محمد سرابی - همشهری: شهرداری‌های کلانشهرهای جهان از چند دهه گذشته شروع به نصب این کفپوش‌ها کردند و به تدریج آن را توسعه می‌دهند. در شهر تهران هم نصب این کفپوش‌ها که به نام بساوایی نیز خوانده می‌شود همزمان با طرح‌های مناسب سازی و همسطح سازی پیاده‌روها اجرا شد.
ژاپن
شروع پویش کفپوش‌سازی
ژاپن اولین کشوری بود که کفپوش‌های مخصوص نابینایان را ایجاد کرد. هدف اولیه این کار ساخت وسیله هشدار به نابینایان در ایستگاه‌های راه آهن و مترو بود که بیش از حد به لبه سکو نزدیک نشوند. کفپوش برجسته برای اولین بار در ۱۹۶۷ در محدوده مدرسه نابینایان به صورت آزمایشی اجرا شد که موفقیت آمیز بود و نابینایان با استفاده از آن مسیر خود را پیدا می‌کردند. ۲۰ سال بعد این کفپوش‌ها به عنوان یک وسیله مناسب‌سازی رسمی پذیرفته شد.
امروزه فراگیری این کفپوش‌ها در ژاپن بیشتر از هر کشور دیگری است و گاهی توجه گردشگران را جلب می‌کند. از سال ۱۹۹۴ نصب کفپوش‌های برجسته در ورودی ساختمان‌هایی که بیشتر از ۲ هزار متر مربع مساحت داشته باشند اجباری شد. از ساختمان‌های عمومی مانند بیمارستان‌ها یا سالن‌های نمایش هم خواسته شده است که این کفپوش‌ها را تا داخل بنا ادامه دهند. رنگ زرد هم برای بهتر دیده‌شدن کفپوش‌ها استفاده می‌شود تا کم‌بینایان بتوانند آن را از سنگفرش‌های خاکستری و قهوه‌ای تشخیص دهند.
در سال‌های اخیر ژاپن طرح آزمایشی دیگری را اجرا کرده است که بر اساس آن در بعضی نقاط این کفپوش‌ها رنگ‌ها و خصوص سیاه اضافه شده است. برنامه روی گوشی تلفن همراه نابینایان با فناوری شبیه کیوآرکد از طریق دوربین گوشی معنای آن را دریافت می‌کند تا شخص نابینا را با استفاده از صدا هدایت کند. نام ژاپنی این کفپوش‌ها در ژاپن «بلوک تِنجی» است.
هند
شروع از ایستگاه مترو
هند به عنوان کشوری که جمعیت زیادی از مردم آن دچار معلولیت هستند نصب کفپوش برجسته را در چند دهه اخیر آغاز کرد. شهرهای بمبئی و دهلی نصب این کفپوش‌ها را از ورودی ایستگاه‌های مترو شروع کردند و آن را به پیاده‌روهای اطراف ایستگاه گسترش دادند. کفپوش‌ها در نقاط پررفت و آمد دیگر مانند مراکز خرید و دانشگاه‌ها هم نصب شدند. با این حال هنوز هم تعداد زیادی از خیابان‌های اصلی و نقاط شلوغ، کفپوش ندارند. از حدود ۱۲ سال قبل پویشی در شهرداری‌های هند به جریان افتاد که در آن از شهروندان خواسته می‌شد کاستی‌های پیاده‌روها را به صورت منظم به شهرداری‌ها اطلاع دهند. یکی از درخواست‌های مردمی ایجاد کفپوش نابینایان و اتصال آن‌ها به یکدیگر برای ساخت یک شبکه پیاده‌روی گسترده بود. سازمان‌های مردمی که در حوزه نابینایان فعالیت می‌کنند پیگیر توسعه این خطوط هستند.
یکی از مشکلات اصلی این کفپوش‌ها ارتباط نداشتن قسمت‌های مختلف آن است که باعث گم شدن نابینایان می‌شود. در بخشی از شهر کفپوش‌ها به شکل منظم نصب شده و در بخش دیگر دائما با جوی‌ها و درخت‌ها یا موانع دیگر تقاطع دارد. شهرداری‌های هند این موضوع را مطرح می‌کنند که وقتی پیاده‌رو همسطح سازی و ایمن نشده است آیا باید کفپوش‌ها را نصب کرد یا این کار را به بعد از عملیات عمرانی پیاده‌روسازی موکول کرد.
بلژیک
سخت برای صندلی چرخ‌دار
اگرچه کفپوش‌های برجسته به اشکال مختلف تولید می‌شود اما دو نوع اصلی دارد. میله‌ای و نقطه‌ای. طرح میله‌ای نشانه جهت حرکت بدون مانع است و طرح نقطه‌ای نشان می‌دهد که جهت یا سطح حرکت عوض شده است یا اینکه مسیر مخصوص نابینایان به پایان رسیده یا با مسیر دیگری تقاطع دارد. بلژیک هم مانند دیگر کشورهای غربی در سال‌های ۱۹۹۰ شروع به نصب کفپوش‌ها کرد و قاعده‌ای که ژاپن تنظیم کرده بود پذیرفت. اکنون در بیشتر کشورهایی که کفپوش برجسته نصب می‌کنند، طرح نقطه‌ای نشانه هشدار در طول مسیر است. در اروپا اختلاف نظرهایی درباره ساخت کفپوش‌ها وجود دارد. مثلا وجود این کفپوش‌ها در پایانه‌های مسافرتی باعث می‌شود که حرکت دادن چمدان‌های چرخ‌دار مشکل باشد اما اصلی‌ترین اختلاف نظر درباره معلولان حرکتی است. معمولا مسیری که برای راه‌رفتن نابینا اختصاص پیدا کرده همان مسیری است که برای حرکت صندلی چرخ‌دار انتخاب شده است اما در بعضی نقاط ایجاد کفپوش‌ها برجسته در مسافت طولانی به شکل مانعی برای حرکت صندلی چرخ‌دار درآمده است. کم کردن ارتفاع قسمت‌های برجسته کفپوش هم ممکن است تشخیص آن را برای نابینایان سخت کند. در بروکسل پایتخت بلژیک بحث‌هایی در این‌باره مطرح شده است اما نصب کفپوش‌ها طرفدار بیشتری دارد و بسیاری از نقاط حساس و پررفت و آمد شهر به آن‌ها مجهز شده‌اند. از طرف دیگر نصب کفپوش باید کامل انجام شود و در هیچ قسمت از آن مانعی وجود نداشته باشد تا نابینا بتواند به آن اطمینان کند.
بیشتر بخوانید: نگاهی به وضعیت پله‌برقی‌های کلانشهرهای جهان| تسهیلگران رفت‌وآمد عابران
نظر شما