آنها چیزهایی را درک کرده بودند که برای ماندن در قدرت ضروری و حتمی بود. آنها ایمان پیدا کرده بودند که مردم با هیچ کس عقد اخوت نبسته اند. عین همین جمله، بارها در بیان بسیاری از چهره‌های سرشناس اصلاح طلبی نمایان بود.
آنها حالا هرکدام یک سیاستمدار پخته و با تجربه بودند که حرف‌های خوبی می‌زدند. حرف‌ها و توصیه‌هایی که برای حفظ قدرت ضروری بود. آنها می‌گفتند مردم به جای منازعات سیاسی،کار می‌خواهند و این خواسته مهمی است که باید به آن توجه کرد و این گونه است که می‌توان در قدرت ماند.
آن روزها اصلاح‌طلبان با پختگی تمام حرف می‌زدند. اما آنها خیلی دیر دانسته بودند چیزهایی را که باید در زمان زمامداری امور می‌دانستند. آنها قبل از آن که پخته شده باشند، سوخته بودند و حرف‌هایشان دیگر خریداری نداشت. آنها زمانی به پختگی رسیدند که سوخته بودند.
سنگرهای قدرت توسط اصولگرایان فتح شده بود و اصلاح‌طلبان از ضرورت‌هایی می‌گفتند که خودشان شاید هیچ گاه به آنها توجه نکرده بودند. افسوس، فقط برای آنها ماند و نیز چند جمله قصار مثل این که: مردم با هیچ کس عقد اخوت نبسته‌اند...
چرخ گردون سیاست گردید و روزگار ورق را به گونه‌ای دیگر برگرداند. حالا اصولگرایان بر سریر قدرت نشسته‌اند و اصولگرایان از همان روزهایی که توانستند دوباره بر سریر قدرت تکیه زنند، امیدهای بسیاری داشتند مبنی بر این که جریانی با ویژگی‌های جریان آنها، حتی وقتی در هرم قدرت در بالاترین نقطه‌ها هم قرار گیرد، یک موضوع مهم - و البته بدیهی آن روزها - را هرگز فراموش نخواهند کرد و آن توجه به کارآمدی و استفاده از تمام نیروهای کارآمدی است که هم اصولگرا هستند و هم کاردان و متخصص و توانمند.
به راستی که شرایط فرق می‌کند وقتی پای قدرت در میان باشد و عجیب است که خیلی زود ممکن است حرف‌های دیروزی به فراموشی سپرده شود. حالا اصولگرایان امور را در دست دارند و هنوز هم همان حرف‌ها را تکرار می‌کنند. اما امروز با آن روزها کمی متفاوت است. امروز روزگار دیگری است.
بدیهی است کارآمدی یک مقوله چند وجهی است که ضرورت امروز جامعه اسلامی ایران است. معمولاَ کارآمدی را به درجه و مقداری که یک اقدام یا فعالیت به هدف پیش‌بینی شده نایل می‌شود و یا «نسبت ستاده‌ها به نهاده‌ها» تعریف کرده‌اند. نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در دهه چهارم عمر با برکت خود در پی اثبات کارآمدی و قدرت اسلام در اداره جامعه است.
در این مسیر اصولگرایانی هم بر سرکار هستند که امیدهای بسیاری برای تحقق موضوع کارآمدی، آن هم با توجه به ایده‌های حاکم بر اندیشه‌های خود داشته و دارند.نوعاَ اعتقاد بر این است که فهم نظام‌های سیاسی از کارآمدی، مبتنی بر درک مشترک نخبگان و کارشناسان از مفاهیم بنیادین و اصولی، خدمت به مردم و توافق بر واقعیات برای اداره جامعه است.
در برابر موضوع کارآمدی مسائل دیگر آنقدر کم اهمیت هستند که رهبر فرزانه انقلاب اسلامی دو- سه سال پیش با دعوت از نخبگان سیاسی کشور از جناحین مختلف به منظور توسعه فهم مشترک نخبگان ضمن تبیین اصولگرایی و شاخص‌ترین مولفه‌های آن فرمودند: «اصولگرایی متعلق به همه کسانی است که به مبانی انقلاب معتقد و پایبندند و آنها را دوست می‌دارند؛ حالا اسمشان هر چه باشد.»
این روزها نیز اصولگرایان به عنوان اصلی‌ترین جریان سیاسی در کشور کارآمدی و پاسخگویی را روی میز کار خود قرار داده‌اند. جریان اصولگرایی با تاکید بر دو مقوله عدالت و پیشرفت توامان در‌صددند مطالبات عمومی را به حمایت‌های مردمی تبدیل نمایند. فهم اصولگرایان از کارآمدی خدمت‌رسانی واقعی به مردم است که با پیشرفت کشور توام باشد. این‌ها از اظهارات مقامات اصولگرا بر‌می‌آید و آنها حداقل در یک موضوع پیشگام‌تر از اصلاح‌طلبان آن دوره هستند.
