جذابیت مقاومت ناپدیر اخبار بد و نشانگان خبر بد

اصطلاح «نشانگان خبر بد» (bad news syndrome) گاهی برای اشاره به جذب شدن افراد به سوی اخبار بد و آثار منفی روانی قرار گرفتن در معرض مقدار زیاد چنین اخباری به صورت افسردگی و استرس به کار می‌رود.

پدیده‌ای که در چنین وضعیتی رخ می‌دهد، نوعی «سوگیری منفی‌نگری» (negativity bias) است. این سوگیری شناختی (cognitive bias) باعث می‌شود افراد اطلاعات منفی را نسبت به اطلاعات مثبت به میزان بیشتری به یادآورند و به آن‌ها فکر کنند، در حالی که در دنیای واقعی ممکن است تعادل بیشتری میان رویدادهای منفی و مثبت وجود داشته باشد.

چرا اخبار منفی برای ما جذاب‌تر هستند

اینکه چرا چنین سوگیری رخ می‌دهد، ممکن است مربوط به آن باشد که اخبار منفی مانند اغلب نسبت به اخبار مثبت بیشتر توجه ما را جلب می‌کنند برداشت افراد معمولاً این است که اخبار منفی مانند اخبار فجایع و بلایای طبیعی و کشتارها نسبت به اخبار مثبت معمول روزانه به شکلی غیرمنتظره‌تر رخ می‌دهند و تأثیرگذارتر و مسحورکننده‌ترند. بنابراین دوری کردن آن‌ها از کار مشکل‌تری است.

 از طرف دیگر ممکن است شما اخبار منفی را به‌عنوان نشانه‌هایی هشداردهنده درباره یک روند بزرگ‌تر منفی که در حال رخ دادن تفسیر کنید. چنین برداشت ذهنی ممکن است یک مکانیسم روانی برای بقا (survival mechanism) باشد که به شما برای دور ماندن از خطر کمک می‌کند.

 بالاخره اینکه گاهی اخبار منفی باعث می‌شوند که ما با مقایسه وضعیت خودمان با وضعیت افرادی که دچار مصیبت بدتری شده‌اند، احساس بهتری نسبت به وضعیت فعلی خودمان پیدا کنیم. این پدیده را اصطلاحاً «مقایسه اجتماعی روبه پایین» (downward social comparison) می‌نامند. هنگامی‌که درباره اخبار درباره بلایای طبیعی و افراد آسیب‌دیده درنتیجه آن را می‌شنوید، ممکن است از اینکه در وضعیتی مانند وضعیت این افراد نیستید، شکرگزار شوید. یا اینکه هنگامی‌که اخبار مربوط به یک جنایت را می‌شنوید، ممکن است از این لحاظ که خودتان قربانی آن نشده‌اید، احساس ایمنی بیشتری کنید.

آثار منفی اخبار منفی بیش‌ازحد

اما این جذب به سوی اخبار منفی می‌تواند به پیامدهای منفی روانی مانند اضطراب، افسردگی و استرس بینجامد. همچنین در درازمدت ممکن است احساس خوش‌بینی و اینکه می‌تواند دنیا را به‌جای بهتری بدل کرد، از دست بدهید.

گاهی به این آثار منفی را قرارگیری بیش‌ازحد در معرض اخبار منفی و بد را با اصطلاح «اختلال استرس ناشی از تیترهای خبری» (headline stress disorder) هم اشاره می‌کنند.

چه کار باید کرد

برای پیشگیری از این‌چنین پیامدهایی این توصیه‌ها در نظر داشته باشید:

- محدودیت‌هایی برای مصرف اخبار روزانه خود قائل شوید. درباره اینکه در روز چقدر وقت صرف خواندن یا تماشای اخبار کنید، تصمیم بگیرید.

- منابع خبری خود را با دقت انتخاب کنید. از منابعی که فقط بر اخبار منفی تمرکز دارند، پرهیز کنید.

- جنبه‌های مثبت را هم در نظر بگیرید. تلاش کنید اخبار مثبتی را هم برای تعادل بخشیدن به اخبار منفی پیدا کنید.

- مدتی دنبال کردن اخبار را کنار بگذارید. اگر احساس کردید دچار اضطراب شده‌اید، برای چند ساعت یا چند روز خود را از اخبار دور نگهدارید.

- به فعالیت‌هایی بپردازید که باعث شادی شما می‌شود. وقت خود را با عزیزانتان بگذرانید، کارهایی انجام دهید که از آن لذت می‌برید و به سلامت جسمی و روانی خود بپردازید.