این همایش دو روزه که سه شنبه 14 مهرماه آغاز به کار کرد، توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری سازمان آیسسکو، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه و موسسه مطالعاتی ابن سینا برگزار شد.[گزارش همشهریآنلاین از اولین روز همایش اسلام هراسی]
در سه جلسه دومین روز همایش اسلام هراسی 9 تن از اندیشمندان ایرانی و خارجی مقاللات خود را ارائه کردند.
ابعاد سیاسی و فرهنگی اسلامی هراسی
عنوان اولین نشست دومین روز همایش اسلام هراسی "ابعاد سیاسی و فرهنگی اسلامی هراسی و نقش دولت ها، سیاستمداران و رسانه های غربی در گسترش اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر بود که طی آن حسن عابدینی از ایران، نادر طالب زاده از ایران و طفر بنگاش از کانادا به ارائه مقاله خود پرداختند.
اسلامهراسی بدنبال ناکارآمد جلوه دادن اسلام برای هدایت جامعه نوین
اولین سخنران این نشست حسن عابدینی بود که مقاله خود را با عنوان «رسانهها و اسلامهراسی، تصویر اسلام و مسلمانان در رسانههای غرب» ارئه کرد.
به گزارش ایسنا این کارشناس رسانه با بیان این که اسلامهراسی در صدر برنامههایی قرار دارد که برای رسانهها تدارک دیده شده است گفت: اساس این دیدگاه بر این موضوع استوار است که نشان دهد اسلام برای هدایت جامعه نوین ناکارآمد است و شایستگی الگو شدن را برای هدایت جامعه بشری ندارد.
وی خاطرنشان کرد: قرن بیستم قرن محور نظامیگری مبتنی بر بمب اتم، اقتصاد مبتنی بر بازار آزاد و فرهنگ مبتنی بر لیبرال دموکراسی استوار بود که این محورها در دهه پایانی قرن بیستم با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی دچار دگرگونی شد.
وی ادامه داد: ارتباطات مبتنی بر رسانههای فراگیر، دیانت مبتنی بر ارزشهای انسانمحور و توسعه پایدار مبتنی بر جهانیسازی از ستونهای کانونی قرن 21 است.
عابدینی با اشاره به اینکه دینزدایی که از قرون وسطی در غرب شروع شد و در دوران 70 ساله حاکمیت کمونیسم در بلوک شرق دنبال شد قرین به موفقیت نبوده است، گفت: مدعیان تصمیمگیری برای گیتی با تغییر برخی سیاستهای راهبردی به جای تقویت زرادخانههای اتمی که نقش بازدارندگی را در قرن بیستم ایفا میکرد، به سرمایهگذاری در ایجاد رسانههای فراگیر گرایش پیدا کردند.
این کارشناس رسانه تاکید کرد: راهاندازی دهها شبکه تلویزیونی فراگیر از قبیل الحره، بی بی سی، فرانس 24 و حتی روسیه الیوم به زبان عربی برای مردم خاورمیانه که خواستگاه تولد دین حنیف میباشد، نمادی از عملی شدن این تفکر است.
عابدینی اضافه کرد: گرچه اسلامهراسی در رسانههای غربی پس از محو تفکر الحادی کمونیسم رواج یافت و جنجال بر سر کتاب موهن آیات شیطانی گام جدی غرب در این زمینه بود، اما در دوران پس از واقعه مشکوک 11 سپتامبر نمایانتر شد.
به گفته وی، موج دوم اسلامهراسی که به صورت گسترده پس از 11 سپتامبر شروع شد با گفته جورج بوش رییس جمهور وقت آمریکا کلید خورد.
وی یادآور شد: با منتشرکردن کاریکاتورهای موهن ضد پیامبر اعظم در دانمارک و ساخت فیلم فتنه در هلند رسانههای غربی کوشیدهاند اسامه بنلادن( سرکرده القاعده ) را به صورت نمادی از تروریسم بینالمللی، نماینده تفکر اسلامی جلوه دهند.
