این دریاچه در 18 کیلومترى شمال غربی بستانآباد تبریز قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا 1890 متر است. آب این دریاچه بیشتر از رودها و آبراهههاى فصلى و سیلابى و به مقدار کمتر از طریق چشمههاى زیر دریاچه تامین میشود و شیرین است.
تالاب قوری گل یکی از منابع زیست محیطی بسیار مهم استان است که بهعنوان یکی از تالابهای بینالمللی حفاظت شده کشور به ثبت رسیده است. این تالاب برای بسیاری از پرندگان مهاجر از نظر زیستگاهی حائز اهمیت و حفاظت از آن بهعنوان یک هدف اصلی امری اجتنابناپذیر است.
تالاب قوری گل با توجه به دارابودن قابلیتهای مختلف میتواند دربرگیرنده اهدافی چون حفاظت از تنوع زیستی، آموزش، تحقیقات و پایداری اکوتوریسم باشد.به گفته کارشناسان، سطح آب این تالاب نسبت به سال گذشته 120 سانتی متر پایین رفته و سر نوشتی مانند دریاچه ارومیه در انتظار آن است.
در این رابطه به سراغ مهندس بیوک رئیسی مدیرکل سازمان محیطزیست استان آذربایجان شرقی میرویم و از او میخواهیم توضیحات بیشتری در مورد وضعیت این تالاب و معضلات آن به ما بدهد.
- با توجه به اینکه سطح آب تالاب روزبهروز در حال کاهش است و کارشناسان محیطزیست نیز هشدارهایی در این باره دادهاند چه توضیحی در این زمینه دارید؟
وقوع خشکسالیهای پی در پی در سالهای گذشته اصلیترین عامل کاهش سطح آب تالاب است. در کنار این باید بهرهبرداری از سفرههای آب زیرزمینی در حوزه آبریز تالاب را نیز اضافه کرد که عامل دیگر بیلان منفی آب تالاب بوده است.
در این میان احداث کانال از رودخانه صبری چای و اوجان چای از طرف اداره کل حفاظت محیطزیست و سازمان جهاد کشاورزی بهعنوان تنها راهکار موثر تشخیص داده شد که در سال 1373 از محل اعتبارات اهدایی دفتر مقام معظم رهبری این کار صورت گرفت.
- اما گویا در حال حاضر این کانال با مشکلات فنی زیادی روبروست. علتش چیست؟
کانال مزبور بهدلیل مشکلات فنی و استهلاک سالهای گذشته در حال حاضر کارایی لازم را نداشته و اخیر ا کارکرد آن بهطور چشمگیری کاهش یافته که نیاز به تعمیرات اساسی با تخصیص اعتبار کافی دارد. در غیر اینصورت در سالهای آینده احتمال خشک شدن تالاب دور از ذهن نیست.
براساس اخبار و شنیدهها اقدامات غیراصولی مثل تست لولههای گاز و یا بهرهبرداری بیرویه از تالاب بهمنظور آبیاری زمینهای کشاورزی، مشکلاتی را برای آن ایجاد کرده است.
- شما بهعنوان مقام مسئول محیطزیست چه اقداماتی در این باره انجام دادهاید؟
در دهه 60، همزمان با اجرای خط لوله گازرسانی جهت تست خط لوله گاز، از آب این تالاب استفاده شد که به این واسطه یک متر از سطح آب تالاب در آن زمان کاسته شد و همزمان با احداث کانال، برای مصارف کشاورزی روستای ارشتناب نیز حدود 2 متر از سطح آب تالاب کاسته شد که با احساس نگرانی از این موضوع، با همکاری سازمانهای محیطزیست، آب و جهاد کشاورزی ضمن رفع مشکل و اعمال ممنوعیت هرگونه برداشت مستقیم از آب تالاب، اقداماتی در جهت تامین کمبود آب تالاب صورت دادیم.
- از آنجا که آب تالاب قوری گل درصورت تصفیه قابل شرب خواهد بود، آیا برنامه ای برای انجام این کار وجود دارد؟
ضمن رد ادعای هرگونه بهرهبرداری مستقیم از آب تالاب برای مصارف شرب به جهت قرار داشتن تالاب در فهرست تالابهای کنوانسیون بینالمللی و رد پیشنهاد مذکور به لحاظ عدم تائید کارشناسان، باید تاکید کنم که مطالعاتی در خصوص کیفیت آب تالاب برای تبدیل آن جهت مصارف آشامیدنی بین سالهای 60 تا 70 انجام شد اما به دلایل متعدد زیست محیطی، وابستگی تنوع زیستی تالاب به حفظ کمیت و کیفیت آب و لزوم ثبات بیلان آبی تالاب، مطالعه مذکور مورد تائید قرار نگرفته است.
همشهری استانها