آنها که مردم انتظار کار و کارآمدی از مجریان دارند و برای این خاطر، هیچ بهانه دیگری را نمی‌‌پذیرند. البته در آغازین روزهای اوج‌گیری قدرت اصولگرایان، این موضوع از اهمیت ویژه‌تری برخوردار بود.اصولگرایان در چند سال گذشته ضمن ترمیم گفتمان انقلاب اسلامی با تاکید بر رشد هماهنگ ساخت‌های مختلف نظام سیاسی متناسب با ظرفیت‌های بومی در‌صددند پاسخی مناسب و در‌خور ملت ایران به پرسش کارآمدی دهند . اما واقعاَ در عرصه عمل نیز چنین اتفاق می‌افتد؟
مردم در انتظار کارنامه قابل قبول
دکتر غلامرضا مصباحی مقدم، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر ضرورت بهبود کارآمدی در جریان اصولگرایی و این که اصولگرایان بتوانند در نهایت کارنامه قابل قبولی را از خود ارائه دهند، می‌گوید: به نظر می‌رسد در برابر موفقیت‌هایی که اصولگرایان در عرصه قدرت داشته‌اند، ناکامی‌هایی نیز وجود دارد و امیدواریم که نهایتاَ بتوانیم کارنامه قابل قبولی را ارائه کنیم.
وی در بیان مصداقی‌تر، به دولت به عنوان نماینده‌ای از اصولگرایی در عرصه قدرت اشاره می‌کند و می‌گوید: مردم از اصولگرایان انتظار کارآمدی دارند و امیدوارند که دولتی هم که از این جریان بر می‌آید بتواند کارآمدی را به اثبات برساند.رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه می‌دهد: در آغاز کار و در زمان برگزاری انتخابات‌ها ، معمولاَ اولویت به مقبولیت کاندیدا داده می‌شود و این مسئله برای شروع کار دولت خوب است. اما پس از آن و در زمانی که دولت برنامه خود را شروع می‌کند و فعالیت‌هایش آغاز می‌شود، توقع همه مردم، کارآمدی است. امروز هم همین مسئله، دغدغه اصلی است.
وی می‌افزاید: در دوره‌ای هم که اصولگرایان به پیروزی رسیده‌اند، انتظار مردم این است که این جریان بتواند کارآمدی خود را به اثبات برساند. اگر امروز ما بتوانیم این مهم را تحقق ببخشیم، می‌توانیم اعتماد مردم را برای سالیان سال داشته باشیم. اما اگر مجریان و قانونگذاران، به عنوان نمایندگان طیف اصولگرایی، نتوانند کارآمد باشند، آن وقت ممکن است شرایط به گونه‌ای دیگر رقم بخورد.
عضو جامعه روحانیت مبارز تهران سپس به بررسی بخشی از عملکرد دولت اصولگرا می‌پردازد و می‌گوید: دولت نهم، خود را دولت پرکاری نشان داده است و در شناسایی مشکلات مردم در مناطق متعدد، هم موفقیت‌هایی داشته است. از این جهت می‌توان موفقیت‌هایی را برای این دولت رقم زد.
وی در بخش دیگری از سخنانش به برخی ناکامی‌های دولت هم اشاره می‌کند و می‌گوید: اما در بخش‌هایی دیگر، ضعف‌هایی که دولت داشت باعث شد تا آن اقدامات خوب هم تحت تاثیر قرار گیرد و این ضعف‌ها باعث ایجاد مشکلاتی شد.
مصباحی مقدم تاکید می‌کند: تزریق نقدینگی بیش از ظرفیت جامعه در بودجه 1385 و نیز در متمم‌های بودجه آثارش را در سال 1386 بر اقتصاد کشور بر جای گذاشت و باعث ایجاد مشکلاتی برای مردم شد. در واقع بخش زیادی از تورمی که مردم در سال 1386 با آن روبرو بودند و همین مسئله کارآمدی اصولگرایان را خدشه‌دار می‌کرد، به اتفاقات مربوط به سال قبل از آن مربوط می‌شد که به یکباره باعث افزایش نقدینگی در جامعه شد.
عضو جامعه روحانیت مبارز تهران همچنین بر ضرورت توجه بیش از پیش اصولگرایان به موضوع کارآمدی تاکید کرد و افزود: اصولگرایان همواره در مبانی نظری خود روی موضوعاتی همچون مقبولیت و کارآمدی تاکید داشته و دارند و در عرصه عملی نیز ضرورت دارد تا همین شاخص ها را عملیاتی کنند. اگر توجهی به عملیاتی کردن این مقولات نکنیم، آسیب های زیادی متوجه ما خواهد شد.
