همشهری آنلاین - مریم سرخوش: در غرب تهران، حوالی چیتگر و بلوار کوهک، قرار است توانمندی درمان سرطان با پیشرفته‌ترین تجهیزات و کادر پزشکی ایران رخ‌نمایی کند. انتهای کوچه نسیم هشتم، نخستین مرکز پیشرفته جامع درمان سرطان احداث شده و پیشرفته‌ترین تجهیزات و کادر پزشکی را در دل خود جای داده است؛ تجهیزاتی که به‌گفته پیام آزاده، رئیس مرکز جامع سرطان برکت با دانش خود دانشمندان ایرانی برپا شده و حتی شرکت‌های سازنده این دستگاه‌ها را به تعجب واداشته است. این در حالی است که تا پیش از آغاز به‌کار این مرکز با تجهیزاتی که جمع‌شدن همه آنها در یک‌جا قابل باور نیست، بیماران مجبور بودند برای برخی درمان‌ها یا تشخیص تومورها به کشورهای همسایه و اروپایی سفر کنند اما حالا مرکز جامع سرطان برکت چند ماهی است که رسالت خود را در این حوزه آغاز کرده؛ خدمت‌رسانی به همه مردم ایران به‌ویژه محرومان مبتلا به سرطان که قرار است از طریق نظام ارجاع تحت درمان قرار بگیرند. حالا با وجود تجهیزات پیشرفته این مرکز، دیگر هیچ بیمار سرطانی برای درمان نیاز به خارج شدن از کشور ندارد و به تأکید مسئولان این مرکز هیچ تومور سرطانی هم در کشور وجود ندارد که غیرقابل درمان باشد.
۲ ظرفیت ویژه نخستین مرکز جامع سرطان
مرکز جامع درمان سرطان برکت با سرمایه‌گذاری ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) اسفند سال گذشته با حضور سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور افتتاح شد و تنها مرکزی است که با آخرین تکنولوژی روز دنیا ساخته شده است. این مرکز نه‌تنها می‌تواند نجات‌بخش بیماران به‌ویژه اقشار آسیب‌پذیر باشد بلکه در تحقیق و پژوهش حوزه سرطانی هم به عنوان دومین معضل سلامت کشور پس از بیماری‌های قلبی نقش مهمی ایفا کند.
این مجموعه از پیشرفته‌ترین تجهیزات در حوزه درمانی و شناسایی سرطان برخوردار است و انواع دستگاه‌های پیشرفته شتاب‌دهنده خطی، دستگاه سایبرنایف، دستگاه توموتراپی و دستگاه سی‌تی سیموالتور در کنار بخش‌های تخصصی شامل تصویربرداری، شیمی درمانی، رادیوتراپی، اتاق عمل، آندوسکوپی، کولونوسکوپی، درمانگاه‌های تخصصی و فوق‌تخصصی، ژنتیک، آزمایشگاه و داروخانه وجود دارد. این در حالی است که تاکنون چنین مرکزی برای ارائه خدمات تخصصی در کشور وجود نداشته و با توجه به اینکه سرطان در حال حاضر به یک سونامی تبدیل شده و از رشد بالایی برخوردار است ضرورت داشت که چنین مرکز درمانی‌ای در کشور برای ارائه خدمات باکیفیت به مردم احداث شود. حالا دسترسی بیماران به این ظرفیت درمانی باعث شده که سفر بیماران به کشورهای همسایه یا اروپایی ضرورتی نداشته باشد و علاوه بر این نه‌تنها بیماران ایرانی به کلیه خدمات درمانی پیشرفته و تخصصی دسترسی دارند که در آینده‌ای نزدیک به یک مرکز درمانی اثرگذار در منطقه برای مراجعه بیماران کشورهای همسایه و همجوار هم بدل خواهد شد.
کسی صندلی ندارد
هنوز آمار بیماران قابل توجه نیست و بخش‌های مختلف بیمارستان در حال تکمیل شدن است، اما نکته جالب بهره‌مندی از تکنولوژی و هوشمندسازی خدمات است که بیماران با سرعت بیشتری روند کاری خود را طی کنند. استفاده از هوش مصنوعی در ارائه خدمات این مرکز به امری کاملا عادی بدل شده و این نکته را پیام آزاده، رئیس مرکز جامع سرطان برکت هم تأیید می‌کند.
او در بازدید اخیر خبرنگاران از این مرکز توضیحات جالبی از ظرفیت‌های ویژه آن می‌دهد و می‌گوید: «در این مرکز همه امکانات و خدمات به‌صورت هوشمند و از سوی خود بیماران انجام می‌شود. اپلیکیشن مجموعه امکانات رفاهی مرکز، قابلیت نصب روی گوشی بیماران را دارد. علاوه بر این با وجود نصب چندین دستگاه هوشمند، کلیه خدمات از نوبت‌دهی تا پذیرش به‌صورت تمام‌الکترونیک انجام می‌شود و بیماران می‌توانند به امکاناتی ازجمله سامانه تغذیه، اینترنت رایگان، سیستم نوبت‌دهی و... دسترسی داشته باشند. همچنین از طریق این دستگاه و میکروفونی که روی آن تعبیه شده، می‌توانند با مددکار خود صحبت کنند. این دستگاه، روباتیک و زیرساخت آن، کاملاً هوشمند است و چنانچه بیمار در ثبت خدمات با مشکل مواجه شود، همکاران ما به آنها کمک می‌کنند.»