به اعتقاد عابدینی، کتمان از طریق حذف، تخریب از طریق برچسبزنی، فرضهای بازدارنده، اشاره نکردن به چرایی موضوعها، توازن دروغین، پیوند زدن موضوعهای راست و دروغ، مخابره ظاهر امر و تنزل دادن محتوا در زمره شگردهای رسانههای غربی برای گسترش اسلامهراسی در افکار عمومی است.
این کارشناس حوزه رسانه گفت: پیشگیری از رشد شتابان گرایش به اسلامهراسی در مغرب زمین، ایجاد درگیری میان ادیان توحیدی به ویژه مسیحیت با اسلام، جلوگیری از مهاجرت مسلمانان به کشورهای غربی و مهار جمهوری اسلامی به عنوان خواستگاه اسلام انقلابی در زمره هدفهایی است که رسانههای غربی از راهانداختن جنگهای رسانهای بر ضد اسلام دنبال میکنند.
اسلامهراسی در غرب برای مقابله با انقلاب اسلامی ایجادشد
سخنران بعدی این نشست نادر طالب زاده از جمهوری اسلامی ایران بود که سخنرانی خود را با عنوان"سینما و اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر" ارائه کرد.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، نادر طالبزاده، کارگردان سینما، بروز پدیده اسلامهراسی در جهان نتیجه تلاش غرب برای مقابله با انقلاب اسلامی ایران بوده است.
وی افزود: در واقع انقلاب اسلامی ایران به اندازهای بزرگ و دارای ابعاد وسیع بود که آمریکا و جهان غرب را بر آن داشت برای مقابله با مقاومت ایران اسلامی در برابر امپریالیسم رسانههای خبری 24 ساعته همانند CNN ایجاد کنند و به وسیله آنها پدیده اسلامهراسی را گسترش دهند.
وی با اشاره به شیطنتهای رسانههای آمریکایی و غربی در زمان تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران، گفت: در آن زمان تعداد زیادی خبرنگار غربی به تهران فرستاده شدند تا این مسئله را به جهانیان القا کنند که ایران اسلامی در صدد شکنجه و اعدام افراد دستگیرشده است، تا به از این طریق هراس از ایران و اسلام ایجاد کنند.
طالبزاده به اولین فیلم مشهور آمریکایی با موضوع اسلامهراسی اشاره کرد و گفت: فیلم «مردی که آینده را دید» (نوستراداموس) با مطرح کردن مخدوش جنبههای آخرالزمانی انقلاب ایران تلاش کرد، ترس از اسلام را در دنیای غرب ایجادکند؛ این امر بیانگر آن است که ایجاد اسلامهراسی از سالها پیش از یازده سپتامبر آغاز شده بود.
وی اضافهکرد: دیدن تصاویر برخورد هواپیماها با برجهای دوقلو در یازده سپتامبر 2001 دقیقا تصاویر این فیلم را که سالها قبل ساخته شده بود در ذهن متبادر میکند.
این کارگردان سینمای ایران واقعه یازده سپتامبر را نقطه عطفی در تاریخ دانست و گفت: این واقعه که دستمایهای شد برای حمله آمریکا به افغانستان و عراق، به اعتقاد بسیاری از کارشناسان دروغی بزرگ بود برای تداوم سیاستهای خصمانه آمریکا علیه جهان اسلام.
طالبزاده در پایان تاکید کرد: وظیفه مسلمانان در مواجهه با اسلامهراسی بهرهگیری از شبکههای تلویزیونی 24 ساعته و تولید مستندهای مبتنی بر واقعیت با همکاری اندیشمندان مسلمان و غربی است تا حقیقت در مورد اسلام به جهانیان عرضه شود.
نقش دولتها و رسانه های غربی در اسلام هراسی بعد از 11 سپتامبر
آخرین سخنران این نشست دکتر ظفر بنگاش مدیر موسسه تفکر اسلامی معاصر کانادا بود که مقاله خود را با عنوان "نقش دولتها و رسانه های غربی در اسلام هراسی بعد از 11 سپتامبر" ارائه کرد.
