و اغلب هزینه‌های مدیریت شهری را از منبع دریافت عوارض و مطالبات قانونی تأمین می‌کند. این در حالی است که روز به روز توقعات مردم نسبت به سرانه‌های مختلف شهروندی بیشتر می‌شود. بدون شک همکاری و همیاری شهروندان در مسیر اداره شهر می‌تواند تأثیر بسزایی در تأمین بهتر نیازها و حل مشکل‌ها داشته باشد.
شهروندان با پرداخت به موقع عوارض و مالیات‌های قانونی خود می‌توانند مدیریت شهری را به سوی توسعه شهری هدایت کنند و عدم همکاری آنها در پرداخت عوارض می‌تواند به کاهش توان مدیریت شهری در امور شهری و افت فعالیت‌های خدماتی منجر شود.
عوارض قانونی در حوزه شهرداری‌ها در هر منطقه در بخش‌های مختلفی هزینه می‌شود. در منطقه ما که شهروندان آن از کمبود سرانه‌های مختلفی از جمله فضای سبز، پارکینگ طبقاتی، مجتمع‌های فرهنگی رنج می‌برند، پرداخت این عوارض تنها بخش کوچکی از این مشکلات را رفع می‌کند و با توجه به سیاست‌های شهرداری که در نظر دارد فاصله طبقاتی شمال و جنوب را کم کند، بودجه منطقه نیز به تنهایی پاسخگو نخواهد بود.
بنابراین شهروندان با پرداخت به موقع عوارض، می‌توانند نقش بسزایی در آبادانی و عمران منطقه خود داشته باشند. گفت‌وگوی ما با «محمود کلایه» معاون شهرسازی منطقه درباره تأثیر پرداخت عوارض در مدیریت شهر، تلاش برای روشن شدن نقش مشارکت مردم و تأثیر پرداخت به موقع عوارض است.
- عوارض ارزش افزوده در اداره امور شهری تا چه حدی اهمیت دارد و به چه صورتی از سازندگان بخش مسکن و ساختمان گرفته می‌شود؟
یکی از مسائل مؤثر در امور شهری مربوط به ساخت و ساز است و صدور پروانه‌های ساختمانی در این زمینه نقش بسیار مهمی دارد. اخیراً شورای شهر، مصوبه‌ای را طبق کمیسیون ماده 5 و دستورالعمل‌های حوزه معماری و شهرسازی تصویب کرده که برای 22 منطقه ارسال شد.
بخش عمده این مصوبه، مربوط به ساخت و ساز است که شامل عوارض زیربنا، عوارض پیش‌آمدگی، اضافه تراکم و بخش‌های دیگر هستند که جزو عوارض قانونی می‌شوند و خوش‌حسابان می‌توانند از 25 درصد تخفیف در این بخش‌ها برخوردار شوند.
بر اساس قوانین و بر مبنای محاسبه تراکم 120 درصد، مازاد تراکم مجاز از متقاضیان دریافت می‌شود و مطابق ابلاغیه‌ای که دریافت شد، شهرداری منطقه نیز مانند سایر مناطق از طریق روابط عمومی، تبلیغات رسمی در منطقه انجام داده تا این موضوع را به اطلاع شهروندان برساند.مردم نیز می‌توانند از این تخفیف استفاده کنند.
- با توجه به مصوبه اخیر شورای شهر درباره ارائه تسهیلات تشویقی در بخش ساخت و ساز، دریافت به موقع عوارض تا چه حدی می‌تواند به توسعه زیرساخت‌های شهری منطقه کمک کند؟
براساس مصوبه قبلی شورای شهر، این اختیار به شهرداری داده شده بود که تخفیف و جایزه خوش‌حسابی بدهند. اما به دلیل مشکلات مربوط به گردش اداری و خرید و فروش تا حدی صدور پروانه با افت مواجه شد.
بر همین اساس واگذاری این تسهیلات کاهش پیدا کرد. البته مردم در این منطقه به علت وجود بافت فرسوده، ساخت و ساز را برای دفاع از جان و مال خود انجام می‌دهند تا کمکی به بهبود وضع زندگی‌شان کنند.
بنابراین ساخت و ساز در این منطقه به این دلیل با مناطق دیگر فرق دارد. بخش عمده ساخت و ساز در این منطقه، برای احیای بافت فرسوده است. بیشتر ساختمان‌های این منطقه قابلیت بهره‌برداری ندارند.
به همین دلیل می‌توان گفت، ساخت و ساز در این منطقه رویکرد سودجویی ندارد. البته رکود ساخت و ساز برای ما نیز بی‌تأثیر نبوده ولی نسبت به مناطق دیگر کمتر در معرض آن بوده‌ایم.
