آیین‌نامه حذف یارانه نقدی افراد پردرآمد در دولت تصویب شده و همین هفته برای اجرا ابلاغ می‌شود؛ اما هنوز جزئیات نحوه شناسایی ثروتمندان و حذف یارانه آنها مشخص نیست.

یارانه

به گزارش همشهری آنلاین، آیین‌نامه حذف افراد پردرآمد از فهرست یارانه‌های نقدی، یک هفته قبل در دولت بررسی و تصویب شده و آنگونه که احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است این آیین‌نامه هفته جاری ابلاغ می‌شود.

حذف یارانه اقشار پردرآمد موسوم به ثروتمندان از همان زمانی که قانون هدفمندی یارانه‌ها اجرا شد و واریز یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی در دستور کار دولت قرار گرفت، یک الزام قانونی بود، اما دولت‌ها به‌واسطه نبود اطلاعات جامع و پایین بودن سرمایه اجتماعی، عمدتاً میلی به اجرای این قانون نداشتند. در لایحه بودجه ۱۴۰۳، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها موظف شده با همکاری وزارت کار نسبت به حذف یارانه خانوارهای غیرمشمول حمایت دولت (پردرآمد) اقدام کند.

سابقه حذف یارانه نقدی

از آذر ۸۹ تاکنون همه دولت‌ها موظف به حذف یارانه ثروتمندان بوده‌اند و هریک به‌دنبال راهکاری برای انجام این وظیفه، اما غالبا اقدامی نکرده‌اند. دولت یازدهم در اوایل کار و بعد از اینکه مردم از پویش انصراف داوطلبانه یارانه نقدی استقبال نکردند، یارانه تعدادی از خانوارها را به‌عنوان اقشار ثروتمند حذف کرد که ضریب خطای آن به‌شدت بالا بود و دیگر ادامه پیدا نکرد.

بعد از آن به‌واسطه از بین‌رفتن ارزش یارانه نقدی، عملا تلاشی برای حذف یارانه صورت نگرفت تا اینکه دولت سیزدهم بعد از افزایش یارانه‌ها، درصدد برآمد با صدک‌بندی خانوارها، فهرست یارانه‌بگیران را اندک‌اندک منظم کند که البته این مسئله نیز به نتیجه ملموسی نرسید. حالا خبرها از آماده‌شدن مصوبه یارانه پردرآمدها حکایت دارد.

اگر آیین‌نامه مورد اشاره وزیر کار، واقعا قادر به شناسایی و حذف یارانه ثروتمندان باشد، باید آن را به فال نیک گرفت، اما اگر به‌واسطه نقص‌های جدی در پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، باز هم یارانه خانوارهای غیرثروتمند قطع شود، تبعات اجتماعی این موضوع به مشکلی بزرگ برای دولت و کشور تبدیل خواهد شد.

شرط زمان و مکان برای اصلاحات یارانه‌ای

آبان ۱۳۹۸، وقتی افزایش پارتیزانی قیمت بنزین به شکل‌گیری اعتراضات مردمی منجر شد و رسانه‌های بیگانه در حال تبدیل این اعتراضات به اغتشاش بودند، دولت وعده داد برای حمایت از خانوارها، بسته حمایتی توزیع می‌کند. این موضوع می‌توانست خاطر بسیاری از خانوارها را بابت تورم ناشی از بنزین راحت کند؛ اما در همان زمان، احمد میدری، وزیر کار فعلی و معاون وزیر کار اسبق در یک برنامه تلویزیونی از حذف حمایت معیشتی خانوارهای پردرآمد براساس گردش حساب‌های بانکی خبر داد.

او در برنامه زنده گفت‌وگوی شبکه خبر اعلام کرد: «از این‌ماه به بعد هرکس می‌خواهد بسته حمایتی معیشتی دریافت کند... تمام حساب‌های بانکی و تراکنش‌های مالی‌اش بررسی می‌شود و اگر کسی راضی نیست که به‌حساب بانکی‌اش مراجعه شود، از گرفتن بسته معیشتی در ماه بعدی انصراف بدهد.»

وی افزود: «به‌جای اینکه از ابتدا بگوییم اجازه دسترسی به حساب‌های افراد را به ما بدهند، ۲۴میلیون نفری را که احتمال می‌دادیم وضع مالی خوبی دارند از بسته حمایتی کمک‌معیشتی معاف کردیم.»

