اما به راستی مسئول این بی‌نظمی‌ها که در طبیعت ایجاد می‌شوند، کیست؟ اگر مسئولی ندارد، آنهایی که نظم طبیعت را بر هم می‌زنند، مسئول‌اند. این در شرایطی است که کوه دماوند به‌عنوان یکی از مرتفع‌ترین کوه‌های جهان با قدمتی به پیشینه تاریخ، می‌تواند از سراسر دنیا پذیرای دوستداران طبیعت باشد و هم‌اکنون نیز کوهنوردان برای صعود به این قله می‌آیند، اما چه سود که اکنون دو سوی جاده رینه با زباله پوشیده شده و این نوع برخورد با این کهنه میراث طبیعی ما جفا به ایران و طبیعت آن است.
دماوند که همیشه با شقایق‌هایش به تصویر درمی‌آید، از اردیبهشت تا مرداد که فصل رویش شقایق‌هاست، نظاره‌گر خودروهایی است که دسته‌های بزرگی از شقایق که کمتر از 20 دقیقه عمر دارند را حمل می‌کنند! تو گویی هیچ مسئول و نگهبانی هم در منطقه نیست. از دیگر سو دشت زیبای شقایق‌های دماوند با ساخت جاده در دامنه دماوند تخریب خواهد شد. در این کشاکش به‌نظر می‌رسد ساخت جاده دماوند به هیچ رو جزو نیازهای کوه دماوند نبود. حتی از نظر برخی کوهنوردان ساخت جان‌پناه‌ها (پناهگاه‌ها) نیز در کوه دماوند اصلا نیاز نیست، چون منبعی برای انباشت زباله می‌شود و مصیبتی تازه برای دماوند پیر آغاز... .
متولیان درباره ساخت جاده در دماوند خیلی منفعل برخورد می‌کنند و هیچ نیرویی از دستگاه‌های مسئول، یعنی سازمان‌های حفاظت محیط‌زیست و میراث فرهنگی و گردشگری تا 25 تیر که ما برای بررسی اوضاع به کوه دماوند رفته بودیم، برای تهیه گزارش و بررسی اوضاع به دماوند نیامده بودند. بهزاد ترکاشوند، بازرس انجمن کوهنوردان ایران می‌گوید: ما کوهنوردان معتقدیم، وقتی در کوهی یا منطقه‌ای طبیعی جاده‌ای ساخته می‌شود، باید فاتحه آن را خواند، مانند تنگه واشی که اکنون تخریب شده و زباله آن را فرا گرفته است یا ایستگاه7 توچال، محدوده شمیران و مراتع مقابل پیست آبعلی که در آن ویلاسازی شده است، حتی در جنگل ملی سرخه‌حصار، تعاونی مسکن ایجاد کرده‌اند. گویا در ایران اصلا منطقه حفاظت‌شده معنا ندارد.
خیلی اسفناک است که مناطق مختلف کوه دماوند را که اثر طبیعی ملی است، با جاده‌سازی می‌خواهند به ویلای اختصاصی تبدیل و سپس زمین‌ها را قربانی کنند. به گفته او، مسخره‌ترین حرف این است که بگویند، در دماوند جاده می‌سازند تا گردشگر و کوهنورد بیشتری جذب کنند یا گرد و غبار به‌گونه‌های گیاهی آسیب نزند.
دولت مقصراست
به گفته عباس محمدی، رئیس انجمن کوهنوردی ایران « متوجه شدیم، این طرح گردشگری در دور نخست سفر هیأت دولت به استان مازندران مطرح شده و اکنون معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مازندران پیگیر این طرح است و بودجه آن از طریق استانداری مازندران تخصیص یافته است.»
این درحالی است که به گزارش ایسنا مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری پس از گذشت یک‌هفته از انتشار نخستین خبر جاده‌سازی و آسفالت بخشی از این اثر طبیعی ثبت‌شده در فهرست میراث ملی کشور، تاکنون واکنش و اقدام صریحی را در این‌باره نشان نداده‌اند و اعلام هر موضعی را به بررسی کارشناسان این سازمان منوط دانسته و فقط به بیان این نکته بسنده کرده‌اند که با هرگونه آسیب به هویت بکر قله دماوند مخالفند. به گفته سخنگوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، مطالعات و پیگیری‌های کارشناسی سازمان میراث فرهنگی آغاز شده است تا چنانچه تعرضی به حریم ثبتی صورت گرفته باشد، اقدامات لازم برای جلوگیری از ادامه تعرض و حفاظت اثر انجام شوند.
اکنون این پرسش مطرح است که واقعا محافظت از سمبل طبیعی ایران به ارزیابی و بررسی این اتفاق در حریم‌های ثبت‌شده و نشده بستگی دارد تا حد خطرآفرینی آن مشخص شود؟! به‌راستی ساخت جاده‌ای که تا حدود ارتفاع 3 هزار متری این کوه 5 هزار و 671 متری می‌آید، حتما باید در حریم باشد تا برای این اثر طبیعی با گونه‌های گیاهی و جانوری خاصی که دارد، خطرآفرین باشد و مسئولان را به هشدار و واکنش وادارد؟! اگرچه تاکنون
2 بار خبر متوقف شدن جاده‌سازی در کوه دماوند منتشر شده است، اما نخستین خبر با قطعیت تمام رد و اعلام شد که عملیات جاده‌سازی در این کوه همچنان ادامه دارد.