- آیا این تخفیف می‌تواند رکود ایجاد‌شده در بخش مسکن را که طی یک سال گذشته تأثیرش را در اغلب مناطق نشان داده، جبران کند و شرایط مناسبی برای ساخت و ساز فراهم آورد؟
مسلماً اثرگذار است. ولی بحثی که اینجا مطرح می‌شود، تأکید بر مقررات ملی ساختمان است که با توجه به بافت این منطقه امکان اجرایش بسیار پیچیده می‌شود. با توجه به اینکه حدود 62 درصد از این قطعات، املاکی با مساحت کمتر از 100 مترمربع هستند، برای اعمال مقررات ملی در ابعاد ریزدانه، مشکل‌ترین بخش، راه‌پله‌ها، آسانسور و پاگردها خواهد بود که فضای بزرگی را برای اشغال قطعه دربرمی‌گیرد.
بنابراین اگر واحدهای مسکونی با مساحت پایین بخواهند به اجبار برای آپارتمان بیش از 3 طبقه، آسانسور بزنند، حداقل 17ـ18 متر فضا را از دست می‌دهند. این موضوع با توجه به واگذاری کنترل فنی و کنترل نقشه‌ها مشکل‌ساز است.
دفاتر الکترونیک برای بافت‌های فرسوده یک عامل بازدارنده و اصلی محسوب می‌شود. به همین دلیل به نظر می‌رسد که ما باید علاوه بر مشوق‌ها بومی‌سازی کنیم. یعنی با توجه به وضعیت خاصی که منطقه ما و مناطق مشابه دارند، با همکاری مراجع مرتبط، در مقررات تجدید‌نظر کنیم.
چرا که این مسئله برای منطقه ما با املاک ریزدانه یک امر ضروری است، تا این رکود در بخش ساخت و ساز به شرایط مطلوب‌تری برسد. ولی در مناطق دیگر به دلیل مصوبه شورای شهر در تشویق بخش خصوصی و حمایت از سازندگان، به شهرداری این امکان را داد تا به مدت 12 ماه از تاریخ صدور این ابلاغیه تسهیلات ویژه تخفیف عوارض، جایزه خوش‌حسابی را در پرداخت نقدی اعمال کنند.
در این صورت 25 درصد از عوارض متعلق به پیش‌آمدگی، تغییر کاربری، عوارض متعلق به زیربنا و تراکم به عنوان جایزه کسر می‌شود و در واقع این تسهیلات به رونق ساخت و ساز در مناطق می‌انجامد و پشتوانه مالی سازندگان را نیز افزایش خواهد داد.
- سازندگان دولتی و تعاونی‌ها چگونه می‌توانند از این تسهیلات استفاده کنند؟
سازمان‌ها، وزارتخانه‌ها و دوایر دولتی طبق مصوبه شورای شهر، از 50 درصد تخفیف برخوردارند. البته این مسئله نیز در منطقه ما متفاوت است. زیرا در این منطقه زمین خالی نداریم تا بتوانیم در آن ساخت و ساز انجام دهیم.
- مهم‌ترین بخش این مصوبه از دید شما به عنوان معاون شهرسازی منطقه چیست؟
به عقیده من غیر از منافع مادی برای شهروندان، این امکان را برای شهرداری به وجود می‌آورد تا ظرفیت و توان مدیریت شهری را برای آبادانی منطقه به کار بگیرد. همراه بودن با مردم، سرعت در پاسخگویی به خواسته‌های شهروندان، تسریع در اقدامات، رسیدگی به امور شهروندان و حس خدمت بیشتر، از مهم‌ترین ویژگی‌های این طرح محسوب می‌شود.
- به نظر شما استفاده نکردن به موقع از این تسهیلات چه مسائلی را در بردارد؟
با توجه به اینکه شهرداری زمان محدودی را برای استفاده از این تسهیلات در نظر گرفته، شهروندان باید فرصت را غنیمت بدانند. به علت بخشودگی یک چهارم عوارض مربوطه، یک تراز اقتصادی خوبی در این طرح پیش‌بینی شده و بخش ساخت و ساز نیز رونق خواهد گرفت.پیشنهاد ما به شهروندان این است که از این محدودیت زمانی 4 ماهه بهره بگیرند و از این تسهیلات که رقم قابل توجهی را شامل می‌شود، به خوبی استفاده کنند.
- همان‌طوری که شهرداری در پرداخت عوارض، جایزه خوش‌حسابی در نظر می‌گیرد، آیا در عدم پرداخت این عوارض نیز جریمه‌ای را قائل می‌شود؟
بله. در صورت عدم پرداخت عوارض، مطابق مصوبات شورای شهر، جرایمی پیش‌بینی شده که مربوط به معدیانی است که در پرداخت عوارض قانونی تأخیر دارند. البته به نظر من دور از انصاف است که بخواهیم بین کسانی که به موقع عوارضشان را پرداخت می‌کنند و آنهایی که از پرداخت عوارض سرباز می‌زنند، فرقی قائل نشویم و این جریمه کاملاً منصفانه است.
همشهری محله - 10