به گزارش ایسنا، مدیر موسسه تفکر اسلامی معاصر کانادا گفت: کشورهای مسلمان باید در مقابل استانداردهای دوگانه غرب که افکار عمومی را تحت تاثیر قرار میدهد، رویکرد واحدی اتخاذ کنند.
وی با اشاره به حادثه 11 سپتامبر آن را حادثهای دروغین عنوان کرد و گفت: سوالات متعددی در رابطه با این حادثه مطرح است که هنوز برای افکار عمومی مشخص نشده است که چگونه یک ساختمان چندین طبقه با برخورد هواپیما اینگونه فرو میریزد.
وی خاطرنشان کرد: این سوال مطرح است که اگر در ایالات متحده هواپیمایی از خط پرواز خارج شد فورا اقدام به بازگرداندن آن میکنند، اما در این حادثه هیچکس حساسیتی نشان نداد که چرا این هواپیماها به سمت این ساختمان میروند.
مدیر موسسه تفکر اسلامی معاصر کانادا با بیان اینکه کشورهای غربی به ویژه آمریکا به بهانه این حادثه به عراق و افغانستان حمله کردهاند و مسلمانان را در کشورهای خود مورد اذیت و آزار قرار میدهند، افزود: واقعیت این است که آمریکا و متحدین آن با حمله به عراق و افغانستان سعی دارند تا به منابع نفت آسیای مرکزی دست پیدا کنند.
بنگاش تاکید کرد: آنها میخواهند با استانداردهای دوگانه در برخورد با کشورها، افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهند. چراکه به فرض مثال رییسجمهور آمریکا در رابطه با مرکز غنیسازی جدید ایران موضعگیری اشتباهی میکند و این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران دارای برنامه صلحآمیز هستهیی است و فعالیتهای خود را هم به آژانس اعلام کرده است.
وی در پایان تاکید کرد: باید در مقابل این استانداردهای دوگانه رویکرد واحدی داشته باشیم و نقش رسانهها و مطبوعات را در این ارتباط پررنگتر کنیم.
تبعیض های ناشی از اسلام رهاسی علیه مسلمانان ساکن در کشورهای غربی
عنوان دومین جلسه روز دوم همایش اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر: علل، روندها و راه حل ها" تبعیض ها و ناشکیبایی های ناشی از اسلام رهاسی علیه مسلمانان ساکن در کشورهای غربی بود که در آن دکتر محمد توبراک از ترکیه، دکتر طارق کوله نویچ از کروواسی و دکتر رضا افخمی از انگلیس سخنرانی کردند.
غربیها از اسلامهراسی برای پوشاندن ابعاد مثبت اسلام استفاده میکنند
اولین سخنران یان نشست دکتر محمد توبراک استاد دانشکده الهیات دانشگاه مرمره ترکیه بود که مقاله خود را با عنوان "اسلام هراسی در غرب:چرا آنها از اسلام نفرت داردند؟ یا چرا آنها از اسلام می ترسند؟" ارائه کرد.
به گزارش خبرنگار دین و معارف ایسنا، استاد دانشکده الهیات دانشگاه مرمره ترکیه با بیان اینکه جهان غرب میخواهد از اسلامهراسی برای پوشش ابعاد مثبت اسلام استفاده کند، گفت: اسلام دین صلح و عشق است و پیامبر برکتی برای همهی موجودات است و مسلمانان ترور و خشونت را ناپسند میدانند.
وی افزود: امروزه واژهی اسلامهراسی را زیاد میشنویم و تفاسیر زیادی از این واژه وجود دارد، اما واژهی اسلامهراسی همان ترس و تنفر از اسلام است که جدیدا برای ترس و هراس از اسلام به کار بردهاند.
وی خاطرنشان کرد: بعد از حادثهی 11 سپتامبر رسانههای غربی و سیاستمداران آنها در ترویج این واژه سهم بسیاری داشتند که امروز مسلمانان را به عنوان تروریست معرفی میکنند.
