آنهایی که در اطراف سه‌راه آذری زندگی می‌کنند تقریباً همه روزه شاهد بگومگوی راننده‌هایی هستند که در ترافیک سنگین این میدان صبر و شکیبایی‌شان را از دست داده و کارشان به مشاجره می‌کشد. میدان شمشیری هیچ شباهتی به یک میدان استاندارد شهری ندارد.
خیابان‌های قزوین، 45 متری زرند و امامزاده عبدالله(ع) در یک نقطه یکدیگر را قطع می‌کنند که اهالی از دیرباز به آن سه‌راه آذری می‌گویند. این سه‌راهی در واقع از گذشته‌های دور یکی از گلوگاه‌های ورودی و خروجی شهر تهران بوده و همواره تعداد زیادی خودرو در آن تردد می‌کنند.
حتی زمانی که مشکل ترافیک در پایتخت تا این حد جدی نبود سه‌راه آذری به دلیل نقش مهمش در هدایت ترافیک جنوب غربی شهر یکی از پرترافیک‌ترین معابر تهران به شمار می‌رفت. در چند سال اخیر اقداماتی از طرف مدیریت شهری برای کاستن مشکلات این میدان انجام شده، که امید می‌رود استمرار این طرح‌ها مشکل این بخش قدیمی شهر تهران را حل کند.
دبیر شورایاری محله آذری این میدان متولی می‌خواهد
مهم‌ترین نکته‌ای که بیشتر اهالی و شورایاران محله آذری به آن اشاره و تأکید می‌کنند مشترک بودن میدان شمشیری بین مناطق 9، 10 و 17 است.[آشنایی با شهرداری تهران] آنها معتقد هستند اداره مدیریت این میدان باید به یکی از این 3 شهرداری واگذار شود. «محمود اسماعیلی» دبیر شورایاری محله آذری درباره مشکلات این میدان می‌گوید: «میدان شمشیری آذری یکی از پرترددترین میدان‌های شهر تهران است.
با این حال ظرف 50 سال گذشته هیچ کار اساسی برای حل مشکلات آن صورت نگرفته.» وی می‌گوید: «طرح تعریض خیابان‌های قزوین و امامزاده عبدالله¨ع© بصورت ناقص اجرا شده و یکی از دلایل لاینحل ماندن مشکل میدان آذری اجرای ناقص همین طرح‌هاست.»اهالی محله عقیده دارند در صورتی که خیابان‌های قزوین و امامزاده عبدالله¨ع© بصورت کامل تعریض شود تا حدود زیادی از بار ترافیکی سه‌راه آذری کاسته خواهد شد.
سه‌راه سرگردانی
یکی از دلایلی که باعث شده میدان شمشیری وضعیت نابسامانی داشته باشد، قرار گرفتن آن در نقطه تلاقی مناطق 9، 10 و 17 است. به بیان دیگر میدان شمشیری بطور کامل در محدوده یک منطقه قرار ندارد. شاید به همین دلیل است هیچ یک از شهرداری‌ها موضوع ساماندهی این میدان را برعهده ندارد.
دبیر شورایاری محله آذری می‌گوید: «یکی از طرح‌هایی که شهرداری منطقه 17 برای ساماندهی سه‌راه آذری در دستور کار داشت، اجرای طرح تعریض خیابان قدرت پاکی بود که ظاهراً این طرح از دستور کار خارج شده است.» دبیر شورایاری محله آذری با انتقاد از اجرای طرح‌های مقطعی در میدان شمشیری می‌گوید:
«هر از چند گاهی در بخشی از این میدان تغییراتی ایجاد می‌شود و بعد از مدت کوتاهی تمامم آنچه را که ساخته‌اند دوباره خراب می‌کنند. گویی بلاتکلیف بودن میدان شمشیری باعث بلاتکلیفی شهرداری‌های مناطق 9، 10 و 17 هم شده است.» تا چند دهه قبل محله آذری و البته میدان آذری جزو محدوده شهر تهران نبود.
