همشهری آنلاین - سمیرا باباجانپور : این اصفهانی مقیم تهران از منجمان معروف و معلمان سرشناس مدرسه دارالفنون بود. نجم‌الدوله جمعیت تهران را در محله‌های شش‌گانه پراکنده معرفی می‌کند و می‌نویسد که بیشتر جمعیت مهاجر تهران از اصفهانی‌ها، آذربایجانی‌ها، کاشانی‌ها، شیرازی‌ها و عراقی‌ها بودند و در این بین، جمعیت کاشانی‌ها و اصفهانی‌ها بیش از دیگران بوده است.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
علیرضا زمانی، تهران‌پژوه، درباره سابقه حضور اصفهانی‌ها در تهران می‌گوید: «سابقه حضور اصفهانی‌ها در تهران به روزهای نخست پایتختی این شهر در زمان آقامحمدخان قاجار می‌رسد. حتی میرزا ابوالقاسم، نخستین امام‌جمعه تهران، اهل خاتون‌آباد اصفهان بود. همچنین نام اصفهانک دولاب نشانی از اصفهان بزرگ در دل تهران دارد و قدیمی‌های ساکن شرق تهران محدوده آن را در منطقه ۱۴ امروز به یاد دارند. بسیاری از موقوفات بازار تهران نیز که در دوره قاجار به ثبت رسیده، باقیات‌الصالحات تاجران اصفهانی ساکن تهران است.»
قاجارها برای توسعه پایتخت، بزرگان و اساتید رشته‌های مختلف را به تهران دعوت کردند. به عنوان مثال، در حوزه معماری از اساتید اصفهان دعوت کردند ولی آن‌ها شاگردانشان را فرستادند و با وجود این، معماران زیادی از اصفهان راهی تهران شدند. دکتر ابوالحسن میرعمادی، استاد و پیشکسوت معماری، دراین‌باره می‌گوید: «اصفهانی‌ها در معماری تهران نقش اساسی داشتند. آنچه در تهران می‌بینیم در واقع ادامه معماری سبک اصفهان است، البته یک درجه پایین‌تر.»
نه‌تنها از اصفهان بلکه از شهرها و روستاهای نزدیک اصفهان نیز اقوام زیادی به تهران آمدند. کاشانی‌ها، نطنزی‌ها و قهرودی‌های قمصر کاشان از کسانی بودند که کسب‌وکاری برای خود در پایتخت مهیا کردند. علی بلوکباشی در کتاب «مردم‌شناسی جامعه تهران قدیم» می‌نویسد: «کاشی‌ها و نطنزی‌ها به آب آلوفروشی و تون‌تابی و شاه‌توت و آب‌زرشک‌فروشی و خانه‌شاگردی می‌پرداختند.»
نصرالله حدادی، تهران پژوه، نیز می‌گوید: «کاشانی‌ها هم همچون اصفهانی‌ها در تهران به مشاغل ظریف و بیشتر در عرصه صنایع‌دستی مشغول بودند. آن‌ها هنر و صنعت را باهم به تهران آورده بودند. در این میان، قهرودی های قمصر کاشان تاثیر زیادی بر اقتصاد پوشاک تهران داشتند. آن‌ها قبل از انقلاب راهی تهران شده و با صنایع اروپایی همچون چرخ‌خیاطی که به‌تازگی وارد تهران شده بود آشنا شدند. تسلط و مهارت آن‌ها در تعمیر و نحوه کار با این وسیله باعث شد تا سال‌ها در این حرفه بمانند و نمایندگی برندهای معروف را در اختیار داشته باشند. از آنجا که چرخ‌خیاطی رابطه مستقیم با دوخت‌ودوز داشت به این حرفه نیز وارد شدند.»
راسته پوشاک قهرودی ها در خیابان جمهوری همچنان وجود دارد و تعاونی پوشاک را هم به نام خود ثبت کرده‌اند. همچنین حسینیه معروف و قدیمی قهرودی ها در خیابان فرهنگ ولی‌عصر (عج) سا ل‌هاست محل اجتماع، دورهمی و عزاداری آن‌هاست.
نظر شما