تنها ذخیره‌گاه جنگلی زالزالک در خراسان شمالی احیا شده‌است و بومیان می‌توانند برای توسعه باغات خود نهال دریافت کنند.

زالزالک

به گزارش همشهری ‌آنلاین اهالی خراسان شمالی به زبان محلی به این میوه «دولانه» می‌گویند. لغت‌نامه دهخدا هم در تعریف دولانه این‌طور آورده که میوه سرخ رنگ و ملس شبیه به سیب کوچک که هم در باغ می‌رسد و هم در جنگل. دولانه را به نام زالزالک می‌شناسیم که خراسان شمالی تنها ذخیره‌گاه این گونه منحصربه فرد جنگلی است. رئیس جنگلداری اداره منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی به همشهری می‌گوید: «با گذشت ۲ دهه از طرح حفاظت از درختان جنگلی زالزالک در حال حاضر ۴ هزار اصله نهال تولید شده و مردم محلی برای کشت نهال زالزالک دریافت می‌کنند.» اواخر شهریور فصل برداشت زالزالک است و به همین بهانه به این ذخیرگاه طبیعی در خراسان شمالی سر می‌زنیم.

۴هزار نهال زالزالک

خراسان شمالی ذخیره‌گاه گونه‌های منحصر به فرد جنگلی است و زالزالک هم در بین این گونه‌های منحصر به فرد قرار دارد. رئیس جنگلداری اداره منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی به همشهری می‌گوید: «طرح حفاظت از ذخیره‌گاه جنگلی زالزالک در روستای مَملِجه شهرستان بجنورد از سال ۱۳۸۳ در حال اجرا و وسعت منطقه حفاظت شده ۸.۸ هکتار است.»
ذخیرگاه حفاظت شده به این معناست که از درختان جنگلی میوه زالزالک برداشت و چرای دام نیز در منطقه حفاظت‌شده انجام نمی‌شود. شهرام عسگری در توضیح بیشتر می‌گوید: «این منطقه حفاظت‌شده ذخیره‌گاه این گونه جنگلی است. در این مدت توانستیم از بذر زالزالک نهال تولید کنیم و توسعه نهالستان را در برنامه داریم. نهالستان در حال حاضر ۴هزار نهال دارد.»

تنها جنگل زالزالک ایران اینجاست + ماجرای احیای ذخیره گاه طبیعی زالزالک

سرمایه‌گذاری برای اشتغال

به گفته عسگری، از آنجا که زالزالک در رده گیاهان دارویی هم قرار می‌گیرد، بومیان برای سرمایه‌گذاری و اشتغالزایی از نهالستان، نهال زالزالک دریافت و برای خود کسب و کار راه‌اندازی می‌کند. عسگری ادامه می‌دهد: «علاوه بر این کاشت نهال‌های زالزالک با همکاری مردم بومی در طرح کاشت مردمی یک میلیارد نهال نیز قرار دارد که با همکاری مردم در اراضی ملی کاشته می‌شود.» خراسان شمالی ۱۳ هزار و ۴۴۵ هکتار ذخیره‌گاه جنگلی دارد که ۳۵۰ گونه گیاه دارویی در عرصه‌ منابع طبیعی این استان شناسایی و معرفی شده‌است.
عسگری اضافه می‌کند: «درختان زالزالک با پایه‌های دو، سه، چهار، هفت و هشت ساله در روستای مملجه هستند. علاوه بر زالزالک در مملجه، گونه‌های منحصر به فرد جنگلی دیگری در استان وجود دارد که در طرح حفاظت قرار دارد. درخت‌های اُرس در شیروان، بلوط و فندوق در کهنه جلگه مانه و سملقان از این نمونه‌ها هستند.»