به همین دلیل تعداد زیادی کارخانه و گاراژ در این محدوده وجود داشت که هنوز هم تعدادی از آنها باقی مانده که اغلب هم باعث گله‌مندی شهروندان است. بسیاری از شهروندان محله آذری معتقدند در صورت اجرای طرح ساماندهی میدان شمشیری، بخش مهمی از مشکلات مربوط به گاراژها هم رفع خواهد شد.
محمود اسماعیلی ما را به دیدن یکی از گاراژهای متروک در ابتدای خیابان شهید قدرت پاکی می‌برد. او می‌گوید: «این گاراژ مشکلات اجتماعی و امنیتی زیادی برای اهالی بوجود آورده است. در صورت اجرا شدن طرح ساماندهی سه‌راه آذری و تعریض خیابان «پاکی» بخش زیادی از این گاراژ به معبر تبدیل خواهد شد.
بخش باقی‌مانده را هم شهرداری می‌تواند تملک و به سرانه‌های عمومی تبدیل کند.» ساماندهی مشاغل اطراف میدان شاید شما هم جزو آن دسته از شهروندانی باشید که تا نام میدان شمشیری را می‌شنوید یاد مغازه‌های ماهی و مرغ‌فروشی این میدان می‌افتید.چنین مغازه‌هایی در همه جای شهر وجود دارد و معمولاً هم شهروندان از وجود آنها رضایت دارند.
اما در مورد فروشگاه‌های مرغ و ماهی در میدان شمشیری همه چیز برعکس است. اهالی از مدت‌ها قبل خواستار جمع‌آوری این فروشگاه‌ها هستند. شورایار محله آذری درباره علت این نارضایتی‌ها می‌گوید: «صاحبان این مغازه‌ها رعایت برخی حقوق شهروندی را نمی‌کنند. ظاهراً آنها در داخل مغازه لوله فاضلاب ندارند چون تمام فاضلاب مغازه‌هایشان را در سطح پیاده‌رو رها می‌کنند که بوی تعفن آن شهروندان را آزار می‌دهد.
همچنین نوع فعالیتشان به لحاظ بهداشتی برای اهالی این محله مشکل‌آفرین است.» این واقعیت را هم نمی‌توان انکار کرد که مغازه‌های مرغ، ماهی و سیرابی‌فروشی در میدان شمشیری نمای عمومی این میدان را نازیبا کرده و این موضوع هم مزید بر علت شده تا اهالی خواستار جمع‌آوری این مراکز فروش باشند.
دبیر شورایاری محله آذری در این زمینه پیشنهادی دارد و می‌گوید: «تملک گاراژی که در ابتدای خیابان قدرت پاکی واقع شده می‌تواند مشکل ماهی‌فروشان سه‌راه آذری را هم حل کند. در بخشی از زمین این گاراژ می‌توان مجتمع تجاری مخصوص فروش این‌گونه مواد پروتئینی احداث کرد.»
