می‌توانیم چشم‌هایمان را ببندیم و در رویاهایمان ببینیم که روزی، یکی از جایزه‌های ادبی ایران، اعتبار جهانی خواهدداشت! آن‌چه در زیر می‌آید مروری است بر جایزه‌های ادبی که هرکدام به علتی خاص، اعتبار جهانی دارند.
نوبل ادبی
جایزه نوبل در سال 1901 میلادی توسط «آلفرد نوبل»، مخترع دینامیت، پایه‌گذاری شد. این‌جایزه هرسال اهدا می‌شود. اولین مراسم اهدای این جایزه در حوزه ادبیات، در سال 1901 در استکهلم برگزارشد. این‌جایزه از سال 1902 به‌صورت رسمی و توسط پادشاه سوئد اهدا شد.
امروزه این‌جایزه در مراسمی که روز 10 دسامبر برگزار می‌شود، به برندگان اهدا می‌شود. آکادمی سوئد مسوول اهدای این‌جایزه است.
«نوبل ادبی» گران‌قیمت‌ترین جایزه ادبی است. مبلغ این‌جایزه بیش از یک میلیون یورو (معادل 10 میلیون کرون سوئد) است.
آکادمی سوئد با اهدای این‌جایزه فرصت تحقیق و نوشتن را برای بهترین نویسندگان جهان فراهم می‌کند.
پولیتزر
جایزه پولیتزر از سال 1917، هرساله در فصل بهار به برندگان رشته‌های مختلف ادبی و هنری اهدا می‌شود. مسابقه پولیتزر در رشته‌های روزنامه‌نگاری، موسیقی، کتاب و ادبیات نمایشی برگزار می‌شود. اهداکننده این جایزه دانشگاه کلمبیای آمریکاست. اولین برنده این جایزه در حوزه داستان «ارنست پول» بود.
«جوزف پولیتزر» که این‌جایزه به نام اوست، روزنامه‌نگاری آمریکایی بود. او در سال 1847به دنیا آمد. پولیتزر از بهترین روزنامه‌نگاران دوره خود بود. او برای آزادی مطبوعات فعالیت زیادی کرد.
گنکور
این جایزه مهم‌ترین جایزه ادبی فرانسه است که به نام دو برادر «ادموند لویی آنتوان دوگنکور» و «ژول آلفرد هوت دوگنکور» نامگذاری شده است.
این دو برادر، هر دو از نویسندگان مشهور فرانسه بودند که آثار مشترک بسیاری داشتند. پس از مرگ «ژول»، برادرش «ادموند» آکادمی گنکور را تاسیس‌کرد. آداب انتخاب برنده جایزه گنکور بسیارجالب است.
هرسال گروهی از داوران برای انتخاب بهترین و جدیدترین کتاب ادبی که به‌زبان فرانسه منتشر شده است، در کافه‌ای در پاریس دور هم جمع می‌شوند. این‌جایزه از سال 1903 به بهترین رمان و داستان فرانسوی اهدا می‌شود. اگرچه مبلغ این‌جایزه زیاد نیست، اما اعتبار زیادی برای نویسنده می‌آورد.
تی.اس.الیوت
جایزه «تی.اس.الیوت» از سال 1953، هر سال به بهترین مجموعه شعر اهدا می‌شود. انجمن کتاب شعر، مسوولیت اهدای این‌جایزه را به‌عهده‌دارد. این‌جایزه تنها به آثاری تعلق می‌گیرد که در بریتانیا و ایرلند به چاپ می‌رسند. این‌جایزه به‌نام «تی.اس.الیوت» شاعر معروف آمریکایی نامگذاری شده است.
الیوت از پایه‌گذاران انجمن کتاب شعر بود و صاحب آثاری مثل «سرزمین هرز» و «چهارشنبه خاکستر» است. او در این‌انجمن تلاش‌های فراوانی برای توجه بیشتر مردم به شعر معاصر و رسیدن به درکی بهتر از این نوع شعر کرده است. هدیه مالی این‌جایزه 10هزار پوند است.
بوکر
جایزه بوکر در حوزه داستان است و هرساله به بهترین رمانی اهدا می‌شود که در کشورهای حوزه بریتانیا به چاپ رسیده باشد. مبلغ این جایزه 50هزار دلار است.
این‌جایزه اولین‌بار در 1968 اهدا شد و اولین برنده این جایزه «پ.اچ نیوبای» برای رمان «چیزی برای جواب‌دادن» بود.
در بنیاد بوکر یک کمیته مشورتی وجوددارد که هرگونه تغییر در مقررات و شکل انتخاب داوران را تعیین می‌کند. هیات داوران هرسال عوض می‌شود و کمتر پیش می‌آید که داوری برای دومین بار انتخاب شود.
اورنج
جایزه اورنج فقط به داستان‌نویسان زن اهدا می‌شود و از سال 1995 به بعد به برجسته‌ترین رمانی اهدا می‌شود که یک نویسنده زن، آن را به‌زبان انگلیسی نوشته است. علت اصلی اهدای این جایزه ملزم‌دانستن توجه جامعه ادبی به کتاب‌هایی است که نویسنده آن زن است.
برنده این‌جایزه 30هزار پوند و یک تندیس برنز به‌عنوان «بسی» دریافت می‌کند. زمان اهدای این جایزه بین اول آوریل تا 31 مارس است. هم‌چنین داوران این جایزه همگی زن هستند.
پن‌همینگوی
جایزه پن‌همینگوی برنده خود را بین اولین کتاب نویسندگان پیدا می‌کند. مبلغ این‌جایزه هفت هزار و پانصد دلار است. اهداکننده این‌جایزه بنیاد «همینگوی» است. بنیاد همینگوی را همسر این نویسنده معروف، «مری همینگوی» سال 1976 دایرکرد. او علت تاسیس بنیاد و اهدای جایزه را بزرگداشت همینگوی و شناسایی و توجه به اولین کتاب نویسندگان اعلام‌کرد. این‌بنیاد در سال 1987راه‌اندازی شد.
سروانتس
«سروانتس» معتبرترین جایزه‌ادبی اسپانیاست که هرسال در مراسمی در ماه آوریل اهدا می‌شود. این‌جایزه به‌نام «میگوئل دسروانتس»، نویسنده کتاب «دن‌کیشوت» نامگذاری شده است. مبلغ این جایزه 110 هزار دلار است.
ایمپک دوبلین
این‌جایزه، یکی از معتبرترین جوایز ادبی در جهان است که فقط به یک‌زبان و ملیت‌خاص محدود نیست و تمام آثاری را دربرمی‌گیرد که به زبان‌های مختلف نوشته شده‌اند. این‌جایزه را شورای شهر دوبلین ایرلند، شهرداری این‌شهر و یک شرکت به‌نام «ایمپک» که در زمینه توسعه نشر فعالیت می‌کنند، بنیان نهاده‌اند.
شرکت موردنظر، در 50 کشور جهان نمایندگی دارد. وظیفه اهدای این‌جایزه، به عهده کتابخانه‌های عمومی شهر دوبلین است. هر سال رمان‌های منتخب نویسندگان از نقاط مختلف جهان ارزیابی می‌شوند و درنهایت یکی از آن‌ها به‌عنوان اثر برتر انتخاب می‌شود. اولین برنده این‌جایزه، «دیوید مالوف» بود که در سال 1996 آن را دریافت‌کرد.
ایمپک، پس از نوبل، گران‌ترین جایزه ادبی است ومبلغ آن، 100 هزاریورو است.