تنها جنگل زالزالک ایران اینجاست + ماجرای احیای ذخیره گاه طبیعی زالزالک

مملجه، ذخیره‌گاه گونه‌های جنگلی

روستای مملجه با جمعیت ۱۷۱ نفر در ۱۵ کیلومتری بجنورد قرار دارد و یک منطقه ییلاقی به حساب می‌آید؛ جایی که علاوه بر درختان انگور، گردو و بادام، به لحاظ نگهداری گونه‌های نادر گیاهی بومی تنها ذخیره‌گاه جنگلی زالزالک کشور نیز شناخته می‌شود.
در طب سنتی زالزالک برای تقویت قلب و معده و به دلیل کلسیم بالای آن برای درمان کم‌خونی توصیه می‌شود زالزالک به صورت انواع کپسول یا عصاره‌ عرضه و از برگ‌ها، گل‌ها و دانه‌های زالزالک خشک، چای درست می‌شود.

  • ذخیره‌گاه جنگلی زالزالک: ۸.۸ هکتار
  • ذخیره‌گاه جنگلی استان: ۱۳۴۴۵ هکتار


ثبت ملی پوشش طبیعی زالزالک روستای هنده

زالزالک به عنوان یک درخت جنگلی خودرو علاوه بر خراسان شمالی در گرگان، اراک، کلاردشت، ارومیه، بروجرد، کوهستان‌های البرز و منطقه پس قلعه در شمال تهران نیز می‌روید. در شمال ایران به گونه‌های وحشی زالزلک «ولیک» گفته می‌شود. پوشش طبیعی زالزالک روستای هنده گلپایگان در استان اصفهان نیز در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسیده است.
ثبت ملی این درختان به این معناست که هرگونه تعرض و قطع درختان زالزلک روستای هنده جرم محسوب می‌شود. درختان زالزالک روستای هنده به عنوان اولین اثر ثبتی شهرستان گلپایگان در حوزه میراث طبیعی کشور در فهرست آثار طبیعی ملی به ثبت رسیده‌است. این روستا در غربی‌ترین قسمت شهرستان گلپایگان قرار دارد.