در آن زمان گرچه بارها وعده رسیدگی به اعتراضات یارانه داده شد، اما در عمل، بخش عمده اعتراضات به هیچ نتیجه‌ای نرسید. اکنون هم این بحث مطرح است که آیا زمان و شیوه اصلاحات یارانه‌ای مناسب است؟

یارانه چه کسانی باید حذف شود؟

قاعده کلی در حوزه پرداخت یارانه نقدی این است که افراد جامعه به‌ترتیب استطاعت مالی فهرست شوند و اولویت دریافت حمایت از پایین فهرست، یعنی کم‌درآمدترین اقشار باشد. با این حساب، اگر بنا باشد به ۹ دهک یارانه پرداخت شود، باید ۱۰ درصد ثروتمندتر جامعه که در دهک دهم قرار می‌گیرند در فهرست یارانه حذف شوند، اما ملاک‌های تشخیص ثروتمندی کدام است؟

سال‌ها پیش، یعنی از اوایل دهه ۹۰ که بحث تجهیز بانک اطلاعاتی پایگاه رفاه ایرانیان داغ شد، چالش‌هایی برای آزمون وسع خانوارها وجود داشت. تا مدت‌ها این بانک اطلاعات قادر به پردازش اطلاعات مالی حوزه چک نبود و عملا گردش مالی با چک در معادلات آزمون وسع گنجانده نمی‌شد؛ اما به‌تدریج با اصلاح قانون چک و صیادی‌شدن چک‌ها، این نقص برطرف شد.

چالش دیگر، نبود بانک اطلاعاتی جامع و شفاف در حوزه املاک و مستغلات بود که حداقل تا پاییز سال پیش همچنان وجود داشت و در یک سال اخیر نیز اتفاقی که منجر به رفع این چالش شده باشد، رخ نداده است. با این حساب، این موضوع همچنان پاشنه آشیل آزمون وسع خانوارهاست و به‌راحتی می‌تواند یک ملّاک بزرگ با گردش مالی پایین را نسبت به یک مستأجر طبقه متوسط با گردش مالی بالاتر، کم‌درآمدتر حساب کند.

یارانه نقدی که نخستین مرحله واریز آن در آذر ۱۳۸۹ اجرا شد، در زمان حاضر به یک دغدغه برای دولت‌ها تبدیل شده است و تاکنون دولت‌های مختلف با طرح و ایده‌های گوناگون سعی کرده‌اند آن را اجرا کنند. دولت‌ها گاه با هدف ایجاد عدالت در واریز یارانه‌ها و از بین بردن ناترازی بودجه هدفمندی، تغییراتی در مبلغ یارانه و فهرست افراد مشمول دریافت آن ایجاد کرده‌اند، اما همچنان نه مشکل ناترازی رفع شده و نه می‌توان مطمئن بود که عدالت درخصوص واریز یارانه‌ها به‌طور کامل در حال پیاده شدن است.

