شمارش معکوس کاهش ذخایر داروهای تالاسمی | اضطراب کمبود دارو به جان بیماران افتاد | چرا داروهای تولید داخل جوابگو نیست؟ 

همشهری آنلاین – مریم سرخوش: ایران در کمربند تالاسمی دنیا قرار دارد، با جمعیتی حدود ۲۳ هزار مبتلای تالاسمی ماژور و نیازمند درمان مادام‌العمر. همچنین تخمین زده می‌شود شمار مبتلایان به تالاسمی مینور هم در کشور رقمی حدود ۵ تا ۸ میلیون نفر باشد. به همین دلیل دسترسی به داروهایی که بتواند درد این بیماران را کاهش دهد، اهمیت زیادی دارد. این در حالی است که یکی از مهم‌ترین شرکت‌های تولیدکننده داروی بیماران تالاسمی در سوئیس مدت‌هاست که به بهانه تحریم‌، سنگ‌اندازی‌های زیادی برای رساندن دارو به دست بیماران ایرانی دارد و سیاست‌های آنها منجر به از دست رفتن جان بیش از ۷۵۰ بیمار تالاسمی به دلیل نداشتن دارو شده است. حالا هم زمزمه‌های پایان ذخایر دارویی این بیماران طی دو، سه ماه شنیده می‌شود که رنج آنها را دو چندان کرده است.

رئیس انجمن تالاسمی ایران با هشدار نسبت به این کمبودهای دارویی به همشهری آنلاین گفت: موضوع اصلی این است که سازمان غذا و دارو و دولت پذیرفته‌اند، واردات دارو در کنار داروهای تولید داخل هم انجام شود. اما مشکل اینجاست که در انتقال ارز مشکلاتی وجود دارد و تا همین حالا به دلیل تحریم سیستم‌ بانکی ۴ مرتبه انتقال ارز ناموفق بوده و شرکت‌های دارویی به دلیل تحریم‌ها موفق به خرید داروهای ما نشده‌اند.

یونس عرب با بیان این که اگر این روال پیش برود تا بهمن‌ماه موجودی داروی بیماری‌های تالاسمی در کشور به پایان خواهد رسید، افزود: در این باره باید فکر اساسی شود و امیدواریم که بحث خرید دارو از سوی سازمان غذا و دارو به صورت جدی‌تر پیگیری شود.

چرا داروهای تولید داخل جوابگو نیست؟

عرب در پاسخ به این سؤال که آیا نمی‌توان با داروهای تولید داخل، این کمبودها را مدیریت کرد، گفت: درباره داروهای تولید داخل دو مساله مطرح است، کیفیت و کمیت داروها. درباره کیفیت این داروها ما ۹ هزار بیمار مقاوم به درمان با داروهای تولید داخل داریم که به دلیل کیفیت پایین این داروها، به هیچ عنوان امکان مصرف آنها را ندارند. درباره بحث کمیت هم باید گفت که میزان داروی تولید داخلی در حوزه داروی تزریقی پاسخگوی نیاز کشور نیست.

وی افزود: برخی شرکت‌های داخلی تولید دارو ادعا می‌کنند که می‌توانند میزان داروی مورد نیاز این بیماران را تولید و تامین کنند، اما دو مشکل اساسی در این باره وجود دارد، اول این که شاید در بازه‌های مختلف سراغ داروهای با سود بیشتر بروند و مشکل دوم این که اصلا توان تولید این میزان از دارو را ندارند. چون باید ماده اولیه را از منبع اروپایی خریداری کنند که آن هم با تحریم مواجه است و به همین دلیل تامین داروهای تالاسمی به نوعی قفل می‌شود.

پیش‌بینی ۳ ماه کمبود دارو

عرب در پاسخ به این سؤال که آیا زمان کافی برای تامین داروی این بیماران و جلوگیری از کمبودها در بهمن ماه امسال را در اختیار داریم، بیان کرد: همین حالا هم‌زمان را از دست دادیم و متأسفانه حداقل سه ماه گپ دارو قطعی خواهد بود، مگر این که واردات فوریتی داشته باشیم.

او البته به تاکید جدید وزیر بهداشت برای رفع مشکلات این چنینی درباره داروی بیماری‌های خاص اشاره کرد و گفت: دکتر عین‌اللهی در جلسه هفته گذشته که با ما داشتند، تاکید کردند که ذخیره استراتژیک داروی بیماری‌های خاص ۶ ماه تا یکسال افزایش پیدا کند. اگر این ذخیره استراتژیک را داشتیم امروز با چنین مشکلی مواجه نمی‌شدیم و نیازی هم به هشدار نبود. باید همه به این تاکید وزیر بهداشت توجه کنند که چنین کمبودهایی باعث آسیب به بیماران نشود.

عرب درباره این که آیا داستان انتقال پول و خرید داروها قابل حل شدن است، بیان کرد: این مساله حوزه تخصصی بانک مرکزی و سازمان غذا و داروست و باید در این باره پاسخ بدهند که چرا نمی‌توانند انتقال ارز انجام دهند. البته شرکت سوئیسی هم به شدت ما را دچار مشکل کرده و آزار داده است. آنها یک نوع ارز خاص و مرغوب با منبع اروپایی (EIH) می‌خواهند و ارزهای کشورهای دیگر را تایید نمی‌کنند. ما حتی نمی‌توانیم از ارزی که در کشور قطر هم داریم در این باره استفاده کنیم.

وی ادامه داد: این در حالی است که فرآیند تامین دارو هم زمانبر است و از زمانی پول به حساب شرکت نوارتیس بنشیند، دارو را تولید و در ایران به دست ما برسد، چیزی حدود ۸ ماه طول می‌کشد. در این باره نیاز به برنامه‌ریزی دقیقی داریم اما عملکرد سازمان غذا و دارو و بانک مرکزی صدای بیماران را بلند کرده است.