همشهری - محمد سرابی: چند روز قبل هم کشور اندونزی مراسم روز استقلال خود را به جای جاکارتا در پایتخت جدید «نوسانتارا» جشن گرفت. شهر ۱۰میلیون نفری جاکارتا دچار مشکلات رایج شهرهای بزرگ مانند ترافیک و آلودگی هواست، برداشت آب شیرین از منابع زیرزمینی باعث فرونشست خاک شده و از طرف دیگر بالا رفتن سطح اقیانوس احتمال جاری شدن سیل و غرق شدن بخش‌هایی از شهر را بیشتر کرده است. این ۲ اتفاق همزمان، باعث شد که حاکمان اندونزی به فکر یک پایتخت جدید بیفتند. این موضوع در دیگر کشورهای جهان هم رخ داده است. جابه‌جایی پایتخت‌ها تنها یک دلیل و یک زمان مشخص ندارد اما مشکلات شهری یکی از علت‌های اصلی انتقال پایتخت است که پس از تعیین پایتخت جدید هم ممکن است در شهر قدیمی ادامه پیدا کند.
قزاقستان
آلماتی - نورسلطان
پایتخت کشور قزاقستان از زمانی که به عنوان یکی از جمهوری‌های شوروی محسوب می‌شد، شهر آلماتی بود. این شهر در جنوب شرقی کشور و نزدیک به مرز قرار داشت و تا فروپاشی شوروی نیز مرکز این جمهوری بود. در سال ۱۹۹۷ نورسلطان نظربایف پایتخت را به آستانه منتقل کرد. شهر آستانه در شمال قزاقستان است اما با مرز فاصله دارد. آستانه قبلا آق‌مولا نام داشت که در قرن بیستم چند بار تغییر نام داد. این شهر به مدت سه سال نیز به نام نورسلطان نامیده می‌شد اما از سال ۲۰۲۲ دوباره آستانه نام گرفته است. آلماتی در منطقه زلزله خیز قرار دارد و آستانه نیز آب و هوای سرد و طوفانی دارد. با انتخاب این شهر به عنوان پایتخت، سرمایه‌گذاری‌های زیادی در آن انجام شد و جمعیت آن هم افزایش یافت که بیشتر مهاجران قزاق بودند. بقیه جمعیت این شهر روس‌ها، ازبک‌ها و ... هستند.
جمعیت آستانه : یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر
جمعیت آلماتی: دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر
پاکستان
کراچی - اسلام‌آباد
جمعیت شهر ساحلی کراچی در سال ۱۹۴۷ حدود ۴۰۰ هزار نفر بود اما تعداد ساکنان این شهر به سرعت افزایش پیدا کرد و تبدیل به یک مشکل اقتصادی و سیاسی شد. تامین سرپناه، آب و برق برای این جمعیت همیشه یک مشکل بزرگ بوده است. آب مورد نیاز از رودخانه‌ها و سدها به دست میاید اما بخشی از ساکنان فقیر شهر به آب لوله‌کشی دسترسی ندارند. از طرف دیگر اقتصاد آشفته و مشاغل ساماندهی‌نشده کراچی هم مشکلی برای اداره‌کنندگان شهر است. کراچی تا سال ۱۹۵۹ پایتخت بود و از این سال اسلام‌آباد به عنوان پایتخت انتخاب شد. اسلام آباد که در شمال این کشور قرار دارد امکانات کافی نداشت و برای مدتی ادارات دولتی در شهر راولپندی مستقر شدند. جابه‌جایی پایتخت مشکل جمعیت کراچی را حل نکرد و تعداد ساکنان آن همچنان بیشتر شد. حتی اکنون هم درباره تعداد قطعی کسانی که در کراچی زندگی می‌کنند اختلاف نظرهایی وجود دارد.
جمعیت اسلام آباد: ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر
جمعیت کراچی: ۲۰ میلیون نفر
میانمار
یانگون - نایپیداو
شهر یانگون از دوران استعمار به عنوان مرکز مستعمره برمه تعیین شده بود. این شهر در ساحل جنوبی کشور قرار داشت و شکل سنتی آن با ساختمان‌ها و خیابان‌هایی به سبک غربی تغییر کرد. در جنگ جهانی دوم ژاپنی‌ها در جنگ با انگلیس یانگون را تصرف کردند. در سال ۱۹۴۸ برمه که اکنون کشور میانمار نامیده می‌شود مستقل شد و استعمارگران غربی کشور را ترک کردند. شهرهای حاشیه یانگون به تدریج بزرگتر شدند و به آن پیوستند. نوسازی شهر با تخریب ساختمان‌های قدیمی انجام می‌گرفت اما جمعیت و نبود زیرساخت‌های لازم همیشه مشکل ساز بود. اواخر قرن بیستم در یانگون درگیری‌های زیادی بین معترضان و قوای دولتی اتفاق افتاد. در سال ۲۰۰۵ حاکمان نظامی میانمار پایتخت را به شهر جدید نایپیداو که در ۳۳۰ کیلومتری شمال یانگون قرار دارد، منتقل کردند اما این کار به صورت کامل انجام نشده است و برخی از فعالیت‌های سیاسی مانند دفاتر سفارت‌خانه‌های خارجی همچنان در یانگون قرار دارد.
جمعیت نایپیداو : ۹۰۰ هزار نفر
جمعیت یانگون: ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر
مالزی
کوالالامپور - پوتراجایا
در شهر کوالالامپور سه گروه قومی مالایی، چینی و هندی زندگی می‌کنند. این شهر در میانه قرن نوزدهم به دست کارگران معادن قلع ساخته شد. برای سال‌های طولانی خانه‌های شهر با چوب درخت نخل ساخته می‌شد که مستعد آتش‌سوزی‌های متعدد بود و بیماری‌هایی مانند مالاریا باعث مرگ و میر زیادی می‌شد. قوانینی تعیین شد تا ساختمان‌ها به اجبار از آجر و کاشی ساخته شود و کارخانه‌های آجرسازی هم تاسیس شدند. بهداشت و ایمنی شهر بهبود یافت و خیابان‌ها شکل منظم پیدا کردند. ایجاد صنایع لاستیک و راه آهن قبل از جنگ‌های جهانی باعث ورود سرمایه‌گذاران به این شهر شد. شهر پوتراجایا در نزدیکی کوالالامپور هم به همین شکل توسعه پیدا کرد. شلوغی کوالالامپور باعث شد که دولت اندونزی در سال‌های ۱۹۸۰ به دنبال خارج کردن ادارات از شهر بیفتد. ساخت و ساز در محل جدید از ۱۹۹۵ شروع شد و تا ۲۰۰۵ ادارات به پوتراجایا منتقل شدند. در اسناد رسمی کوالالامپور پایتخت سیاسی و پوتراجایا پایتخت اداری کشور است.
جمعیت پوتراجایا: ۱۰۰ هزار نفر
جمعیت کوالالامپور: ۲ میلیون نفر
نظر شما