محمد توپراک با بیان اینکه در کشورهای غربی این ترس به گونهای است که حتی دفتری برای مبارزه با اسلامهراسی راهاندازی کردهاند، گفت: در سالهای گذشته به مسلمانان توهین میشد، مساجد و مکانهای عبادی آنها مورد حمله قرار میگرفت و در ادبیات ضداسلامی هم، بعضی از سیاستمداران غربی، نفت روی آتش میریختند.
وی با تاکید بر اینکه غربیها از اسلامهراسی برای پوشش ابعاد مثبت اسلام استفاده میکنند، تصریح کرد: چرا که آنها معتقدند افزایش مسلمانان، هویت آنها را در غرب تحت تاثیر قرار میدهد.
استاد دانشکده الهیات دانشگاه مرمره ترکیه خاطرنشان کرد: در ارایهی تصویر منفی از اسلام و مسلمانان، شرقشناسان نیز به آنها کمک کردهاند که امام خمینی(ره) چندین سال پیش در فرمایشات خود به اهداف و کارهای شرقشناسان تذکر داده بود.
توپراک معتقد است: قدرتهای بزرگ از جمله آمریکا و انگلستان برای به دست آوردن منابع طبیعی جهان اسلام برنامهریزی کردهاند و در مورد ظرفیتها و منابع جهان اسلام بیشتر از خود ما آگاهی دارند که این طرح نیز از همین جا ناشی میشود.
وی با تاکید بر اینکه آنها نمیخواهند اسلام از همه لحاظ پیشرفت و رشد داشته باشد، گفت: آنها با اسلامهراسی سعی میکنند سیاستهای خود را تحمیل کنند، در حالی که ریشههای بنیادگرایی در خود غرب آغاز شده است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اروپا و کشورهای غربی باید از تبعیض فرهنگی دست برداشته و به تکثر فرهنگی قائل باشند، گفت: اسلامهراسی یک فریب بزرگ است و ما باید از طریق گفتوگو و برخورد انسانی جلو برویم و مشکلات را حل کنیم و سیاستمداران و روشنفکران ما باید رویکرد واحدی برای مواجهه با این مشکل در پیش بگیرند.
تحلیل عوامل اسلامهراسی در اروپا
دومین سخنران این نشست،دکتر طارق کولهنویچ استاد دانشگاه زاگرب کرواسی که مقاله خود را با عنوان "تحلیل عوامل اسلامهراسی در اروپا" ارائه کرد.
به گزارش خبرنگار دین و معارف خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) وی با اشاره به اینکه ترویج و افزایش وحشت از مسلمانان در اتحادیه اروپا بیش از یک دهه است که ادامه دارد، گفت: حوادث ١١ سپتامبر و جنگهای افغانستان، عراق و همچنین فعالیتهای افراط گرایان در داخل اتحادیه اروپا موجب تقویت نظریهی اسلامهراسی شده است.
طارق کولهنویچ خاطرنشان کرد: تعداد مسلمانانی که ساکن اروپا شدهاند، نرخ زاد و ولد بالا و رقابت در بازار کار، حضور مسلمانان را در جامعهی اروپا برجسته کرده است. اگرچه تعداد مسلمانان در مقابل دیگر ساکنان قارهی اروپا ٥/٧ درصد است (تقریبا ٢٣ میلیون نفر) اما صاحبان تئوری اسلامهراسی آنها را در صدر مهاجرینی قرار میدهند که به طور موقت در اروپا زندگی میکنند.
استاد دانشگاه زاگرب کرواسی گفت: آمارهای تصاعدی اسلامهراسانه، پیشگوییهای پیامبرمآبانه که تعداد مسلمانان در اروپا تا اواسط قرن بیست و یکم به ٢٥ درصد جمعیت آن خواهد رسید و هراس از اینکه این تعداد باعث وقوع جنگی اجتنابناپذیر بین مسلمانان و غیرمسلمانان خواهد شد، دیدگاه خوشبینانهای در این موضوع به دست نمیدهد.