«حسین سلمانپور» از سال‌ها قبل ساکن خیابان «قدرت پاکی» است وی درباره مشکلات میدان شمشیری می‌گوید: «میدان شمشیری برای هر 3 منطقه ¨9، 10 و 17© مشکل‌آفرین شده است و طرح‌هایی هم که در این میدان اجرا می‌شود اغلب مقطعی و بعضاً غیرکارشناسی است.» وی می‌گوید:
«هر 6 ماه یک‌بار شاهد کندن و نصب جدول در وسط میدان هستیم و چند ماه بعد همان جدول‌ها دوباره تخریب می‌شود و هنوز نمی‌دانیم که واقعاً برای ساماندهی این میدان چه اقدامی قرار است انجام شود.» وی عقیده دارد سه‌راه آذری کشش این حجم بالای خودرو را ندارد و می‌گوید:
«بیشتر وقت‌ها شاهد درگیری بین راننده‌ها هستیم. راه‌بندان‌های طولانی اعصاب آنها را به هم می‌ریزد و کنترلشان را از دست می‌دهند. از طرف دیگر پلیس راهنمایی و رانندگی هم به قدر کافی نیرو در اینجا مستقر نمی‌کند.» وی نیز همچون سایر هم‌محله‌ای‌هایش معتقد است
ساماندهی میدان شمشیری به حل خیلی از مشکلات ترافیکی، اجتماعی و حتی امنیتی این محله کمک خواهد کرد. «سلمانپور» می‌گوید: «در شمال میدان آذری کارخانه آردی وجود دارد که طبیعتاً باید به خارج شهر انتقال یابد اما هنوز به فعالیتش ادامه می‌دهد. در صورت ساماندهی میدان آذری بسیاری از این کارخانه‌ها و گاراژها در طرح تعریفی معابر قرار می‌گیرند و صاحبان آنها مجبور خواهند شد
برای حفظ منابع عمومی با شهرداری همکاری کنند. ظرفیت‌های بالقوه محله «علی عشرت‌آبادی» از 35 سال قبل تاکنون در محله آذری زندگی می‌کند و به قول خودش مشکلات مربوط به میدان شمشیری و گاراژهای حاشیه آن جزوی از زندگی روزمره او شده است. او می‌گوید:
«طی 3 سال گذشته تمام کوچه پسکوچه‌های منطقه 17 آسفالت شده در حالی که کوچه ما کوچه سعدی در ابتدای خیابان قدرت پاکی حتی لکه‌گیری هم نشده است.» عشرت‌آبادی هم به گاراژها و کارخانه‌های اطراف میدان آذری به عنوان یک ظرفیت برای محله‌اش نگاه می‌کند و می‌گوید: «محله ما با وجود این همه ظرفیتی که می‌تواند به سرانه‌های عمومی تبدیل شود؛ یکی از محروم‌ترین محله‌های منطقه 17 است.» 12 متری سعدی جزو معدود معابری است که هیچ درخت و فضای سبزی ندارد.
عشرت‌آبادی در این باره می‌گوید: «این کوچه به دلیل نداشتن درخت و قرار گرفتن در مجاورت میدان آذری به پارکینگ خودروهای سنگین تبدیل شده است که صرفنظر از مشکلاتی که به لحاظ تردد برای ما بوجود می‌آورد؛ برخی مشکلات اجتماعی را هم سبب شده است.»
اهالی برای اثبات گفته‌هایشان تمام کوچه را نشانمان می‌دهند. حق با آنهاست. در کوچه تعداد زیادی سرنگ مستعمل رها شده است. اهالی می‌گویند: «پارک ماشین‌های سنگین در این خیابان و کوچه‌های اطراف فضای دنجی برای معتادان تزریقی بوجود می‌آورد.»
ساماندهی میدان آزادی
«سیدحسین سید حسینی» یکی از معتمدان محله آذری با اشاره به ظرفیت‌های خوب این محله می‌گوید: «ساماندهی میدان آذری می‌تواند باعث رشد و توسعه محله آذری شود. در حال حاضر ما به لحاظ سرانه‌های عمومی وضعیت خوبی نداریم. درمانگاه، فضای آموزشی مناسب، فضای سبز و مکان‌های تفریحی جزو نیازهای مهم محله آذری است. در صورتی که مدیریت شهری ساماندهی این محدوده را به طور جدی در دستور کار قرار دهد؛ ما هم می‌توانیم از حداقل‌های سرانه‌های خدماتی برخوردار شویم.
گرمابه یزدی‌ها و مشکلاتش
در خیابان قدرت پاکی گرمابه‌ای وجود دارد که بین اهالی به حمام «یزدی‌ها» معروف است. این گرمابه از سال‌ها قبل بصورت متروک و بلااستفاده رها شده است. «اعظم افتخاری» که منزل مسکونی‌اش درست در کنار این گرمابه قرار دارد می‌گوید: «داخل گرمابه به محلی برای تجمع اراذل و اوباش و معتادان تزریقی تبدیل شده است.»
