و لرز کردید، تعجب نکنید. در جریان این اتفاق طبیعی بعید نیست که دچار افت فشارخون و بالا رفتن ضربان قلب هم بشوید، پس تصور نکنید که بدنتان دچار اختلالی خاص است. آدم‌ها به‌طور طبیعی در زمان مدفوع کردن ممکن است چنین حالاتی را تجربه کنند.
غذای تند، عمل دفع را دردناک می‌کند؟
غذایی که می‌خورید، می‌تواند روی نحوه‌ی فعالیت روده‌هایتان تأثیر بگذارد. برای مثال، وقتی غذای تند می‌خورید، تغییراتی در مقعد و روده‌تان به وجود می‌آید که عمل دفع را برایتان دردناک می‌کند. اگر به‌طورمعمول دچار یبوست و مشکلاتی ازاین‌دست باشید هم قطعاً با خوردن غذاهای تند یا ادویه‌دار این کار برایتان سخت‌تر و دردناک‌تر هم می‌شود. البته محققان در بررسی‌های دیگری ثابت کرده‌اند که با مصرف فلفل قرمز می‌توان خطر ابتلا به سرطان روده را پایین آورد.
سفر روده‌هایتان را قفل می‌کند؟
تقریباً ۴۰ درصد از مردم در مسافرت دچار یبوست می‌شوند. اگر شما هم با تغییر برنامه‌های زندگی‌تان، تغییر ساعت خواب‌وبیداری یا حتی تغییر برنامه غذایی و آب‌وهوا دچار چنین مشکلی می‌شوید، نگران نباشید. نه‌تنها ساعت بدن که تغییر عادات غذایی‌تان هم می‌تواند شما را گرفتار یبوست مسافرتی بکند. اگر در طول سفر استرس و نگرانی هم به شما حمله کند، چرخه‌ی موردنیاز برای قفل شدن روده‌ها تکمیل می‌شود و شیرینی سفر به خاطر مشکل آزاردهنده یبوست کمتر می‌شود.
عادت ماهانه روده‌هاتان را پر می‌کند؟
اگر در روزهای عادت ماهانه، یک‌دفعه در روده‌هایتان احساس پر بودن می‌کنید و بی‌هیچ درنگی خودتان را به توالت می‌رسانید، نگران نباشید. اسهال یا نیاز بیشتر به دفع در دوره‌ی عادت ماهانه یک اتفاق طبیعی است. ترشح بیشتر هورمونی به نام پروستاگلاندین (PROSTAGLANDIN) نه‌تنها رحم بلکه روده‌های شما را هم در این روزها تحت تأثیر قرار می‌دهد و نیاز به پاک‌سازی روده را بیشتر می‌کند. این هورمون به انقباض رحم کمک می‌کند و بر روده‌ها و سرعت دفع هم تأثیر می‌گذارد.
مدفوعتان روی کاسه توالت نمی‌ماند؟
قبل از آنکه سرتان را به سمت کاسه توالت برگردانید، مدفوعتان سر می‌خورد و از نظر محو می‌شود؟ شاید تصور کنید که این اتفاقی طبیعی است و تمیز کردن توالت هم برایتان آسان‌تر است؛ اما واقعیت این است که مدفوع لغزنده، نشان‌دهنده‌ی این است که بدنتان مواد مغذی زیادی را دفع می‌کند و سلامتی‌تان در معرض خطر است.
مدفوع چرب می‌تواند نشانه سوء جذب مواد غذایی باشد یا نشانه‌ی ابتلا به بیماری‌هایی مثل بیماری سلیاک (celiac - یک اختلال خود ایمنی روده‌ی باریک با زمینه ژنتیکی) یا پانکراتیت (Pancreatitis - التهاب لوزالمعده) مزمن باشد.
بعد از جراحی روده‌هایتان تنبل می‌شود؟
اگر قرار است زیر تیغ جراحی بروید، انتظار کم‌کار شدن روده‌هایتان در روزهای بعد را هم داشته باشید. مهم نیست که عملتان چند ساعت طول می‌کشد یا اینکه کدام قسمت از بدنتان را به تیغ جراحان می‌سپارید. متخصصان می‌گویند داروهایی که در زمان عمل جراحی به بیمار داده می‌شود، مسکن‌هایی که پس از آن مصرف می‌شود، استرس ناشی از آسیب‌دیدگی و جراحی و کم شدن فعالیت بدنی در دوران نقاهت، از دلایل اصلی یبوست‌هایی هستند که بعد از عمل جراحی گریبان بیمار را می‌گیرند. درصورتی‌که قرار است به عمل جراحی تن بدهید، از روزهای قبل مصرف خوراکی‌های ملین را شروع کنید و بعد از عمل هم با کمک داروهای مناسب، به آسان شدن دفعتان کمک کنید.
چی بخوریم؟ چی نخوریم؟
درست است که عامل ژنتیک و شرایط خاصی که کنترلشان در توان شما نیست، در سالم یا بیمار ماندن روده‌هایتان نقش بازی می‌کنند اما محققان می‌گویند اگر این فهرست را رعایت کنید احتمال ناسازگار شدن روده‌هایتان کم می‌شود.
مصرف زیاد گوشت قرمز روده‌ها را بیمار می‌کند اما اگر رژیم غذایی مدیترانه‌ای را انتخاب کنید، روده‌هایتان سالم می ماند. محققان می‌گویند کسانی که همیشه میزان قابل‌توجهی از سبزیجات و ماهی را در برنامه غذایی‌شان می‌گنجانند، ۴۳ درصد کمتر به سرطان روده دچار می‌شوند.
اگر زیاد نفخ می‌کنید سراغ آویشن بروید. متخصصان طب سنتی می‌گویند آویشن نفخ را درمان کرده و هضم مواد غذایی را آسان می‌کند. گذشته از این، گیاه آویشن ضد باکتری هم هست و می‌تواند عفونت‌های روده را از بین ببرد.
برای پیشگیری از سرطان روده تا می‌توانید انگور قرمز بخورید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این میوه سرشار از آنتی‌اکسیدان است و همچنین به خاطر وجود ترکیباتی به نام رسوراترول (Resveratrol) در آن، خطر ابتلا به سرطان روده در میان مصرف‌کنندگانش کم می‌شود. محققان می‌گویند این ترکیبات در زغال‌اخته و تمشک هم وجود دارد.
اگر اهل ماست خوردن نیستید احتمال آسب دیدن روده‌هایتان زیاد است در روده‌ی شما انواع مختلفی از باکتری‌ها وجود دارد که بسیاری‌شان به بهبود فعالیت دستگاه گوارش کمک می‌کنند. باکتری‌های پروبیوتیک بخشی از آن‌ها هستند که علاوه بر کمک به فعالیت دستگاه گوارش، مولکول‌های پیچیده و ترکیباتی مانند ویتامین‌ها و آنتی‌بیوتیک‌های مختلف را تولید می‌کنند و به بالا رفتن سیستم ایمنی بدن و سالم‌تر ماندن کمک می‌کنند. باکتری‌های پروبیوتیک (probiotic) موجود در ماست، به روده‌ها خدمت بزرگی می‌کنند.
نظر شما