قربانی‌ای به نام کارآمدی!
نادر قاضی‌پور، یکی از نمایندگان اصولگرای مجلس معتقد است امروز در میان جریانات سیاسی اصولگرا توجه چندانی به موضوع کارآمدی نمی‌شود و مخصوصاَ انتظاری که از یک دولت اصولگرا در این‌باره وجود دارد، برآورده نشده است.
نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی با بیان این که مردم امید زیادی به اصولگرایان دارند و امیدوارند در دوره آنها کارآمدی افزایش یافته و دوره بی‌توجهی به مردم تمام شود. اما متاسفانه در مواردی، شاهد برخوردها و نوع عملکردی‌هایی هستیم که حتی برای خودمان نیز عجیب است.
وی سپس به ذکر چند مثال در این باره می‌پردازد و می‌گوید: وقتی یک شبه در بزرگترین صنعت کشور یعنی خودروسازی اتفاقاتی می‌افتد که همه را غافلگیر می‌کند، خوب معلوم است که کارآمدی اولین قربانی خواهد بود. وی ادامه می‌دهد: علاوه بر این نگاهی به انتصاب‌های انجام شده و انتخاب‌های صورت گرفته درباره وزرا هم نشان می دهد که هیچ استراتژی مبتنی بر کارآمدی در این باره مطرح نبوده است و متاسفانه دولت در این مسیر، به صورت مقطعی عمل کرده است.
وی می‌افزاید: تغییر تعداد زیادی از وزرا در دوران چهار ساله ریاست جمهوری یک شخصیت اصولگرا اصلاَ اتفاق خوشایندی نیست و مطمئنا زمینه را برای بهره برداری سیاسی رقبا فراهم می‌کند.وی همچنین با انتقاد از شرایط اقتصادی کشور، می‌گوید: ما باید ببینیم چه قدر به کارآمدی توجه داشته‌ایم. وقتی اثرات رکود اقتصاد جهانی به اشکال مختلف خود را در اقتصاد ما نشان می‌دهد و برخی مدیران همچنان معتقدند که این رکود، هیچ تاثیری بر اقتصاد ما نداشته است .
حالا اصولگرایان در برابر آزمون سختی قرار گرفته‌اند. یک انتخابات سرنوشت‌ساز در برابر آنهاست و آنها باید بتوانند از این آزمون سربلند بیرون بیایند. حال اولویت اصلی انتخاباتی اصولگرایان در شرایط فعلی که کمتر از دوماه تا انتخابات باقی است، چه می‌تواند و یا باید باشد. به نظر می‌رسد در شرایط فعلی پاسخ به این سؤال که سکان دولت آینده در دست کدام اصولگرا باشد، اولویت اصلی اصولگرایان نیست.
امروز مسئله اصلی و مهم اثبات کارآمدی اصولگرایان است که به قضاوت نهایی مردم می‌انجامد. دورنمای انتخابات ریاست جمهوری دهم و همه انتخابات‌های آتی ، رقابت مثبت حول گفتمان خدمت به مردم و همچنین پیشرفت و عدالت توامان در کشور است. قاضی پور به این مسئله هم اشاره کرده و می‌گوید: نباید تعارف کنیم.
انتخابات یک رقابت سیاسی است و ما باید کارآمدی خود را در این چهار سال، بتوانیم به مردم اثبات کنیم. اگر توانستیم که باز هم در قدرت خواهیم بود. اما شرایط به گونه‌ای است که ما در معنی کردن بسیاری از مفاهیم، دچار مشکل شده‌ایم. در واقع اشتباه می‌اندیشیم.
قاضی‌پور می‌گوید: ما می‌بینیم که دلسوزان اصولگرایی بر کارآمدی تاکید دارند اما یکه تازی‌های برخی، مانع از این می‌شود که مقوله کارآمدی به نحو شایسته‌ای خود را نشان بدهد.
اصولگرایان جبران کنند
پیمان فروزش، عضو دیگر کمیسیون اقتصادی مجلس است که معتقد است دولت اصولگرا نتوانست در برخی حوزه‌ها از جمله حوزه اقتصادی، موفقیت قابل توجهی داشته باشد و باید اصولگرایان تلاش کنند تا در فرصت باقی ماده این مسئله را جبران کنند.
فروزش با بیان این که در بررسی کارآمدی مدیران این دوره باید بر اساس شاخص‌ها حرف بزنیم، می‌گوید: مهم‌ترین شاخص اجرای صحیح قانون‌های ابلاغی است. قانون بودجه و قانون برنامه چهارم توسعه با هدف‌گیری سند چشم‌انداز 20 ساله مهم‌ترین موضوعی است که در این‌باره می‌تواند مد نظر قرار گیرد. لذا وقتی نگاه می‌کنیم به عملکرد اصولگرایان در چگونگی حرکت در مسیر قانون و سند چشم‌انداز 20 ساله، می‌بینیم که در این راه، موفقیت زیادی نصیب آنها نشده و هنوز انتظارات مردم برآورده نشده است.
