کفشی که ایتالیایی‌ها را به ایران کشاند

همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: محمد ابتکار، در تولید این کفش ابتکاری به خرج داده بود که بخش های مختلف کفش بدون استفاده از نخ و میخ به هم متصل می‌شدند.

خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید

سیدرضا تهامی، ساکن قدیمی و فعال اجتماعی محله بریانک، در باره «محمد ابتکار» و کفش خاصش، می‌گوید: «آقا ابتکار اصالتا اهل رشت بود و سالیان قبل در تقاطع خیابان شهید صفدری فعلی با نواب قدیم مغازه کفش‌دوزی و کفش‌فروشی داشت. وقتی من نوجوان بودم و از جلوی این مغازه رد می‌شدم، ویترین شیشه‌ای این مغازه دودهنه با تصویر بزرگ و شکل و شمایل کفش آراسته شده بود. او برای تولید کفش‌هایش ابتدا پای مشتری را روی کاغذ قرار می‌داد و دورش را خط می‌کشید و با این الگو با توجه به قالب پای مشتری، کفش می‌دوخت.

برای این کفش به جای استفاده از نخ و میخ، نوارهای باریکی از چرم می‌برید و با بافت این نوارهای چرمی به زیره و رویه، آنها را به هم متصل می‌کرد. این کفش در زمان خودش به نوعی ابداع خاصی محسوب می‌شد و به همین خاطر هم مورد توجه سندیکا یا اتحادیه کفش‌دوزان ایران قرار گرفت. وقتی خبر این تولید خاص به گوش سندیکای کفش ایتالیا رسید آنها برای دیدن این کفش به ایران آمدند.

برای معرفی بهتر این کار خاص به سفارش سندیکای کفش ایتالیا، مقرر شد تا از این مدل کفش برای دربار دوخته شود. این کفش با سگک‌های منگوله مانند به سربند، تولید و در جعبه‌ای مخمل که چهار گوشه‌اش تاج طلا چسبانده شده بود با حضور رییس اتحادیه کفش ایتالیا و ایران به شاه اهدا شد. کفش‌هایی که ابتکار می‌دوخت چون از جنس چرم طبیعی و اصل بود، قیمت گزافی داشت. من به خوبی به یاد دارم که وقتی نوزده سالم بود کفش هشت ترکی به او سفارش دادم و در ازای آن ۶هزار تومان پرداخت کردم که مبلغ زیادی بود، اما در مقابل این کفش‌ها، کفش مخصوص او نزدیک به ۵۰هزار تومان قیمت داشت و اغلب دامادها چون توان خرید آن را نداشتند، برای یک شب آن را حدود۵هزار تومان اجاره می‌کردند. کفش‌هایی که ابتکار می‌دوخت، به قدری باکیفیت بود که اصلا پاره نمی‌شد.»

با ایجاد بزرگراه نواب این مغازه هم مانند دیگر املاک و خانه‌های این محدوده در طرح احداث بزرگراه قرار گرفت، تخریب شد و این بار محمد ابتکار مغازه‌اش را به محله بریانک منتقل کرد و تا زمان فوتش هنوز مغازه پابرجا بود.