کوله نویچ همچنین در مقالهی خود عرضهی مدلها و نتایج برنامهی همگرایی و اتحاد مسلمانان در کشورهای مختلف اروپا و همچنین بررسی ریشهها و عوامل موجود و محتمل برای همزیستی فرهنگهای سنتی مسیحیت و اسلام در جامعه به اصطلاح مدرن چندفرهنگی اروپایی را مورد تحلیل قرار داده است.
اسلامهراسی ادامه پدیده قدیمی نژادپرستی است
دومین سخنران این جلسه دکتر رضا افخمی، از دانشگاه دانشگاه اسکس انگلستان بود که مقاله خود را با عنوان "اسلام هراسی: موضوعات و چالش ها و راه حل ها، مطالعه مورد بریتانیا" ارائه کرد.
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، افخمی، با بیان اینکه پدیده اسلامهراسی هم از منظر کشورهای غربی و هم از منظر کشورهای مسلمان دارای اهمیت است، اظهار داشت: با توجه به افزایش جمعیت مسلمان در کشورهای غربی، هرگونه عمل و عکسالعمل مسلمانان در این کشورها حائز اهمیت است و قطعا با سیاستهای نژادپرستانه یا احساسات ضداسلامی همراه خواهد بود.
وی ادامه داد: پدیده اسلامهراسی از دید و منظر کشورهای اسلامی نیز مهم شمرده میشود، چرا که سرنوشت مسلمانان در هر کجای جهان که باشند، برای سایر برادران دینیشان مهم است؛ ضمن اینکه در مسائل بینالمللی و سیاسی نیز فشارهای غرب به مسلمانان بهانه خوبی برای نقض حقوق بشر توسط غرب به کشورهای اسلامی میدهد.
افخمی در بخش دیگری از سخنان خود به ارائه گزارشی از وضعیت مسلمانان در کشور انگلستان پرداخت و گفت: بررسی وضعیت مسلمانان در این کشور و بیان مصادیق، به ملموس شدن بحث کمک میکند، اما قدر مسلم، این مباحث و موضوعات تا حد زیادی قابل تعمیم به مسلمانان سایر کشورها نیز خواهد بود.
همکار پژوهشی دانشگاه امام صادق (ع) با تاکید بر این نکته که اسلامهراسی ادامه پدیده قدیمی نژادپرستی است، گفت: اسلام هراسی موضوع جدیدی نیست، تبعیض نژاد و ضدیت با خارجیها همواره در غرب مطرح بوده است و در هر برههای با شکل و ظاهر جدید بروز میکند.
عضو هیأت علمی دانشگاه اسکس انگلستان با اشاره به نظام کیفری انگلستان و همچنین قانون جدید ضدتروریست در این کشور گفت: در این کشور در ارائه خدمات شغلی و آموزشی به مسلمانان به طرز ظریفی تبعیض وجود دارد. متاسفانه سیستم قضایی انگلستان تبعیض دینی را به عنوان یکی از جرایم شناخته شده به رسمیت نمیشناسد.
افخمی در پایان سخنان خود با تاکید بر نقش پررنگ رسانههای غربی در سیاهنمایی جبهه مسلمانان گفت: پس از ماجرای 11 سپتامبر، رسانههای غربی با ساخت برنامههای مختلف سعی در ارائه چهرهای خبیث و مخوف از مسلمانان دارند.
مواجه جهان اسلام با اسلام هراسی: راه حل ها
عنوان آخرین جلسه همایش دو روزه اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر که بعد از ظهر چهارشنبه برگزار شد "مواجه جهان اسلام با اسلام هراسی: راه حل ها" بود که در آن حجه الاسلام دکتر محمد حسین مظفری از ایران، امام عبدالعلیم موسی از آمریکا و دکتر حسین شریفی از ایران مقاله خود را ارائه کردند.
اقدامات جهان اسلام در رویارویی با اسلام ستیزی و اسلام هراسی
اولین سخنران این نشست حجه الاسلام دکتر محمد حسین مظفری رییس گروه مطالعات اسلامی، مرکز مطالعات فرهنگی و بینالمللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بود که مقاله خود را باعنوان" ارزیابی اقدامات جهان اسلام در رویارویی با اسلام ستیزی و اسلام هراسی" ارائه کرد.