کد خبر 881624

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 32
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 8
  • بویراحمدی IR ۱۱:۰۳ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    20 1
    با سلام. سراسر زاگرس پر از زالزالک است.
  • آسو IR ۱۱:۱۶ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    27 0
    والا جنگلهای زاگرس پر انواع درخت و درختچه زالزالکه که ما تو کردی بهش میگین گوویج . این عناوین تنها و منحصر به فرد رو از کجا میارین؟؟؟؟
  • جواد FR ۱۲:۳۲ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    22 1
    خبر نادرسته استان کهگیلویه و بویراحمد هم ذخیره گاه زالزالک داره و شرایط خوبی داره
  • FR ۱۴:۰۲ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    11 1
    کوه های زیبای شهر بانه استان کردستان هم زالزالک داره
  • IR ۱۴:۳۲ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    12 0
    الموت هم زالزالک داره
  • اس اس IR ۱۵:۰۷ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    7 2
    آره عزیزان مناطقی گفتید حتما زالزالک داره ولی من در خراسان شمالی بیشترین درختان زالزالک بطور جنگلی دیدم
  • رحمان IR ۱۵:۴۷ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    8 2
    در منطقه سمیرم هم در کوههایش موجود است وهم در باغات سیب بعضا دیده می شود
  • ناشناس IR ۱۵:۵۱ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    5 0
    اواخر تابستان واوایل پاییز در زنجان زالزالک که از اطراف شهر میارن می فروشند البته خب ممکنه خراسان شمالی خیلی بیشتر ازاین نوع درخت داشته باشه
  • ناشناس IR ۱۶:۲۷ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    6 2
    زالزالک در زاگرس و البرز زیاد است مثلا یک جنگل زالزالک در سراب گیان نهاوند و یا در مسیر معلم کلاله در قزوین زیاد است
  • رضا IR ۱۷:۰۶ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    5 0
    کهگیلویه و بویر احمد پر از زالزالک هست، مناطق جوخانه، دیلگون و....
  • IR ۱۷:۰۸ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    4 0
    رشت هم زالزالک داره
  • US ۱۷:۲۳ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    3 0
    نهالشوبیار رودهن بخریم
  • مهدی IR ۱۷:۳۰ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    4 0
    والا فریدونشهر هم خیلی داره بهشون سیستن هم میگن
  • سرچنار IR ۱۷:۴۶ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    3 1
    سیسه
  • سعیدکیاسری IR ۱۸:۰۴ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    3 0
    این زالزالک ک شما میگین تو جنگل‌های کیاسر هم قرمزش وهم سیاهش هست شکر خدا خییییلی زیاد..خبرشما کلآ نادرست.تحقیق کنین.ما هم ب این میگیم ولیک
  • IR ۱۸:۰۸ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    4 1
    البته کیاسر مازندران.بین ساری و سمنان .هفتاد کیلومتری ساری
  • منتقد IR ۱۸:۱۴ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    2 0
    جنگلهای هیرکانی مازندران پوشیده از زالزالک جنگلی هست.مامردم آمل به آن وَلیگ میگوییم. لطفادرانتشاراخباردقت فرمایید
  • امین IR ۱۸:۲۱ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    3 0
    استان کرمان هم زالزالک داره
  • حرف حق IR ۱۸:۵۸ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    4 0
    کوه های اطراف کرمانشاه هم بعضا داره بهش میگن گویج
  • علی آقو IR ۱۹:۱۲ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    4 0
    کوه های اطراف مراِغه پر این درخته البته بهشون توجهی نمیشه
  • IR ۲۰:۱۸ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    3 0
    لازم به ذکر است که در استان کرمانشاه چندین ذخیره گاه زالزالک( به زبان کردی گیوژ ) نیز در بیستون و کیونان و چند جای دیگر استان وجود دارد که نیاز به بررسی میباشد.
  • حجت اله کریمی IR ۲۰:۳۵ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    2 0
    در استان فارس کوه های شمال مرودشت
  • زینب IR ۲۰:۳۸ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    2 0
    سوادکوه پل سفید هم فراوونه ...
  • ارین IR ۲۰:۵۳ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    3 0
    نوراباد ممسنی، در استان فارس روستاهای سردسیر، مثل دشمن زیاری، از این نوع درخت، وجود داره اما اداره محیط زیست، هیچ توجهی نمی کنه، مثلا در روستای کره کان برای کاشتن درخت انگور، این درختان زالزالک، رو قطع میکنند
  • IR ۲۱:۲۷ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    2 0
    ما تو منطقه بختیاری بهش میگیم سستن.....تو کوه تاراز اندیکا...دهدز...ایذه... باغ‌ملک و یا بازفت و کوهرنگ و الیگودرز ووووو به وفور یافت میشود...... متاسفانه به دلیل آتش سوزی های چند سال اخیر با کاهش وسعت جنگل ها تعداد درختان زالزالک وحشی هم کم شده
  • ES ۲۱:۳۱ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    1 0
    سلام در تویسرکان هم زیاده کوه های دارستان ما بهش میگیم گیچ قرمز و زرد هم داره
  • IR ۲۱:۴۱ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    1 0
    سلام ما در لرستان هم زالزالک زرد قرمز وسیاه داریم
  • بهزاد بابازاده IR ۲۱:۴۶ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
    3 0
    تیتر اعلامی خلاف واقع است و ناشی از اطلاعات ضعیف نویسنده از داشته های کشور ایران است چرا که آذربایجان ایران و حتی بخش هایی ار کردستان دارای جنگل های متعدد درخت زالزالک است البته به متولیان منابع طبیعی خراسان تبریک و دست مریزاد اللام می گردد که در ثروت آفرینی کوشا هیتند و امیدواربم همه ابن روحیه تولید را در تمام مناطق کشور داشته باشیم.
  • علی IR ۱۷:۴۲ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۷
    0 0
    جاده اردبیل - سرچم مسیر گردنه پر از درخت های زالزالک است
  • IR ۱۸:۴۳ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۷
    0 0
    قدیما یادش بخیربا چرخ طوافی وسینی روی سرتومحله هامیچرخیدن ومیفرونتن
  • چابهاری IR ۱۹:۴۴ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۷
    0 0
    در استان سیستان و بلوچستان شهرستان چابهار و کنارک و... این میوه است به زبان بلوچی به این می گویند لیم
  • علی IR ۰۵:۲۲ - ۱۴۰۳/۰۶/۲۸
    0 0
    خراسان جنوبی قاین هم داره ما هم بهش میگیم گوویچ