هرچند سعدی، آنقدر بزرگ هست که نادیده گرفتنش بسیار دشوارتر از عطار مینماید، اما مسئولان فرهنگی، در این کار مهارت کافی دارند؛
بهویژه حالا، در آستانه نمایشگاه بینالمللی کتاب که از آب و برق، تا بستههای فرهنگی و مانورهای اطلاعرسانیاش، همه چیز را زیر سایه گرفته است.
با این حال، نزدیکی عطار به عید، باز هم ظلم به او را بیشتر میکند و نزدیکیاش به سعدی، بخت سعدی را برای دیده شدن، افزون؛ حالا که عطار آمد و رفت و تنها قرائت یک پیام در نیشابور، مسئله بزرگداشت خالق بزرگ اسطوره سیمرغ را رفع و رجوع کرد، شانس سعدی برای رسیدن از فرستادن پیام، به حضور یافتن در جلسهای با چهرهها و حرفهای تکراری و اجرای چند ترانه و سخنرانی و گلباران، بیشتر است.
همان طور که وقتی 2 روز بعدش در 3 اردیبهشت، نوبت به شیخ بهایی میرسد، کار تا سطح برگزاری کنگره بینالمللی بالا میگیرد و احتمالا تا 25 اردیبهشت که نوبت فردوسی است، مسئولان به خوبی گرم شده و شاهنامه، یکهتازی میکند.
با این حال، حیف که تا بحث جدی شود و کار به ابتکار و کارهایی مثل آنچه ترکیه برای مولوی کرد (و برای همیشه داغش به دلمان ماند) برسد، سال تمام شده و دوباره، سال بعد، نقطه سر سطر.
بنابر این، بهتر است از همین حالا، برای سعدی که دومی است، چیزی بیش از اجرای گروه موسیقی «راز و نیاز» به خوانندگی سالار عقیلی انتظار نداشته باشیم.
دستکم سالار عقیلی یکی از بهترینهاست و حتما هم اشعار سعدی را میخوانند و مقام شیخ اجل، گرامی داشته میشود. البته آرامگاهش هم گلباران میشود. پس میتوانیم بگوییم خوشا به حال سعدی.
بیچاره عطار را بگویید که حالا چه حسادتی میکند، زیر خاک!به جز اینها، مرکز سعدیشناسی که از نامش پیداست، کارش شناختن سعدی است _نه شناساندن او_ بیکار نمینشیند.
قرار است روز اول اردیبهشت نشستهای علمی برگزار کند و در یکی از آنها، احمد سمیعی گیلانی ساختار 3 مثنوی منطقالطیر عطار، مثنوی معنوی مولوی و بوستان سعدی را مقایسه کند.
با یک تیر 3 نشان که دست کم عطار هم کمی آرام شود. به جز او، غلامحسین ابراهیمی دینانی، اصغر دادبه، سیروس شمیسا، سعید حمیدیان، علیاشرف صادقی و ابراهیم قیصی هم درباره وجوه گوناگون آثار سعدی سخنرانی خواهند کرد.
تازه، اول اردیبهشت بازدید از آرامگاه سعدی رایگان است، یکی دو کتاب هم منتشر میشود و مسابقه و شب شعر و این چیزها هم که بازارش داغ است. اما در تهران هم شهر کتاب قصد دارد نشست «تصویری جامع از سعدی» را با حضور غلامعلی حداد عادل و غلامحسین ابراهیمی دینانی برگزار کند که البته معلوم است نمیتواند سهشنبه، اول شهریور، روز بزرگداشت سعدی باشد.
چرا؟ به این علت ساده که انسان در یک زمان نمیتواند در 2 مکان مختلف باشد. بنابراین، این نشست ساعت 17 روز چهارشنبه دوم اردیبهشت در مرکز فرهنگی شهر کتاب (خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر) برگزار خواهد شد.
شهر کتاب به جز این برنامه، قصد دارد بعد از اینکه درسگفتارهای مولانا و فردوسی را تمام کرد، از همان روز، درسگفتارهای سعدی را شروع کند که بیش از 50 جلسه خواهد بود و در روزهای چهارشنبه هر هفته برگزار میشود.
یک برگ از هزاران
کوروش کمالی سروستانی، مدیر مرکز سعدیشناسی به فارس میگوید: تدوین دانشنامه تخصصی پیرامون شاعران و نویسندگان بزرگ جهان در دنیای غرب سالهاست که در جهت شناختن و شناساندن شخصیت، تاریخ و آثار شاعران و نویسندگان بزرگ در حال تدوین است و شاعران بزرگی چون شکسپیر، گوته، دانته، شیلر، هومر و... دارای دانشنامه و فرهنگهای گوناگونی با رویکردهای مختلف تاریخی، فرهنگی، جغرافیایی، زبانشناسی، هنری، هرمنوتیک و تطبیقی هستند.
تنها یک پژوهش مختصر در سایتهای اینترنتی مربوط به این بزرگان ما را با فهرست منابع متعدد روبهرو میکند، اما در مورد شاعران بزرگ زبان فارسی اگرچه پژوهشهای ارجمند تکنگاری، تطبیقی و نقادانه تدوین و چاپ و منتشر شده است، اما تاکنون هیچیک از شاعران دارای دانشنامه مستقل و تخصصی نیستند.