او می‌گوید: «این افراد برای آنکه بتوانند براحتی وارد گرمابه شوند تعدادی از میله‌های حفاظتی در آن را شکسته‌اند.» متأسفانه گرمابه‌های متروک به یک مشکل جدی برای شهروندان منطقه تبدیل شده‌اند و روز به روز هم به مشکلات آنها افزوده می‌شود. افتخاری می‌گوید:
«افرادی که وارد گرمابه یزدی‌ها می‌شوند تاکنون چند بار در داخل آن آتش‌سوزی ایجاد کرده‌اند و علاوه بر همه این مشکلات، تعداد دزدی‌ها زیاد شده که یکی از دلایلش وجود همین گرمابه است که متخلفین از آن به عنوان پناهگاه استفاده می‌کنند.» از دیگر مشکلاتی که این گرمابه متروک ایجاد کرده پارک خودروهای سنگین در مقابل آن است.
«اعظم افتخاری» در این‌باره می‌گوید: «توقف خودروهای سنگین در مقابل گرمابه باعث می‌شود پیمانکاران شهرداری نتوانند مخازن زباله را درست تخلیه کنند که این مسئله مشکلات بهداشتی برای محله‌مان به وجود می‌آورد.» وی ضمن تأکید دوباره به تمام مشکلاتی که این گرمابه متروک برای اهالی به وجود آورده می‌گوید: «شهرداری چندین‌بار به صاحب گرمابه اخطار داده است. اما نتیجه همه این اقدامات فقط سرکشی ساده صاحبان آن و تمیز کردن داخل گرمابه بوده است.»
دیواری که فروریخت
«حسن غفرانی» یکی از اهالی محله آذری است که وقتی متوجه می‌شود از همشهری محله برای تهیه گزارش آمدیم، ما را به خانه‌اش دعوت می‌کند تا مشکلی را که سایرین هم به آن اشاره داشتند بصورت عینی‌تر نشانمان بدهد. گله اصلی او از گاراژ ابتدای خیابان قدرت پارکی است.
جالب است که این گاراژ برای اهالی نام شخصی ندارد. حسن غفرانی که منزل مسکونی‌اش دیوار به دیوار این گاراژ است می‌گوید: «دیوارهای اطراف گاراژ کاملاً فرسوده است.» غفرانی از بالکن خانه‌اش محوطه داخل گاراژ را نشانمان می‌دهد و می‌گوید: «مدتی قبل بخشی از دیوار گاراژ که فرسوده بود فروریخت و باعث ترک برداشتن دیوار خانه من شد.
به همین دلیل به مراجع قانونی شکایت کردم اما صاحب گاراژ در دادسرا و شورای حل اختلاف حاضر نشد.» مشکلی که بیشتر اهالی محله آذری با آن مواجه هستند بی‌اعتنایی صاحبان املاک متروک با خواست‌های آنهاست. به نظر می‌رسد مراجع قانونی در این راستا باید حساسیت و توجه بیشتری داشته باشند.
دغدغه‌های مادرانه روزی که برای تهیه گزارش به محله آذری رفتیم قرار بود فقط از مشکلات میدان شمشیری و گاراژهای حاشیه آن گزارش تهیه کنیم اما در بین شهروندانی که برای مطرح کردن مشکلات آمده بودند بانویی هم آمده بود تا دغدغه‌های مادرانه‌اش را مطرح کند. «خدیجه قاسم‌زاده» از اینکه هیچ نظارتی به داروخانه‌های این محله نمی‌شود گله داشت و می‌گفت:
«داروخانه‌ها خیلی از داروهای کدئین‌دار را بدون نسخه به جوانان می‌فروشند. آنها با ترکیب این داروها مواد اعتیادآور درست می‌کنند. اعتراض هم که می‌کنیم جواب درستی به ما نمی‌دهند. در زندگی شهری همه مشکلات مانند حلقه‌های زنجیر به یکدیگر متصل هستند و توجه و رفع هر یک از آنها می‌تواند باعث جدا شدن حلقه‌های این زنجیر می‌شود.
همشهری محله - 17