به گزارش خبرنگار دین و معارف خبرگزاری ایسنا، وی گفت: به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی ایران، تصویر بسیار نیرومند از اسلامی خاص در ذهن غربیها شکل گرفته است.
مظفری افزود: حدود یک دهه قبل از علنی شدن ختم جنگ سرد با وقوع انقلاب اسلامی ایران، جهان غرب با جلوه تازهای از دین اسلام مواجه شد و با یادآوری خاطرات دوران جنگهای صلیبی دین اسلام را به عنوان یک عامل تهدید تلقی کرد.
وی با بیان اینکه تصور میشد دین اسلام عامل همبستگی مسلمانان است و بازگشت آن به حیات اجتماعی مسلمانان جهان اسلام را متحد خواهد کرد، افزود: جهان غرب یکپارچگی جهان اسلام را به نفع غرب نمیدانستند در نتیجه برای غرب نه تنها جهان اسلام بلکه دین اسلام بایستی به عنوان یک عامل تهدید مهم تلقی گردد.
مظفری خاطر نشان کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی تصویری نیرومند از اسلام خاص در ذهن غربیها شکل گرفته است که این تصویر یکسره ساختگی با پشتیبانی مراکز علمی و دانشگاهی از راه رسانهها پردازش میشود به گونهای که امروزه واژه اسلام در شنونده غربی مفاهیمی چون جهاد، تروریسم، تحجر، خشونت، تبعیض، ستم به زنان و نقض حقوق بشر را تداعی کند.
وی ادامه داد: در واقع مراکز دانشگاهی در غرب با طرحهای مهم پژوهشی در زمینه علوم اجتماعی و سیاسی با کوشش فراوان و صرف هزینههای کلان به دنبال آناند که درباره این امور نظریهپردازی کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه گرایش غالب عالمان سیاسی این است که ثابت کنند اسلام به عنوان یک نیروی سیاسی رقیب ارزشهای اساسی غرب را تهدید میکند، تصریح کرد: از سوی دیگر با پایان یافتن جنگ سرد و فروپاشی بلوک شرق دنیای غرب از نداشتن دشمن خارجی احساس خطر کرد و بیدرنگ جهان اسلام را به جای دشمن دیرین خود نشاند زیرا فقدان دشمن خارجی ممکن بود یکپارچگی و وحدت غرب را به مخاطره اندازد.
اسلام هراسی و حقوق بین الملل
آخرین سخنران این نشست دکترحسین شریفی طرازکوهی بود به ارائه مقاله خود با عنوان "حقوق بینالملل و اسلام هراسی" پرداخت.
وی افزود: فضای بینالاذهانی ناشی از وجود بیم و هراس از برخی اقشار و گروههای اجتماعی در جوامع، بسترساز نوعی روابط ناسالم و رفتارهای واکنشی همراه با خشونتهای پیدا و نهان میشود. این امر در خصوص اسلام هراسی پدیدار شدة اواخر قرن 20 و عمق پیدا کردة پس از 11 سپتامبر 2001، ظهور و بروز منحصر به فردی داشته است. بهخصوص با استفاده از تکنولوژیهای تبلیغاتی روز تا آنجا پیش رفتهاند که مقامات رسمی برخی از دولتها نیز به جنگ روانی علیه مسلمانان و ایجاد رعب و وحشت دامن میزنند.
شریفی افزود: بر این اساس، با محور قراردادن و مفروض انگاشتن حقانیت و برتری ایدهها و فرهنگ رفتاری خود، فرادستانه اسلام را به مثابه «غیر» و «بیگانهای» که هیچ وجه مشترکی با آنها و دیگران ندارد، بلکه غیرمنطقی و نامعقول و به مثابه خشونت، تحجر و حامی یا مظهر تروریسم است، معرفی میکنند و بالطبع تهدیدی تلقی میکنند که باید با تمام توان آن را دفع کرد.
