مردانی که از فرزند آوری گریزانند

همشهری آنلاین؛ گروه خانواده: مهدیه روانخواه کارشناس ارشد مطالعات خانواده در یادداشتی نوشت:
«این روزها بسیار می شنویم که زنان علاقه مند به داشتن فرزند یا فرزندان هستند، اما مردان از این مساله پرهیز می کنند! اگرچه به باورهای عرفی، مخالفین داشتن فرزندان بیشتر معمولا زنان تلقی می شوند، چرا که مشکلات و سختی های جسمانی فرزندان متعدد گریبان گیر آنان است، اما بنظر می آید جامعه ایران در حال تجربه فضای جدیدی از نگاه به فرزند است و این مخالفت با تعدد فرزندان در میان طبقه متوسط شهری بیشتر از سوی مردان صورت می گیرد. 
اگر به تعریف از طبقه متوسط بوردیو بازگردیم، طبقه ای که همواره در انتظار آرزوها زیست می کند، زندگی وی وابسته به گرفتن وام از بانکها است و در مساله مالی و تامین رفاه، چشم به طبقه مرفه دارد، می تواند تاحدی دلیل عقبگرد مردان از داشتن فرزند را روشن کند. وضعیت تامین مسکن با قیمتهایی سرسام آور در شهرها نخستین مانع جدی برای فرزندآوری محسوب می شود. مردان در سن جوانی معمولا درآمدهای محیرالعقولی ندارند که در انتهای سال، بتوانند به راحتی افزایش قیمت رهن و اجاره را بپذیرند و از سویی بسیاری از صاحب خانه ها به خانواده های دارای بیش از دو فرزند به راحتی خانه اجاره نمی دهند. اگرچه این نگاه منفی به خانواده های پر جمعیت، جدید نیست، اما در روزگار فعلی تبدیل به غالب نظر صابخانه ها شده است. اگر نگاهی به آگهی های اجازه مسکن بیندازیم، در بسیاری از موارد با «اجاره به مجرد» برای واحدهای با متراژ بالا می شویم که در واقع نوعی طمع ورزی را نشان می دهد که بدون هیچ مانع قانونی در حال همه گیر شدن است. در کنار این مساله، تامین هزینه های نوزادان از جمله شیرخشک و پوشک نیز مزید بر علت است تا مردان جوان، به دلیل مسایل مالی، از فرزندآوری چشم بپوشند.
از سویی، فرزند داشتن بالاخص در دوران کودکی، ملزوماتی برای والدین به همراه دارد که بخشی از آن، شامل کاستن از آسودگی زندگی معمولی مانند ساعات خواب و تفریحات فردی است. این موارد معمولا در مردان حساس تر از زنان است و نسبت به آن واکنش های شدیدتری دارند. درحالیکه زنان بنا به نوع فیزیولوژیکی و وابستگی عاطفی به همسر پس از ازدواج، در این موارد انعطاف بیشتری به خرج می دهند. حس اینکه پس از آمدن فرزند، تا مدتها، خواب شب بهم خواهد خورد و تفریحاتی چون مسافرتهای بدون برنامه یا مجردی، به دلیل نیاز به حضور پدر در کنار مادر برای رسیدگی به فرزند، کنار گذاشته می شود، در دنیای فردگرای امروز که معیار هر امری، سنجش میزان کاهش یا افزایش لذت فردی است، مردان را با ترس از فرزند مواجه می سازد. بالاخص آنکه متاسفانه، در جامعه ایران، افراد عادت به بازگو کردن ناخوشی ها در هر فضایی بالاخص محل کار دارند ولی از گفتن خاطرات خوش و لذت پدر شدن، خبری نیست. 
اما آنچه که به نظر می رسد علاوه بر این موارد، منجر به رویکرد منفی در میان مردان شده، انتظارات ذهنی افراد در مقایسه با طبقه مرفه است. بسیاری از مردان از خود و زندگی آینده توقعاتی دارند که مطابق آنچه می توانند فراهم آورند، نیست، بلکه مطابق با آرزوهایی شکل گرفته که در رسانه ها می بینند و طلب می کنند. وقتی پیرامون داشتن فرزند با افراد در سطح عمومی جامعه صحبت می کنیم، بیش از هر مساله ای بر این نکته تاکید می کنند که ما نمی توانیم آینده فرزند را تامین کنیم، داشتن اتاق اختصاصی، رفتن به مهد کودک خاص، مدارس غیرانتفاعی مشخص، لوازم مورد نیازی چون لپ تاپ و ... جزو حداقلهایی است که مد نظر آنان است و اگر بپرسید چرا فرزند نیاز به چنین چیزهایی دارد، نمونه های فراوانی را از صفحات مجازی مثال می زنند که فرزندانشان را در چنین شرایطی بزرگ می کنند. حتی هزینه هایی چون آتلیه رفتن در دوران بارداری، خرید سیسمونی های گران قیمت، جشن اعلام جنسیت، جشن های ماهگرد در سال اول تولد و ... جزو مواردی است که افراد آن را مسایل مورد نیاز برای داشتن فرزند می دانند، در حالیکه در گذشته چنین هزینه هایی جزو فرهنگ عرفی ایران نبوده و محصول نامیمون وارداتی غرب محسوب می شوند. 
ترسیم آینده ای غیرقابل دسترس ولی لازم بصورت ذهنی و سنجش وضعیت فعلی با آنچه نمی تواند بدست آید، منجر به وضعیتی می شود که مردان را از داشتن فرزند باز می دارد. اگرچه مشکلات جامعه حقیقی را نمی توان نادیده گرفت، اما کاهش نرخ فرزندآوری در میان مردان عمدتا به دلیل کاهش تعهد به خانه و انتظارات ذهنی غیرواقعی بوده که برای حل آن باید درمانهای فرهنگی را در پیش گرفت.»