که اغلب مدیران و مسئولان شهری هم سعی میکنند از این ظرفیتهای تأثیرگذار بهره ببرند.
در این راستا، شورایاریها، یکی از گزینههای مهم و مبتنی بر اصل مردمسالاری، شهروندمداری و محلهمحوری است که نظام پارلمانی، شورایی را تحکیم میبخشد و در کنار آن، جامعهای شهری منسجم و همبستگی بوجود میآورد. در فرآیند سیاستگذاری اداره امور شهر، شهروندان اعضای شوراهای شهر و شورایاریها را در حکم نمایندگان خود میدانند و این احساس شهروندان را از بیاعتمادی و بدبینی نسبت به تصمیمگیریهای مدیران شهری و بیتفاوتی و دلسردی نسبت به جامعه و محل زندگیشان دور میکند.
این رویکرد که اکنون در مدیریت شهری تهران در حال انجام است، کم و بیش نقاط ضعف و قوت این گرایش محله محورانه را به نمایش گذاشته است. نقاط قوت آن، دلگرمی ساکنان محلهها به حضور نمایندگانشان در تصمیمگیری برای اداره امور محلههایشان و ارتباط مستقیم آنها، به واسطه شورایاران با مدیریت شهری به همراه داشته است.
این نکته دستاورد بزرگی برای مدیریت شهری است که نباید به سادگی از کنار آن گذشت. اما در کنار این ویژگی ارزشمند، نکاتی هم درخصوص فعالیت شورایاران در محلهها دیده میشود که با رفع آنها میتوان به تداوم و ثمربخشی حضور این تشکل مردمی در بدنه مدیریت شهری بیش از پیش امیدوار بود.
اولین و مهمترین نکته در این زمینه، آموزش و ارتقای سطح آگاهی اعضای شورایاریهاست که میتواند در قالب دورههای آموزشی طراحی شود تا زمینه ارتقا بینش، سطح دانش و آگاهی آنها نسبت به مقوله مدیریت شهری و اصول شهرنشینی جدید فراهم شود. به بیان دیگر، با درک جایگاه و اهمیت مشارکت سازمان یافته شهروندان در قالب شورایاری و ایجاد ساز و کار ارتباطی و فهم هدفمند میتوان به کشف مسائل مورد ابتلای شهروندان، آگاه ساختن اهالی محلهها از محدودیتها و مدیران شهری از دیدگاههای شهروندان و انگیزش و پذیرش عموم شهروندان دست یافت.
با این اوصاف میتوان نقش شورایاریها و مشارکت سازمان یافته شهروندان در هر یک از مراحل تدوین و شکلگیری برنامههای اداره شهر را مشخص کرد. در نتیجه به هر شکلی که عموم شهروندان در ادامه امور شهر مشارکت داده شوند، یک نکته به آنان تفهیم میشود و آن ارزش قائل شدن برای آنها و ایدههایشان است. شاید این موضوع ارزشمندترین اثر مشارکت شهروندان باشد، چرا که هرگاه در تصمیمگیریهای شهری ساکنان آن کنار گذاشته شده و نظراتشان نادیده گرفته شود، آن عده احساس پوچی کرده و به عنوان شهروندان وفادار و متعهد به آرمانهای جامعه و محل زندگی خود قادر به ایفای نقش نخواهند بود.
بنابراین، حضور و فعالیت شورایاران آگاه به مسائل شهری که در این زمینه از تخصصهای نسبی برخوردار باشند، هم مدیریت شهری را در پیشبرد طرحها و برنامهها یاری میرساند و هم حس مشارکت و مسئولیتپذیری در شهروندان را تقویت میکند که هر دو از نیازهای اساسی درخصوص توسعه حوزههای عمرانی و فرهنگی در اداره امور شهری محسوب میشوند.
همشهری محله - 9