وی افزود: این واقعیت ها که احساسهای منفی در قبال مسلمانان را افزایش داده و عملاً نه تنها برخورداری از بسیاری از حقوق مسلم مدنی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آنها را محدود کرده، بلکه افزون بر آن، خشونت فیزیکی، تخریب اموال و نهادهای مقدس مسلمانان در فضای سیاسی شده فوق را نیز به همراه داشته است.
شریفی تصریح کرد: این روند در عرصة داخلی و بینالمللی، چنان عمق و گسترش یافته که ناگزیر به طرح این پرسش اساسی رهنمون میشود: نظم حقوقی حاکم بر جوامع داخلی به طور کلی و جامعه بینالمللی به طور خاص، بهویژه در چارچوب اقدامها و فعالیتهای هنجاری و ساختاری نهادهای بینالمللی، همچون سازمان ملل متحد، از چه جایگاه و کارکردی برخوردار است؟
وی افزود: با تاکید بر اصول بنیادین حقوق بشر در چارچوب نظم حقوقیای که برای تنظیم روابط دولتهای نماینده جوامع مختلف، متفاوت و بلکه متعارض فرهنگی و سیاسی ایجاد شده، به مسئولیت دولتها و نهادهای بینالمللی در قبال اقدامهای تحریکآمیز و تفرقهافکنانه و آزاردهنده گفتمان و جهتگیری سطحی نگرانه ایجاد هراس علیه یک گرایش مذهبی همراه با تحریف، هجو و برانگیختگی احساسات عوامانه علیه معتقدان آن اشاره کرد.
گزارش پایانی دبیر همایش
در پایان همایش دو روزه "اسلام هراسی پس از واقعه 11 سپتامبر علل، روندها و راه حلها"دکتر علی صباغیان دبیر این همایش به ارائه گزارش پرداخت.
به گزارش خبرنگار دین و معارف ایسنا، دکتر صباغیان در اختتامیه این همایش دو روزه خاطرنشان کرد: هدف این همایش آن بوده که ابعاد پدیده اسلامهراسی در جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور خط مقدم روند بیداری اسلامی بیشتر مورد توجه محافل علمی، آموزشی، فرهنگی، رسانهای و سیاستگذاری قرار گیرد.
وی افزود: برگزارکنندگان همایش شامل پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان آیسسکو، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی،دانشکده روابط بینالملل وزارت امور خارجه و موسسه مطالعات اینسینا بسیار خوشوقت هستند که با برگزاری این همایش زمینه طرح این مسئله را تا حد زیادی مطرح کردند.
دبیر همایش"اسلام هراسی پس از واقعه 11 سپتامبر علل، روندها و راه حلها" در جمع بندی خود از همایش گفت :طی دو روز برگزاری همایش پیام دکتر عبدالعزیز عثمان التویجری مدیر کل آیسسکو[پیام مدیرکل آیسیسکو به همایش اسلام هراسی] قرائت شد و در شش جلسه جداگانه بیش از 20 تن از اندیشمندان و فرهیختگان با تخصصهای مختلف علوم سیاسی، روابط بینالملل، روانشنانسی، ارتباطات، رسانه، تاریخ، فلسفه، جامعهشناسی، علوم اسلامی و حقوق بینالملل از 9 کشور جمهوری اسلامی ایران، لبنان، ترکیه، بوسنی و هرزگوین، کرواسی، انگلستان، نیوزیلند، کانادا و آمریکا از زوایای مختلف ابعاد موضوع اسلامهراسی را مورد بحث و بررسی قرار دادند. همچنین در همین مدت دیدگاههای و پرسشهای خوبی درباره موضوعات مطرحشده از سوی شرکت کنندگان در همایش مطرح شد.