به‌گفته این پزشک، یکی از بارزترین ویژگی‌های این مرکز هم رصد و پایش بیماران تا پایان عمر حتی بدون مراجعه است که این فرایند پس از درمان و بهبودی برای ادامه روند سلامت توسط مشاوران مرکز انجام خواهد شد و بیماران به‌صورت غیرحضوری مورد سنجش قرار خواهند گرفت: «این همکاران ما «رهیاب‌های درمان» نام دارند و از سرگردانی و نگرانی بیماران پیشگیری می‌کنند. تأکید ما این است که در مرکز جامع سرطان برکت علاوه بر اینکه از روش سنتی به روش هوشمند عبور کنیم، تکریم بیشتر بیماران را هم حفظ کرده باشیم. بر این اساس فعالیت رهیاب‌ها به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که آنها تمام‌وقت به‌صورت ایستاده در خدمت مراجعان عزیز هستند. تفکر ما این است که بیمار نداریم و همه آنها مهمانان ما هستند، به همین دلیل هیچ‌کسی در این مرکز صندلی ندارد و مهمانان خود را ایستاده تکریم می‌کنیم.»
انتقال دارو با پمپ‌های هوشمند
روش مراجعه به مرکز جامع سرطان برکت، شخصی نیست و بیماران الزاما از طریق سیستم ارجاع پذیرش می‌شوند. آنها یک‌بار به‌صورت آنلاین، آفلاین یا حضوری، اطلاعات خود را در سیستم ثبت می‌کنند و دیگر نیاز به ثبت مجدد اطلاعات ندارند. به‌گفته رئیس مرکز جامع سرطان برکت «اطلاعات کلیه بیماران در مراجعات بعدی، با دستور پزشکی رایانه‌ای در دسترس است و حتی در زمان ارائه خدمات هم نام بیمار، پزشک و پرستار به‌صورت رایانه‌ای ثبت می‌شود.» در بخش شیمی‌درمانی سرپایی اما اتفاق دیگری هم رخ داده است اینکه هیچ‌کس نسخه، دارو و موارد دیگر را نمی‌بیند، چون تمام بخش‌های این مرکز به سیستم پی‌تی‌اس (Pneumatic Transporting System) مجهز هستند. یعنی دارو در محلی دیگر تهیه می‌شود و به وسیله سیستم پی‌تی‌اس و از طریق پمپ‌های هوشمند حاوی هوا به بخش‌های مختلف منتقل می‌شود.
آزاده در این‌باره هم توضیح می‌دهد: «با توجه به اینکه سیستم جابه‌جایی دارو هوشمند است، دیگر خیلی نیاز به فعالیت پرستار نیست ولی یک پرستار و یک سوپروایزر در هر بخش حضور دارند که شرایط را پایش می‌کنند که اگر بیماری مشکل یا درخواستی داشته باشد، به او کمک کنند. روال کار به این صورت است که دارو به‌صورت بسته‌بندی تهیه شده، داخل سیستم پی‌تی‌اس قرار داده شده و به بخش منتقل می‌شود. بعد، پرستار وارد بخش می‌شود و فقط از بیمار رگ می‌گیرد و بیمار وصل می‌شود به پمپ‌های هوشمند. در این بخش، بیماران با پمپ‌های هوشمندی شیمی‌درمانی می‌شوند که دقت کار شیمی‌درمانی را به میزان زیادی بالا می‌برند.»
درمان سرطان در ۳ جلسه
یکی از پیشرفته‌ترین بخش‌های این مرکز، رادیوتراپی آن است که با تجهیزات پیشرفته، دقت درمان را افزایش می‌دهد. بخش‌های ژنتیک، آزمایشگاه و تصویربرداری هم با امکانات مجهز، کم از بخش رادیوتراپی ندارند. تنها در بخش تصویربرداری یک دستگاه ام‌آرآی تعبیه شده که با هوش مصنوعی کار می‌کند و می‌تواند تمام سرطان‌های بدن را شبیه‌سازی کند. آزاده در این‌باره هم عنوان می‌کند: «به جرأت می‌گویم بخش رادیوتراپی ما در منطقه، بی‌نظیر است. در کشورهای اروپایی که من بازدید کرده‌ام، این میزان یکپارچگی که انواع دستگاه‌های رادیوتراپی و شتاب‌دهنده‌ها در کنار هم تدارک دیده شده باشد، وجود ندارد.»
