به گزارش همشهری آنلاین به نقل از سی‌ان‌ان کارشناسان می‌گویند نانوپلاستیک‌ها با قطری در حد یک‌هزارم مو متوسط یک انسان، آن‌قدر کوچک هستند که می‌توانند از بافت‌های دستگاه گوارش یا ریه به جریان خون مهاجرت کنند و مواد شیمیایی مصنوعی بالقوه خطرناک را در سراسر بدن و داخل سلول‌ها توزیع کنند.
بر اساس بررسی جدید، یک لیتر آب - معادل دو بطری آب استاندارد - حاوی میانگین ۲۴۰٬۰۰۰ ذره پلاستیکی از ۷ نوع پلاستیک بود که ۹۰٪ آن‌ها به عنوان نانوپلاستیک شناسایی شدند و بقیه میکروپلاستیک بودند.
ذراتی ریزی که از پلاستیک‌ها جدا می‌شوند
میکروپلاستیک‌ها قطعات پلیمری هستند که از کمتر از ۵ میلی‌متر تا ۱ میکرومتر متغیرند. ذرات کوچک‌تر از این حد را نانوپلاستیک می‌خوانند که با واحد میلیاردیم متر اندازه‌گیری می‌شوند.
این پژوهشگران می‌گویند به نظر می‌رسد بیشتر این نانوپلاستیک‌ها از خود بطری و فیلترهای غشای اسمز معکوس به‌کاررفته برای حذف سایر آلاینده‌ها از آب منشأ می‌گیرندِ.
کارشناسان می‌گویند وارد شدن ذرات نانو و میکروپلاستیک در سایر غذاها و نوشیدنی‌های بسته‌بندی‌شده در پلاستیک نیز می‌شود، هم رخ می‌دهد.
به گفته کارشناسان تقریباً به همان شیوه‌ای که ما دائماً در حال ریزش سلول‌های پوستی هستیم، ذرات کوچکی به طور دائم از پلاستیک‌ها در حال ریزش هستند که از آن‌ها جدا می‌شوند، مثلاً وقتی شما ظرف پلاستیکی سالاد یا پنیر بسته‌بندی‌شده را در فروشگاه را باز می‌کنید، مقداری از این ذرات وارد مواد غذایی وارد آن‌ها می‌شوند.
یک بررسی سال ۲۰۱۸ برای اولین بار وجود میکروپلاستیک‌ها و نانوپلاستیک‌ها را در ۹۳٪ نمونه‌های آب بطری‌شده ۱۱ برند گوناگون در ۹ کشور کشف کرد.
اما پژوهشگران دانشگاه کلمبیا در بررسی جدید که نتایج آن ژورنال «پیشرفت‌های آکادمی علوم آمریکا» (PNAS) منتشرشده است، فناوری جدیدی را ارائه کرده‌اند که می‌تواند نانو ذرات موجود در آب بطری شده را ببیند، شمارش کند و ساختار شیمیایی آن‌ها را تجزیه‌وتحلیل کند.
این فناوری جدید که میکروسکوپ دولیزری (dual laser) استفاده می‌کند، توانست میلیون‌ها نانوذره را در آب نشان دهد که به گفته این پژوهشگران ممکن است «نانو ذرات معدنی، ذرات آلی و برخی دیگر از ذرات پلاستیکی غیر از ۷ نوع اصلی پلاستیک مورد مطالعه ما باشند».
خطرات بالقوه ذرات ریز پلاستیکی برای سلامت انسان
روش‌های نوآورانه جدید ارائه‌شده در این بررسی درها را برای بررسی‌های بیشتر با هدف درک بهتر خطرهای بالقوه ذرات بسیار ریز پلاستیکی برای سلامت انسان می‌گشاید.
کارشناسان می‌گویند مواجهه گسترده انسان‌ها با ذرات پلاستیکی بسیار ریز در حال وقوع است و خطرهای ناشی از این بررسی کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. این فرضیه مطرح شده است که نوزادان و کودکان خردسال ممکن است بیشتر از همه افراد دیگر در معرض خطر باشند، زیرا مغز و بدن‌های در حال رشدشان اغلب نسبت به تأثیرات ناشی از این مواد سمی آسیب‌پذیرتر است.
این پژوهشگران می‌گویند گرچه معلوم است که این ذرات ریز وارد بافت‌ها و سلول‌های بدن می‌شوند، برای اظهارنظر قطعی درباره خطرناک بودن این ذرات برای سلامتی و میزان خطرناک بودن آن‌ها بررسی بیشتری لازم است.
بیشتر بخوانید:
ذرات ریز پلاستیک برای نخستین بار در خون انسان هم یافت شد
واکنش‌های تولیدکنندگان
انجمن بین‌المللی آب بطری‌شده در بیانیه‌ای در واکنش به یافته‌های این پژوهش گفت: «در حال حاضر نه روش استانداردی برای اندازه‌گیری این ذرات و نه اجماع علمی در مورد تأثیرات بالقوه ذرات نانو و میکروپلاستیک بر سلامت وجود دارد. بنابراین، گزارش‌های رسانه‌ای در مورد وجود این ذرات در آب آشامیدنی فقط مصرف‌کنندگان را بی‌دلیل می‌ترساند.»
«؛شورای شیمی آمریکا» هم که نماینده تولیدکنندگان پلاستیک است، از اظهارنظر فوری خودداری کرد.
برنامه محیط‌زیست سازمان ملل متحد می‌گوید دنیا در حال غرق شدن در وزن آلودگی‌های پلاستیکی با بیش از ۴۳۰ میلیون تن پلاستیک تولیدشده در سال است و میکروپلاستیک‌ها در اقیانوس‌ها، غذا و آب آشامیدنی دنیا یافت می‌شوند که برخی از آن‌ها از اقلامی معمول مانند لباس و فیلتر سیگار منشأ می‌گیرند.
بیشتر بخوانید:
نظر شما