این شرکت جزو اولین انبوهسازان تهران محسوب میشد که منازل مسکونی را به سفارش ارگانهای دولتی میساخت. اغلب دولتآباد و خیابانهای اصلی آن را به محله عربها میشناسند. به طوری که بعد از آغاز جنگ تحمیلی و اخراج عربهای ایرانیالاصل، اکثر آنها در این محدوده سکنی گزیدند حتی جنگزدگان شهرهای مرزی نیز با حمایت دولت ایران در این محله مستقر شدند.
اما آنچه دولتآباد را از بین دیگر محلههای منطقه 20 مجزا میکند بافت تجاری این محدوده، نظم سازههای ساختمانی، خیابان و بلوارهای آن است.
از قدیمیترین قسمتهای محله دولتآباد میتوان به محله «قلعه» در قسمتی از خیابان دهخدا اشاره کرد که کوچههای تودرتو با خانههای غیرهمسطح از خصوصیات خاص آن است که نشان از بافت فرسوده این محله دارد.
فرسودگی این محله به اندازهای است که در سالهای گذشته صاحبخانهها منازل خود را رها کرده و آنها را به مهاجران کشورهای همسایه مثل افغانها و پاکستانیها اجاره دادهاند. اما هنوز افرادی که بضاعت مالی ندارند در این محدوده ساکن هستند و بار مشکلات زیادی را تحمل میکنند.
البته محله قدیمی قلعه دولتآباد در بافت فرسوده قرار گرفته و بنابر گفته معاون شهرسازی منطقه ساماندهی ساکنان قلعه در اولویت اصلی برنامهها است و بعد از تهیه نقشه منطقه در راستای اجرای طرح گامهای اساسی برداشته خواهد شد. اسماعیل صادقی با اشاره به شناسایی زمین 5 هزار مترمربعی در خیابان دهخدا گفت:
بعد از ساخت منازل مسکونی در این زمین ساکنان قلعه دولت به این محدوده انتقال داده خواهند شد و محله قلعه بدون کاربری مسکونی به فضای سبز یا فضای فرهنگی اختصاص داده میشود تا دیگر جمعیتی مضاعف بر دوش محله دولتآباد سربار نشود. دبیر شورایاری محله دولتآباد از اجرای برنامه ساماندهی ساکنان قلعه دولتآباد اظهار خرسندی کرد و با اشاره به جانمایی ساخت منازل مسکونی برای اهالی قلعه گفت:
«این زمین در مقابل مسجد ابوذر در نظر گرفته شده است که با توجه به تراکم جمعیت در آن محدوده و نداشتن امکانات ورزشی و فرهنگی، استفاده دیگری از آن میشد. نظر شورایاران این بود که در زمین 5 هزار مترمربعی امکانات فرهنگی مثل سالن کنفرانس ایجاد شود یا خانه فرهنگ دولتآباد به آنجا منتقل شود. «هدی شاملو» در ادامه افزود: «انتقال ساکنان قلعه دولتآباد با مشکلات زیادی همراه است چرا که اکثر ساکنان این محدوده بضاعت مالی چندانی ندارند و برای انتقال تسهیلات ویژهای را میطلبند.
از دیگر مشکلاتی که میتوان به آن اشاره کرد حضور چند خانواده در یک منزل مسکونی 80 متری است. اما به حتم چند خانوار نمیتوانند در یک آپارتمان 80 متری زندگی کنند. ساماندهی ساکنان قلعه دولتآباد، مطالعه عمیق نیاز دارد.» درصدی از بار مشکلات ترافیکی منطقه را به راههای خروجی و ورودی معبر کمربندی آزادگان میتوان مربوط دانست.
به طوری که دبیر شورایاری محله دولتآباد معتقد است به دلیل معضلات راههای ورودی و خروجی به این کمربندی بار ترافیکی به محله دولتآباد و خیابان فداییان اسلام تحمیل میشود. از دیگر دغدغههای اهالی محله میتوان بوجود مرکز بازیافت زباله در دولتآباد اشاره کرد. آنها معتقدند که مرکز بازیافت زباله بهتر است به خارج از محدوده شهر انتقال پیدا کند.
البته مرکز بازیافت زباله در جاده امامزاده ابوالحسن¨ع© مراحل اجرایی خود را پشت سر میگذارد و بنا بر تأکید شهردار منطقه قرار است که هرچه زودتر به بهرهبرداری برسد. از خواستههای اصلی اهالی محله دولتآباد احداث بازارچه میوه و ترهبار است که با کمک مسئولان ساخت سولههایی به این منظور در محدودهای از پارک کودک دولتآباد انجام گرفته است و بزودی بازارچه میوه و ترهبار محله افتتاح میشود.
دبیر شورایاری محله دولتآباد ضمن برشمردن فعالیتهای قابل توجه شهرداری در دولتآباد گفت: «سنگفرش پیادهرو خیابان اصلی مورد رضایت اهالی قرار گرفته و همچنین بلواربندی خیابان پروین اعتصامی توانست در زیباسازی محلهمان نقش عمدهای داشته باشد. این در حالی است که از شروع ساخت مجموعه ورزشی دولتآباد چند سالی میگذرد و با وجود اینکه مراحل پایانی خود را طی میکند اما پیشرفت قابل ملاحظهای ندارد. جوانان این محله بیصبرانه منتظر افتتاح این مجموعه ورزشی هستند.»
شناسایی نخبگان محلی
سازماندهی فعالیتهای فرهنگی، ورزشی و اجتماعی در گرو شناسایی استعدادهای محلی است از اینرو دفتر شورایاری محله دولتآباد با ایجاد تعامل سازنده با مراکز فرهنگی در محله توانسته است گامی به سوی نخبهشناسی بردارد. مهدی شاملو در این مورد گفت: «با مراکزی مثل کتابخانهها، پژوهشسرای زکریاری رازی، مساجد و تمام مکانهایی که در پذیرش جوانهای با استعداد نقشی دارد همسو شدیم تا با کمک آنها بتوانیم نخبههای محلهمان را شناسایی کنیم.
از اهداف این برنامه میتوان به حمایت آنها اشاره کرد و همچنین استفاده از نیروی فکر و قدرت آنها برای تربیت دیگر جوانان و دانشآموزان هممحلی، در واقع قصد داریم با تمام نیرو البته نیروی داوطلبانه در راستای اعتلای سطح فرهنگی و دانش محلهمان تلاش کنیم. پاتوق محله در دولتآباد پاتوقهای محله، واژهای که توسط معاونت فرهنگی و اجتماعی در محلهها تعریف شدهاند.
«داوود دانشور» رئیس اداره زیباسازی درباره کاربری پاتوقهای محله میگوید: فضاهای سبز و بوستانهای کوچک محلی به گونهای تجهیز و ساماندهی میشوند که فضای مطلوبی برای گردهمایی غیررسمی اهالی ایجاد و مشورت را در محله فراهم کند و حتی باعث گفتوگو و دید و بازدید بیشتر اهالی و تعامل آنان با یکدیگر شود.دانشور در ادامه میافزاید:
«پاتوق محله سنگی، پاتوقی است که بازپیرایی و کفسازی شده است این بوستان در گذشته جنگلکاری بود و به دلیل نداشتن روشنایی و امکانات لازم، مورد استفاده و رفت و آمد شهروندان قرار نمیگرفت اما با کفسازی، تأمین روشنایی نصب مبلمان شهری و تابلوهای هویتی در این بوستان حاشیهای 1500 مترمربعی با رضایت اهالی و استقبال آنان از پاتوق محله روبرو شدیم.»
همشهری محله - 20