آزاده البته درباره ظرفیت‌های ویژه بخش رادیوتراپی به «بِراکی‌تراپی» یا «پرتودرمانی داخلی» اشاره می‌کند و می‌گوید: «ما یک تله‌تراپی داریم که اشعه از بیرون به بدن بیمار تابانده می‌شود و در مقابل، یک براکی‌تراپی داریم که اشعه از داخل به عضو سرطانی تابانده می‌شود مثل سرطان مری و سرطان‌های حوزه بانوان. در روش براکی‌تراپی، ما از هر حفره‌ای می‌توانیم استفاده کنیم و آن اشعه را به عضو سرطانی بتابانیم. این روش، در مورد انواع سرطان‌هایی که ما نمی‌خواهیم از خارج درمان کنیم که مبادا آسیب به ارگان‌های دیگر بخورد، کاربرد دارد. خوب است بدانید در روش براکی‌تراپی، درمان بیمار حداکثر ظرف ۲۰ دقیقه انجام می‌شود و بعد از ریکاوری، همان روز ترخیص می‌شود. یعنی با این روش، بسیاری از سرطان‌ها با یک یا حداکثر ۳ جلسه تقریباً به‌صورت سرپایی درمان می‌شوند.»
او به یک ویژگی مهم براکی‌تراپی هم اشاره و عنوان می‌کند: «در این روش زمانی که بیمار از مرکز خارج می‌شود، دیگر ماده رادیواکتیو در بدنش نیست و این فرق براکی‌تراپی با رادیوداروهاست. در رادیودارو وقتی تزریق صورت می‌گیرد، تا چند روز امکان وجود اشعه در بدن بیمار هست اما در براکی‌تراپی اثری از ماده رادیواکتیو در بدن بیمار باقی نمی‌ماند.»
شاهکار دانشمندان ایرانی در نصب تجهیزات
رئیس مرکز جامع سرطان برکت همچنین از نصب جدیدترین تکنولوژی درمان و تشخیص سرطان در این مرکز خبر می‌دهد و می‌گوید: «دستگاه سایبرنایف ازجمله این تکنولوژی‌هاست که با هزینه حدود ۶ میلیون یورو خریداری و توسط دانشمندان ایرانی در این مرکز نصب شده است. با استفاده از این دستگاه، بسیاری از تومورهای سرطانی که در نقاطی از بدن قرار دارند که برای جراحان قابل دسترس نیست یا در نقاط حساسی مثل مغز، نخاع، ریه و... قرار دارند، قابلیت بهبود و درمان پیدا کرده‌اند. سایبرنایف با استفاده از بازوی روباتیک، پرتوهای چندگانه با دز بالا را از زوایای مختلف انتقال می‌دهد.»
آزاده ادامه می‌دهد: «این دستگاه هم تختش روبات است و هم شتاب‌دهنده است، ۱۹۰ درجه هم قابلیت چرخش دارد. دور بیمار می‌چرخد و می‌تواند از هزار نقطه به تومور اشعه بدهد طوری که حتی سلول کناری آن هم آسیب نبیند. این دستگاه طوری طراحی شده که اگر بیمار دارد تنفس می‌کند، این دستگاه هم با آن تنفس می‌کند.» او با بیان اینکه دانشمندان ایرانی در تجهیز این مرکز فوق‌العاده عمل کرده‌اند، عنوان می‌کند: «با اینکه این دستگاه‌ها دارای تکنولوژی‌های بسیار پیشرفته‌ای هستند و آنها را خریداری کرده‌ایم، اما نصب و راه‌اندازی آنها به‌صورت کامل از سوی دانشمندان ایرانی انجام شده است. شرکت‌های سازنده باور نمی‌کنند که دانشمندان ایرانی این دستگاه‌ها را نصب و تنظیم کرده‌اند. ما این دستگاه‌ها را در جعبه تحویل گرفتیم و خودمان تمام کارهای نصب و راه‌اندازی آن را انجام می‌دهیم، درحالی‌که در کشورهای اروپایی از شرکت سازنده آن که آمریکایی است، برای نصب و دوزیمتری (اندازه‌گیری و دقت‌سنجی پرتوها) آن می‌آیند. اما خوب است بدانید در این مرکز، حتی دوزیمتری این دستگاه را هم جوانان دانشمند خودمان دارند انجام می‌دهند.»
این مسئول با بیان اینکه تا قبل از شروع به‌کار این دستگاه در مرکز جامع سرطان، بیماران ناچار بودند به کشورهایی مثل ترکیه، مالزی و سنگاپور بروند، هم می‌گوید: «آنها میلیاردها تومان برای درمان سرطان خرج می‌کردند ولی ازآنجا که رسالت این مرکز، خدمت‌رسانی به همه مردم ایران به‌ویژه محرومان است، این دستگاه خریداری و در این مرکز به‌کار گرفته شد. حالا با وجود این مرکز مجهز و به‌خصوص با وجود این دستگاه‌های پیشرفته، دیگر هیچ بیمار سرطانی‌ای برای مراحل تشخیص و درمان سرطان، نیاز به خارج شدن از کشور ندارد.»
نظر شما