همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی:در دوران حکومت محمدشاه قاجار، حکومت تصمیم گرفت جایی در نزدیکی دروازه قزوین را به کشتار دام اختصاص بدهد. با توسعه و پیشرفت تهران و به خاطر شکایت ساکنان محدوده دروازه قزوین در سال ۱۲۶۴ کشتارگاه تهران به نجف‌آباد و بیرون دروازه های شهر انتقال پیدا کرد، اما با راه اندازی راه آهن تهران به شهرری، زائران و مسافران ری مدام از بوی تعفن محدوده اطراف کشتارگاه یا همان سلاخ‌خانه شکایت می کردند.
به همین خاطر میرزا عیسی وزیر، از دولتمردان دوره ناصری، دستور داد برای پذیرایی زائران حرم عبدالعظیم(ع) قهوه‌خانه ای با باغ و نهر در جاده فرح‌آباد بنا کنند. بعد از مدتی سلاخ‌خانه به محل قهوه خانه منتقل شد و تا سال ۱۳۰۴ دایر بود. کشتار دام با روش های بسیار ابتدایی و غیربهداشتی در همین محل انجام می شد تا اینکه در سال ۱۳۰۴ با دستور کریم‌آقا بوذرجمهری کشتارگاه فعلی در نازی‌آباد تهران تاسیس شد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
کشتارگاه نازی‌آباد دهلیزهای ۳۰ یا ۴۰ متری داشت و ۱۲ حجره در دو طرف دهلیزها بنا کرده بودند که هر کدام از آنها «پاچوب» داشت. یکی از پاچوب‌ها یا همان پای چوب‌ها مخصوص کلیمی ها بود و ملاهای کلیمی همانجا و طبق رسم و سنت کلیمی‌ها، دام ها را سر می بریدند. کف پاچوب ها نهرهای باریکی برای عبور جریان آب و خون ساخته بودند و حیوانات را کنار نهرها ذبح می کردند. کشتارگاه قدیمی و تاریخی نازی‌آباد با گذشت زمان تخریب شد و جای خودش را به نخستین فرهنگسرای تهران داد.
محمد گودرزی، از اهالی قدیمی نازی‌آباد، در این باره می گوید: «کشتارگاه تهران در سال ۱۳۶۹ تخریب شد و فرهنگسرای بهمن را در بخش شمالی آن ساختند. این اولین فرهنگسرایی بود که در تهران ساخته شد و در طراحی آن بخش های مختلفی مثل سالن سینما، کتابخانه، مجموعه ورزشی، خانه کودک، مجموعه تفریحی و ... تعریف شده بود.»
فرهنگسرای بهمن در بازه زمانی نسبتا کوتاهی به قطب فرهنگی پایتخت تبدیل شد و موسیقی‌دان‌ها و نویسندگان مشهور در این مکان به مردم خدمات آموزشی ارائه می دادند. بهروز غریب‌پور، بنیانگذار فرهنگسرای بهمن، در خاطراتش روایت کرده که هدف نهایی‌اش تبدیل یک ویرانه به محلی آباد بود که محقق شد. حالا بسیاری از اهالی پایتخت به خصوص ساکنان نازی‌آباد از فرهنگسرای بهمن خاطرات مشترکی دارند و برخی هنرمندان نامدار تهران، فعالیت هنری شان را از کارگاه‌های آموزشی آن شروع کردند.
گودرزی در این باره توضیح می دهد: «کارگاه داستان‌نویسی سیروس طاهباز، کارگاه بازیگری سیروس شاملو و آتیلا پسیانی و برپایی نمایشگاه‌های عکاسی و نقاشی در فرهنسگرای بهمن، نقطه عطفی برای شروع یک جریان مدرن هنری در تهران بود. به جرات می توان گفت که نخستین جرقه‌های نوشتن برخی کتاب های شعر و رمان ها در همان کارگاه‌های آموزشی زده شد و بسیاری از هنرمندان و صاحب‌نظران حوزه فرهنگ و هنر کارشان را از فراهنگسرای بهمن شروع کردند.»
کشتارگاه نازی‌آباد سالن های متعددی داشت که یکی پس از دیگری تخریب شدند، اما در طرح ساخت فرهنگسرا، یکی از سالن ها بازسازی شد و امروز به عنوان کتابخانه فرهنگسرای بهمن مورد استفاده عموم قرار می گیرد. حالا تهرانی ها در همان محلی که تا دهه ۶۰ گاو و گوسفند ذبح می شد می نشینند و در سکوت مطلق، کتاب می خوانند.
نظر شما