فروزش با بیان این که در حوزه اقتصادی هنوز اصولگرایان نتوانسته‌اند کارآمدی خود را در سطح کلان به اثبات برسانند، می‌گوید: رشد اقتصادی در این دوره مطابق برنامه توسعه نبود، میزان واردات همچنان در سطح بسیار بالاتری از صادرات است، نرخ تورم و نقدینگی افزایش یافته است، حساب ذخیره ارزی دارای شرایط خاصی است، سیاستگزاری در تعرفه‌ها از قانون و برنامه خاصی تبعیت نمی‌کند و هنوز برنامه‌هایی که برای اصلاح قوانین مورد نیاز از قبیل اصلاح قانون تجارت، بانکداری اسلامی و قانون گمرک و ... انجام نشده است.
اصولگرایان باید برنامه‌هایی در این بخش داشته باشند تا بتوانند خیلی سریع نظر مردم را به سمت خود جلب کنند.در هر حال به نظر می‌رسد اصولگرایان باید در فرصت باقی مانده نهایت تلاش خود را بکار گیرند تا بتوانند کارآمدی خود را به اثبات برسانند. هر چند خود اصولگرایان معتقدند در بخش‌هایی موفقیت‌های خوبی داشته‌اند، اما انتظارات کامل آنها از اداره‌کنندگان کشور به نحو کامل برآورده نشده است.
در همین باره نماینده دیگر مجلس با تاکید بر ضرورت آسیب‌شناسی نقاط ضعف و قوت در جریان اصولگرایی گفت: با اتخاذ این تمهید می‌توان نقاط ضعف احتمالی این جریان را برطرف کرد و در واقع این امر، ضرورت یک کار تشکیلاتی است. ما باید این مسئله را مد نظر قرار دهیم و با شناسایی نقاط ضعف و قوت به بهبود شرایط اصولگرایی کمک کنیم.
علیرضا سلیمی، عضو مجمع نمایندگان روحانی مجلس، با بیان اینکه اگر اصولگرایان آسیبهای خود را نشناسند، به وحدت و استراتژیهای آنان لطمه وارد می‌شود، گفت: این اقدام برای تقویت پایههای دولت و مجلس یک امر ضروری و طبیعی به شمار می‌آید.وی ادامه داد: اگر اصولگرایان با توجه به انتظاراتی که از این جریان وجود دارد، بخواهند در صحنه‌ها موفق باشند باید کارآمدی خود را افزایش دهند.
این نماینده اصولگرای مجلس همچنین با بیان این که آنها باید توانایی حل مشکلات را در خود افزایش داده و از این فرصت به نحو مطلوب استفاده کنند، گفت: تقویت برخی زیرساختها و اتخاذ برخی سیاستهای کوتاه مدت، زیربنایی و بلندمدت، حرکت در چارچوبهای برنامه پنجم توسعه، تاکید بر مطلوب ساختن وضعیت اقتصاد و معیشت، توجه به سیاستهای ابلاغی، اجرای دقیق اصل 44 قانون اساسی، توسعه خدمات کشوری و توجه بر سلامت اداری از جمله مواردی است که در تقویت و افزایش کارآمدی دولت و مجلس موثر است. وی این مسائل را از مصادیق کارآمدی اصولگرایان دانست و ابراز امیدواری کرد تا در نهایت این جریان بتواند، در این عرصه‌ها موفق باشد.
حرکت به سوی تغییر مطلوب
یک نماینده دیگر مجلس نیز در سخنانی با تاکید بر اینکه حرکت جامعه باید برای نیل به پیشرفت باشد، اظهار داشت: مردم انتظارات زیادی دارند و با توجه به اینکه دولت و مجلس در دست اصولگرایان است باید به سمتی حرکت کنیم که وضع مطلوب در جامعه برقرار شود.
سیروس سازدار تاکید کرد: بر همین اساس دولت آینده باید تغییر به سمت مطلوب داشته باشد و کارآمدی آن بیش از گذشته شود تا مردم باز به دولت اصولگرا رای دهند. وی اظهار داشت: همچنین دولت باید در رعایت قانون پیشتاز قرار گیرد و نهادهای قانونی و مجلس باید به قوانین پایبند باشند و احترام بگذارند.
حالا اصولگرایان به روزهای آخر حضور دولتشان در راس قدرت می‌رسند. آیا آنها هم زمانی به پختگی می‌رسند که سوخته‌‌اند یا این که با کارآمدی بیشتر و در زمان مناسب، خواهند توانست بار دیگر رضایت و اعتماد مردم را جلب کنند.
همشهری جمعه