وی اظهار کرد: اگر بخواهیم برخی مسائل مطرح شده طی دو روز برگزاری همایش را به عنوان موضوعاتی برای توجه بیشتر محافل علمی و پژوهشی به منظور انجام کارهای دقیق و بیشتر و نیز توجه سیاستگذاران برای امعان نظر به این موضوعات در عرصه سیاستگذاری جلب کنیم میتوانیم موارد زیر اشاره کنیم:
1-در طول تاریخ ارتباط مستقیم بین روند گسترش اسلام و اقدمات اسلامستیزانه و اسلامهراسانه وجود داشته است، هرگاه روند گسترش اسلام به ویژه در سرزمینهای غربی شدت گرفته در واکنش به آن تلاشها برای مخدوش کردن چهره اسلام و مسلمانان نیز تشدید شده است بنایراین برای درک صحیح روند کنونی اسلام هراسی در غرب باید آن را در مقابله با روند جدید گسترش اسلام در کشورهای غربی تحلیل کرد.
2-تاکید سخنران بر این بود که انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) موجب روند احیای اسلامی و بیداری اسلامی در سراسر جهان شد و در مقابل تشدید خصومتهای اسلامهراسان و اسلامستیزان با این انقلاب به عنوان موتور محرک اسلامگرایی و معنویتگرایی در کشورهای غربی را به دنبال داشت که این امر نشانه مهمی از حقانیت آرمان های این انقلاب محسوب میشود.
3-بررسی اندیشمندان نشان داد موضوع اسلامهراسی در سطوح مختلف فکری، فرهنگی، سیاسی و رسانهای مطرح است و از این جهت نیازمند شناخت دقیق هر یک از این ابعاد پدیده و ارتباط آنها از جهات مختلف آن است.
4-در دوران جدید، غرب که با روند جدیدی از گسترش اسلام و روی آوردن مردم غرب به اسلام و معنویت و دینگرایی روبرو شد تلاش کرد تا از بهانههای مختلف برای مخدوشکردن این روند و مشوه جلوه دادن چهره اسلام و مسلمانان استفاده کند که رویداد 11 سپتامبر بهانهای در این مسیر فراهم کرد.
5-رسانههای غربی و به ویژه صهیونیستی از جمله رسانههای مکتوب همچون کتاب، روزنامهها، نشریات و رسانههای صوتی و تصویری همچون شبکههای رادیویی و تلویزیونی و فیلمهای سینمایی و نیز رسانههای مجازی همچون پایگاههای اینترنتی نقش عمدهای در فرایند اسلامهراسی غرب و فراهمکردن فضا برای سیاستهای ضداسلامی ایفا کرده است.
6-نتیجه عملی اسلامهراسی غرب برای مسلمانان ساکن در کشورهای غربی ایجاد محدودیتهای اجتماعی و برای کشورهای اسلامی جنگ و تجاوز خارجی در پی داشته است که باید جهان اسلام از مظلومان در این عرصه حمایت کند.
دبیر همایش "اسلام هراسی پس از واقعه 11 سپتامبر علل، روندها و راه حلها" افزود: همچنین از مجموع پیشنهادهایی که ارائهکنندگان مقالات طی دو روز گذشته بیشتر از هر چیز بر آن تاکید کردند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1-توجه به ابعاد مختلف موضوع اسلامهراسی در هرگونه سیاستگذاری مربوط به حوزه مناسبات فرهنگی بینالملل.
2- تلاش برای ارائه چهره واقعی از اسلام و مسلمانان به افکار عمومی غرب از جمیع طرق ممکن.
3-استفاده از رسانه در اشکال مختلف برای رویارویی با جنگ رسانهای غرب علیه جهان اسلام و مسلمانان که این امر نیازمند ایجاد رسانههای بومی در جهان اسلام و تربیت متخصصان رسانهای منطبق با آموزههای اسلامی و فناوریهای جدید است.
وی در پایان اظهار امید واری کرد این همایش زمینه مناسبی برای توجه بیشتر مراکز علمی، آموزشی ،پژوهشی و فرهنگی ایران و سایر کشورهای اسلامی برای بررسی علمی و دقیق موضع اسلام هراسی و جستجوی راه حل های مناسب برای مقابله با آن فراهم کرده باشد.