از سوی دیگر، وضعیت اقتصادی کشور دچار رکود است. درباره وضعیت بانک‌ها و اقتصاد کشور با دکتر مهدی‌تقوی گفت‌وگو کرده‌ایم.
- علت کاهش توان وام دهی بانک‌ها چیست؟
علت اصلی آن، سیاست انقباضی است که دولت در راستای سیاست‌های پولی و مالی خود در پیش گرفته که سیاستی نادرست است. علاوه بر این، سیاست کاهش نرخ سود بانکی در سال‌های اخیر موجب شد بانک‌ها با مشکلات فراوان و سرکوب مالی روبه‌رو شوند.
به‌طور خلاصه، کاهش پس‌انداز در بانک‌ها توان وام‌دهی آنها را کاهش داده است. پایین بودن نرخ سود بانکی در برابر تورم، انگیزه‌ای برای پس‌انداز پول در بانک‌ها نمی‌گذارد. نرخ بالای 20درصد تورم باعث شده تا بانک‌ها از توان وام‌دهی با نرخ سود پایین برخوردار نباشند.
دولت اگر قصد حمایت از تولید را دارد، باید به‌جای تعیین دستوری نرخ سود تسهیلات بانکی، با پرداخت یارانه به تسهیلات ارائه شده، هم از متضرر شدن بانک‌ها جلوگیری کند و هم موجب رونق در بخش تولید شود.
- چگونه می‌توان مشکل وام‌دهی را حل کرد؟
افزایش نرخ سود بانکی می‌تواند عملی برای افزایش وام دهی بانک‌ها باشد. کاهش بیشتر سود بانکی سبب کاهش پس‌انداز و کاهش تقاضا برای برخی کالاهای مصرفی و افزایش رکود اقتصادی کشور خواهد شد. البته رکود اقتصادی در ایران پدیده جدیدی نیست و 20 سال است که اقتصاد ایران شاهد رکود است.
- سیاست‌های دولت تا چه حد در ایجاد رکود اقتصادی، نقش داشته است؟
عامل اصلی رکود این است که در اقتصاد ایران سرمایه‌گذاری به‌اندازه کافی صورت نمی‌گیرد و همچنین کالا به‌اندازه کافی تولید نمی‌شود. باید اقتصاد ما که اقتصادی ایستاست به اقتصاد پویا تبدیل شود.
برای پویا شدن هم باید سرمایه‌گذاری در اقتصاد قابل ملاحظه باشد؛ چرا که در غیر این صورت نمی‌توانیم کالا تولید کنیم. اقتصاد ایران نیازمند برنامه‌ریزی مناسب است تا سامان گیرد. برای خروج اقتصاد از حالت رکود و ایستایی باید در جهت جذب سرمایه از خارج، جلوگیری از خروج سرمایه‌ها به خارج و جذب نیروهای متخصص تلاش صورت گیرد.
- با این شرایط، مهم‌ترین اولویت اقتصادی دولت دهم چیست؟
وظیفه تیم اقتصادی دولت بسیار مشکل است. این تیم باید اقتصاد را به سمتی هدایت کند که بیکاری و تورم را از بین ببرد. با وجود این معتقدم، اولویت اول‌کاری دولت دهم بررسی عملکرد 4 ساله قبلی خود در اقتصاد ایران است. دولت برای دوره 4 ساله دیگر خود باید با برنامه‌ریزی و سیاست‌های درست برای رونق بخشیدن به اقتصاد اقدام کند. دولت باید سیاست‌های اشتباه خود را کنار بگذارد.
- آیا ادامه اجرای طرح‌های زودبازده در رفع رکود اقتصادی مؤثر است؟
طرح‌های زودبازده برای رونق بخشیدن به اقتصاد ایران بی‌اثر است؛ چراکه بدون برنامه‌ریزی در بخش خدمات، تولید، کشاورزی، صنعت و معدن و حتی ساخت و ساز نمی‌توان به شرایط رونق در اقتصاد دست یافت. سرمایه‌گذاری و صرف پول در طرح‌های زودبازده راهی نادرست است که سرمایه‌های ملی را در راه درست آن خرج نمی‌کند.
