آیا از نظر قانون می‌شود هدیه را پس گرفت؟

همشهری آنلاین _ حوادث:‌ محسن بختیاری، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری می‌گوید: هرچند در عرف، بازگرداندن هدیه چندان مرسوم نیست، اما براساس قانون و با توجه به اینکه هبه عقدی جایز است، امکان برهم زدن آن وجود دارد؛ بنابراین با برهم‌زدن عقد هبه، طبیعی است که عین هدیه به مالک اولیه یعنی هدیه‌دهنده برگردد.

به این امر، یعنی برهم زدن عقد هبه و برگرداندن عین هدیه، در اصطلاح رجوع از هبه ‌گفته می‌شود.
او می‌افزاید: بنابراین طبق قانون می‌توان هدیه داده شده را پس گرفت. البته مواردی هم وجود دارد که براساس ماده ۸۰۳ قانون مدنی، مالی را که هبه شده، نمی‌توان پس گرفت.

بختیاری ادامه می‌دهد: یعنی ممکن است حتی با وجود عین موهوبه، امکان رجوع وجود نداشته باشد، اما در چه مواردی رجوع از هبه امکان‌پذیر نیست؟
اول: عین مال هدیه شده از بین رفته باشد؛ برای مثال، لباسی هبه شده و لباس پیش از برگردانده شدن به صاحب اولیه، در آتش سوخته باشد.
دوم: گیرنده هبه پدر، مادر یا فرزند و نوه هدیه‌دهنده باشند.
سوم: هدیه‌دهنده شرط کند که هدیه‌گیرنده در ازای هدیه، مالی را به او بدهد یا کاری مشروع را برای او انجام دهد.
چهارم: هبه‌گیرنده، اختیار اموالش از دستش خارج شده باشد؛ مثلا هدیه رهن داده و یا فروخته شده باشد.
پنجم: درصورتی‌که در عین موهوبه تغییری حاصل شود؛ مثلا فرد چوب خاصی را که هدیه گرفته به مجسمه تبدیل کرده و یا پارچه را دوخته و از آن لباس تهیه کرده است.
در سایر موارد می‌توان مالی را که هبه داده شده، براساس قانون پس گرفته شود.