همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: شاه‌قاسم، فرزند سیدمحمد نوربخش، بنیانگذار طریقه نوربخشیه بود. نام صحیح و کامل او در پایان نسخه خطی خلاصه‌التجارب، به عنوان شاه‌قاسم پسر شمس‌الدین محمد نوربخشی، ذکر شده است. مقبره شاه‌قاسم روبه‌روی مسجد واقع شده بود و گنبدش نیمه‌کاره و خراب و حدود ۱۰تا ۱۵ متر ارتفاع داشت.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
مرحوم محمدتقی مصطفوی، نویسنده کتاب «آثار تاریخی طهران»، در مقاله‌ای با نام «آثار تاریخی تهران و اطراف» که در سال ۱۳۶۱ در مجله آینده منتشر شده در باره مزار شاهزاده قاسم در طرشت مطالبی را عنوان و روایت می‌کند: «در فاصله چندصدمتری شمال مزار شیخ عبدالله طرشتی، کوچه‌ای به نام کوچه «شاه‌قاسم» وجود دارد و اهالی محل به دلیل اینکه سابقاً میدانی در آنجا وجود داشته است به آن حدود میدان شاه‌قاسم نیز می‌گویند. «شاه‌قاسم فیض‌بخش» فرزند «سیدمحمد نوربخش» است. نوربخش از اکابر عرفای قرن نهم که سلسله نوربخشیه از فرق بزرگ صوفیه است که این فرقه را به او نسبت داده اند.
قبل از اینکه صفویه روی کار آیند و شاه‌طهماسب حصاری به دور تهران بکشد و آن را جلوه شهریت ببخشد، نوربخشیه فعالیت گسترده‌ای در روستاهای اطراف تهران مثل طرشت و سولقان داشتند و پیروان زیادی پیرامون آنها جمع بود. وقتی سیدمحمد نوربخش از دنیا رفت، منصب ارشاد نوربخشیه، به فرزندش شاه‌قاسم فیض‌بخش رسید. شاه‌قاسم سی و اندی سال قبل از شکل‌گیری حصار طهماسبی در طرشت زندگی می‌کرد و بعد از مرگش در سال ۸۹۹ شمسی در همین محدوده کوچه شاه‌قاسم که بخش شمالی قبرستان طرشتی‌ها بود، به خاک سپرده شد و بقعه‌ای برای او ساخته شد.»
به گفته اهالی، بقعه کوچک شاه‌قاسم در قبرستان روستا قرار داشت، اما بر اثر زلزله و با خیابان‌کشی‌ها دیگر اثری از این بقعه نیست.
همچنین شاه‌قاسم فیض‌بخش، پسری به نام بهاءالدوله بن شاه‌قاسم رازی داشت که در محله طرشت زندگی می‌کرد و در طب و پزشکی مهارت داشت. مهم‌ترین کتاب بهاءالدوله رازی خلاصه‌التجارب به فارسی و در پزشکی است که وی آن را در ۸۸۰ شمسی در قریه طرشت ری نوشت.
نظر شما