کد خبر 896645
منبع: روزنامه همشهری

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار اقتصاد كلان

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 18
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 11
  • IR ۱۰:۲۷ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    37 5
    جمع کنید این مسخره بازیا رو .... چنان تورمی سر مردم آوار کردین که با ده برابر کردن یارانه هم قابل جبران نیست ..... خدا نیامرزه باعث و بانی یارانه و این وضع تورمی رو
  • IR ۱۰:۳۸ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    30 2
    هر لحظه حس میکنم دست یکی تو جیبمه .... از یه طرف یارانه میدین از اون جیبش دو برابر بر میدارین شماها به بهشت میرید؟
  • فریبرز IR ۱۱:۲۱ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    15 3
    خب یارانه ندید جمعش کنید. اصلا الان با 45500 چیکار میشه کرد که انقدر هم داستان براش درست کردید
    • IR ۱۴:۳۸ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
      9 4
      فری جون ،، معلومه که ،، یارانه نمی‌گیری و اینقدر شلوغ می‌کنی ،، یارانه ۴۵۵۰۰ زمان احمدی نژاد را که در دوران روحانی اصلأ تغییر نکرد ، دولت شهید رییسی بر اساس دهک از هر نفر ۳۰۰ هزار تومان تا ۷۰۰ هزار تومان افزایش داد ...
    • وجدان IR ۱۷:۱۴ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
      5 1
      خطاب به ۱۴:۳۸ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳ با مزه رقم مهم نیست. مهم این بود فلسفه دادن یارانه گران کردن برق آب .گاز و نان بود حالا علاوه بر اینها همه چیز دهها برابر گران شده تازه میخوان برای عده ائئ را قطع کنند نوبت تو هم میرسه
  • IR ۱۱:۴۰ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    9 1
    قابل توجه اونایی که با رویا فروشی بعضی ها همه را دوباره بدبخت کردند برگشتیم به دوران حسن کلید شک نکنید
  • داود IR ۱۱:۵۶ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    15 0
    با این تورم وحشتناک اصلا یارانه کارآیی لازم را ندارد،کلا سیستم حمایتی دولت از مردم دچار مشکلات اساسی است، با انسانها نباید بصورت کالای اقتصادی برخورد شود،عادلانه ترین روش این است که حقوق دریافتی مردم واقعی شود وگرنه ۳۰۰تومن میدن یک میلیون از مردم میگیرن
  • امین IR ۱۲:۱۰ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    15 0
    به نظر میرسد اقتصاد این مملکت رها شده است و با افزایش لحظه ای قیمت دلار و تبع آن کاهش ارزش پول ملی گذران زندگی هر لحظه بر مردم سخت و سخت تر می شود. لذا در این شرایط نا مطلوب صحبت از کسر و یا اضافه این یارانه بی مقدار هم هیچ دردی را حتی برای اقشار بسیار کم درآمد درمان نمیکند.
  • تلخ IR ۱۲:۱۴ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    10 5
    من با یک آپارتمان تو شهرستان مرزی و 200تومن پولی که تو بورس گذاشتم از بین رفته شدهم دهک 9 و قراره یارانه قطع بشه دم این عدالت گرم !!!
  • IR ۱۳:۱۴ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    15 0
    کارمند بانک داره یارانه میگیره من کارگر یارانه مو قطع کردند ..... به والله که یقه تونو اون دنیا میگیرم
    • فقط خدا IR ۱۷:۱۶ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
      2 0
      خدا پدرتو بیامرزه من کسی را میشناسم 10 ساله تو آلمان زندگی میکنه یارانه میگیره
  • عبدالرضا غیایی شاملو IR ۱۴:۴۷ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    2 0
    دلشون خوش که دارند کمک معیشتی می‌کنند کل کمک معیشتی دولت شده به اندازه ۳،۴ کیلو برنج در ماه ، افزایش قیمت‌ها دیگر ماهانه و یا حتی هفتگی نیست حتی روزانه هم نیست بلکه لحظه ای شده ، ۱ساعت دیگر معلوم نیست میره بالاتر یا نه، در این شرایط سخت و دشوار آنهم با انتخاب جناب پزشکیان خدا خودش عاقبت ما مردم رو بخیر کنه
  • شهروند IR ۱۷:۰۹ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    3 0
    فلسفه پرداخت یارانه گران شدن عاملهای انرژی بعلاوه نان بود ربطی به دارائی افراد نداشت حالا صبح به صبح یک سناریو جدید بدید کشورهای همسایه رو ببینید تاسف اوره
  • ایران IR ۱۸:۰۱ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    4 0
    فقط تورم را که خانه خرابمان کرده را کنترل کنید قیمت ها لحظه ای بالا میرود و هیچ احدی به فریاد مردم نمیرسد
  • علی IR ۱۸:۳۲ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    1 0
    ی آپارتمان و پراید داشتم تو ۹۹ گذاشتم بورس باد رفت ، وام و قرض گرفتم ی پارس کارخونه در آوردم اونم آنقدر وام و قرض برای خریدنش گرفته بودم که فروختم الآنم مستاجر با پراید مدل ۸۲ دهک نه! گردش حساب هم به خاطر اجاره و قرض و وام بالا رفته و کارمند حداقل بگیرم ! انصافا به سامانتون ی نگاه بندازید درست دهک بندی کنید همکاران با وضعیت مالی خیلی خیلی بهتر دهک پایین تر هستند!
  • IR ۱۹:۴۰ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    3 0
    بتر است که کارت ملی هوشمند که یکی از مدرن ترین کارت ها می باشد که در پیاده نمودن عدالت سهم بسزائی دارد فعال بشودو بستر سازی برای فعال شدن ان انجام بشود.و دستگاه های کارت خوان مربوطه وارد بشوند.
  • فعال اقتصادی IR ۲۰:۱۸ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    4 1
    یک پیشنهاد به دولت جهت اداره تامین اجتماعی. جناب دولت. تامین اجتماعی هر ماه از میلیونها نفر حق بیمه میگیرد حالا اینو اصلا ندید میگیریم. تامین اجتماعی صدها بلکه هزاران شرکت و کارخانه ریز و درشت دارد که اگر انها مدیریت واقعی شوند نه تنها کمبود بودجه نخواهد داشت بلکه به دولت هم میتواند کمک کند یا وام دهد لذا پیشنهاد میکنم اداره این سازمان فشبل را بین متقاضیان اداره با شروط خاصی به مزایده بگذارید و در مقابل تضمینات لازم را بگیرید یا یک مدیر خارجی راس این سازمان بگذارید وگرنه با این مدیران اختلاسگر و بیسواد بزودی تمام داراییها به باد خواهد رقت یک نمونش شرکت پارس الکتریک یکی از شرتهای تامین اجتماعی یک زمین بزرگ دهها هزار متری تجاری در جاده کرج دارد که با پول ان میتواند صدها شرکت یا کارخانه بسازدولی 15-20 سال است انرا با اجاره یک مغازه 12 متری در اختیار رایتل یکی دیگر از زیرمجموعه هاش قرار داده بقیه شرکتهای شستا هم همینطوری اداره میشود.عاقل را اشارتی کافیست.
  • IR ۲۰:۲۸ - ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
    4 0
    اگر می‌خواهید قطع کنید اول مال مقامات رو قطع کنید