با این شرایط نمی‌توان مطمئن بود که خبر توقف جاده‌سازی در کوه دماوند که بار دیگر شنبه (27 تیرماه) از سوی سازمان حفاظت از محیط‌زیست اعلام شد تا چه زمان با قوت پابرجا بماند. برای ساخت این جاده، استانداری مازندران 80میلیون تومان بودجه اختصاص داده است. با وجود اینکه اواخر هفته پیش، از توقف ساخت این جاده خبر داده شد، اما براساس مشاهده‌های ما، ساخت این جاده همچنان ادامه داشت.
پیگیری می‌کنیم
در همین حال سخنگوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اعلام برخورد این سازمان با هرگونه تعرض به حریم ثبتی دماوند، گفت: با هرگونه آسیب به هویت بکر قله دماوند مخالفیم و در چارچوب‌های قانونی موضوع را پیگیری می‌کنیم. سیدرضا موسوی بیان کرد: در پی آسفالت کردن بخشی از دامنه دماوند، مطالعات و پیگیری‌های کارشناسی سازمان میراث فرهنگی آغاز شده تا چنانچه تعرضی به حریم ثبتی صورت گرفته باشد، اقدامات لازم برای جلوگیری از ادامه تعرض و حفاظت اثر انجام شود.
وی با اعلام مخالفت سازمان میراث فرهنگی با هرگونه فعالیت عمرانی که به از دست دادن ماهیت طبیعی کوه دماوند منجر شود، اظهار داشت: سال گذشته در چنین ایامی، به همت سازمان میراث فرهنگی، دماوند به‌عنوان نخستین اثر طبیعی ثبت ملی شد تا هیچ سازمان، نهاد یا شخصیت حقیقی و حقوقی اجازه دست‌اندازی به این اثر و نماد ملی را نداشته باشد. طبعا سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، موضوع را تا رسیدن به نتیجه مطلوب پیگیری خواهد کرد.
پول مفت نداریم روی دماوند آسفالت بریزیم
از دیگر سو رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان مازندران که از سازمان متبوع وی به‌عنوان پیشنهاد‌دهنده طرح آسفالت دماوند یاد می‌شود، با تکذیب خبر آسفالت دماوند، گفت: مگر سازمان میراث فرهنگی پول مفت دارد که روی دماوند آسفالت بریزد.
رحمت عباس نژاد به خبرگزاری میراث گفت: در طرح بهسازی راه فرعی منشعب از جاده رینه به پلور آسفالت‌ریزی دیده نشده و تنها ترمیم جاده بوده که هم‌اکنون نیز در حال انجام است. او ضمن تکذیب آسفالت دماوند، منبع منتشرکننده خبر را تهدید به پیگیری از طریق مراجع قانونی کرد.
وی گفت: از همین جا به‌عنوان یک مقام مسئول تاکید می‌کنم که اگر دوباره چنین خبرهایی ازسوی منبع مورد نظر منتشر شود، حق قانونی ما محفوظ بوده و از طریق مراجع قانونی موضوع را پیگیری می‌کنیم.
رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان مازندران در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه اگر قصد آسفالت در دماوند وجود ندارد، چرا 45 کمپرسی شن در محل خالی شده است، گفت: فقط یک شن‌ریزی مختصری صورت گرفت تا جاده خاکی در حد همان راه قبل مرمت و نگهداری شود.
وی افزود: برای این طرح موافقت اصولی با استانداری داریم که 55 میلیون تومان اعتبار هم برای این طرح در نظر گرفته شده است. در قرارداد سازمان با پیمانکار هم تنها بهسازی و مرمت مطرح بوده و مطلقا واژه آسفالت عنوان نشده است.
کارشناسان محیط‌زیست معتقدند هرگونه بهسازی در مسیر یادشده، شرایط را برای ایجاد راه ماشین‌رو مهیا می‌کند. راه ماشین‌رو هم از یک سو محیط‌زیست را به محاق برده و از سوی دیگر بستر را برای زمین خواری از منابع طبیعی باز می‌کند. به گفته رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مازندران، جای تعجب دارد که این خبر در این سطح گسترده منتشر شده و خیلی‌ها از آن بهره‌برداری سیاسی کرده‌اند.
آسفالت کردن، یعنی تخریب نه ترمیم
ساخت جاده در دامنه کوه دماوند موجب می‌شود، مردم عادی که هنوز فرهنگ سفر به طبیعت و محافظت از آن را ندارند، بیشتر به این منطقه وارد شوند و این اثر طبیعی را تخریب کنند. مجید درودگر،یک راهنمای کوهنوردی‌درباره فاجعه‌ای که در کوه دماوند با جاده‌سازی رخ داده است، معتقد است : عملیات زیرسازی جاده دماوند متوقف نشده است و کامیون‌ها و کمپرسی‌ها دوباره درحال تخلیه کردن شن و ماسه برای ساخت جاده در کوه دماوند هستند.
به گفته او، پیش از این، حدود 800 تا 900 متر از پای دماوند زیرسازی شده بود و همچنان عملیات تخلیه ماسه و شن و صاف کردن این جاده ادامه دارد. این راهنمای کوهنوردی ادامه داد: گاهی ما با انجام کارهایی موجب می‌شویم، تخریبی که در طول 50 سال می‌تواند اتفاق بیفتد، در مدت یک سال رخ دهد، مانند بلایی که بر سر غار کتله‌خور در استان زنجان آمد؛ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با باز کردن دهانه این غار برای جذب بیشتر گردشگران، این اثر طبیعی را خیلی سریع‌تر از زمان اصلی تخریب کرد و اکنون همین بلا را سر دماوند آورده‌ایم. وقتی بخشی از کوه دماوند به‌عنوان اثری طبیعی آسفالت می‌شود، یعنی آن را تخریب کرده‌ایم، نه ترمیم.
